Santiago de Compostela

Santiago de Compostela (Sain Siâm yn y Gymraeg) yw prifddinas cymuned ymreolaethol Galisia yn Sbaen. Yn 1985 cyhoeddwyd hen ddinas Santiago yn Safle Treftadaeth y Byd gan UNESCO. Roedd y boblogaeth yn 92,919 yn 2005.

Santiago de Compostela

Math	bwrdeistref Galisia
Prifddinas	Santiago de Compostela city
Poblogaeth	98,687
Sefydlwyd	1834
Pennaeth llywodraeth	Goretti Sanmartín Rei
Cylchfa amser	UTC+01:00
Gefeilldref/i	Assisi, São Paulo, Cali, Coimbra, Santiago do Cacém, Mashhad, Buenos Aires, Qom, Santiago de Querétaro, Santiago de los Caballeros, Las Piedras, Pisa, Santiago de Cuba, Uviéu, Qufu, Le Puy-en-Velay, Cáceres, Córdoba, Santiago de Veraguas
Nawddsant	Iago fab Sebedeus
Daearyddiaeth
Rhan o'r canlynol	intermunicipal commonwealth of the Santiago de Compostela area, Q107553254
Sir	Talaith A Coruña
Gwlad	Sbaen
Arwynebedd	220.01 km²
Uwch y môr	260 metr
Yn ffinio gyda	Oroso, O Pino, Boqueixón, Vedra, Teo, A Coruña, Ames, Val do Dubra, Trazo
Cyfesurynnau	42.88°N 8.53°W
Cod post	15700
Swydd pennaeth   y Llywodraeth	Maer Santiago de Compostela
Pennaeth y Llywodraeth	Goretti Sanmartín Rei
Ffeiliau perthnasol ar Comin
[golygwch ar Wicidata]

Mae Santiago wedi bod yn gyrchfan bwysig i bererinion ers y Canol Oesoedd; ystyrir mai hi yw'r gyrchfan bwysicaf ar ôl Jerusalem a Rhufain. Yn ôl y traddodiad, dygwyd corff Sant Iago yma yn wyrthiol wedi iddo gael ei ferthyru yn Jerusalem yn 44 OC.. Mae'r ddinas hefyd yn enwog am Brifysgol Santiago de Compostela, sydd wedi ei sefydlu ers mwy na 500 mlynedd, ac am Eglwys Gadeiriol Sant Iago.

Mae llwybr y Camino de Santiago yn arwain yno ar draws gogledd Sbaen, ac mae miloedd yn ei ddilyn bob blwyddyn.

Canwyd cywydd am fordaeth i 'Galys' (sef Galisia yn y Gymraeg) gan Ruffudd Grug yn y 1340au, sy'n sôn am y ddinas: 'Torraist â Sain Siâm amod, Tud y glad, nid da dy glod.'^[1]