powiadać

• powiedać

Inherited from Proto-Slavic *povědati. By surface analysis, powiedzieć +‎ -ać. First attested in the first half of the 14th century.

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /pɔvjadat͡ɕ/
• IPA^(key): (15^th CE) /pɔvjadat͡ɕ/

powiadać impf

1. (attested in Greater Poland, Lesser Poland, Masovia, Sieradz-Łęczyca) to say, to tell [with dative] [with o (+ locative) ‘about what/whom’]
   • 1858 [c. 1408], Wojciech Szurkowski z Ponieca, “Wyroki sądów miejskich czyli ortyle [Urban court rulings i.e. "Ortyls"]”, in Wacław Aleksander Maciejowski, editor, Historia prawodawstw słowiańskich [History of Slavic lawmaking], volume 6, Poniec, page 65:

     Ya wam nye mogą wthore odpowyadacz, yakom pyrwey powyadal

     [Ja wam nie mogę wtore odpowiadać, jakom pirwej powiadał]

   • c. 1301-1350, Kazania świętokrzyskie‎^[1], Miechów, page dv 8:

     Pouada nam duoie u tih sloueh suøti Symeon

     [Powiada nam dwoje w tych słowiech święty Symeon]

   • Beginning of the 15th century, Łukasz z Wielkiego Koźmina, Kazania gnieźnieńskie‎^[2], Krakow, page 2a:

     Gest on nam bil tako pouedal

     [Jest on nam był tako powiedał]

   • 1879 [1408], Jan Tadeusz Lubomirski, editor, Księga ziemi czerskiej 1404-1425. Liber terrae Cernensis‎^[3], Masovia, page 14:

     Jaco mne Potr powadal, essz Staszek dal dwanaczcze cop sza czescz

     [Jako mnie Piotr powiadał, eż Staszek dał dwanaćcie kop za część]

   • 1415, Przecław Słota, O zachowaniu się przy stole‎^[4], Łęczyca, Poznań, line 64:

     Mnodzy za to niczsz ne dbayø, ysz gym o czczy powedayø

     [Mnodzy za to nics nie dbają, iż jim o czci powiedają]

   • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa‎^[5], page 69:

     Rozmayta czvda y znamyona sza po wschemv svyathv vydzyany..., a wschakosch tego za pewnoscz nye povyedaya (assevero)

     [Rozmaita cuda i znamiona są po wszemu światu widziany..., a wszakoż tego za pewność nie powiedaję (assevero)]

2. to converse
   • 1885-2024 [c. 1450], Jan Baudouina de Courtenay, Jan Karłowicz, Antoni Adam Kryńskiego, Malinowski Lucjan, editors, Prace Filologiczne‎^[6], volume IV, page 573:

     (Sermones), quos confertis ad invicem gesz sobye powadacze (Luc 24, 17)

     [(Sermones), quos confertis ad invicem jeż sobie powiadacie (Luc 24, 17)]

3. (reflexive with się, attested in Greater Poland) to mean;, to signify; to demonstrate
   • 1950 [c. 1425], Jan Janów, editor, Najstarsze szczątki ewangeliarza polskiego, Krakow, page 42:

     Et appropinquauerunt castello quo ibant, et ipse se finxit, powedal sø, longius ire

     [Et appropinquauerunt castello quo ibant, et ipse se finxit, powiedał się, longius ire]

• Polish: powiadać

• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “powiadać”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

• powiedać (obsolete or dialectal, Near Masovian)

Inherited from Old Polish powiadać. By surface analysis, powiedzieć +‎ -ać.

• Audio:

  (file)

• Rhymes: -adat͡ɕ
• Syllabification: po‧wia‧dać

powiadać impf (indeterminate, frequentative, imperfective determinate mówić)

1. (transitive, archaic) to inform, to say, to tell [with dative] or [with do (+ genitive) ‘to whom’]
2. (transitive, archaic, of books and documents) to tell (used to inform the reader that a specific text or group of texts contains content that is quoted later in a sentence)

• powiadać in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• powiadać in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “powiadać”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “powiadać się”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• “POWIADAĆ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 20.03.2020
• “POWIADAĆ%20SIĘ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 20.03.2020
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “powiadać”, in Słownik języka polskiego
• Aleksander Zdanowicz (1861) “powiadać”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
• A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1908), “powiadać”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 4, Warsaw, page 841
• powiadać in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego