dlaczego

Univerbation of dla +‎ czego, literally “for what”. First attested in the end of the fifteenth century.

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /dlʲaːt͡ʃʲɛɡɔ/
• IPA^(key): (15^th CE) /dlʲɒt͡ʃʲɛɡɔ/

dlaczego

1. (attested in Masovia) that's why, so, ergo
   • 1928 [End of the fifteenth century], Jan Janów, editor, Zespół ewangelijny Biblioteki Ordynacji Zamoyskich nr 1116, Warsaw, page 307:

     Dvch boszy na myą, dlyaczego pomazal mya vzyawyacz vbogym (propter quod unxit me, evangelizare pauperibus misit me Luc 4, 18)

     [Duch boży na mię, dlaczego pomazał mię wzjawiać ubogim (propter quod unxit me, evangelizare pauperibus misit me Luc 4, 18)]

• Polish: dlaczego
• Silesian: dlŏczego

• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “dlaczego”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Inherited from Old Polish dlaczego. By surface analysis, univerbation of dla +‎ czego. Compare Kashubian dlôczegò and Slovincian dluczú.

• Audio 1:

  (file)

• Audio 2:

  (file)

• Rhymes: -ɛɡɔ
• Syllabification: dla‧cze‧go

dlaczego

1. (interrogative) why (for what cause, reason, or purpose)

   Synonym: czemu

Combined forms for this word are uncommon and often formed for stylization.

According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), dlaczego is one of the most used words in Polish, appearing 11 times in scientific texts, 3 times in news, 23 times in essays, 68 times in fiction, and 160 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 265 times, making it the 195th most common word in a corpus of 500,000 words.^[1]

• dlaczego in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• dlaczego in Polish dictionaries at PWN
• “DLACZEGO”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 28.07.2021
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “dlaczego”, in Słownik języka polskiego
• Aleksander Zdanowicz (1861) “dlaczego”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1900), “dlaczego”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 1, Warsaw, page 459