Rwmaneg
Rwmaneg (Rwmaneg: română) yw iaith genedlaethol Rwmania a Moldofa. Mae'n perthyn i'r ieithoedd Romáwns yn y teulu Indo-Ewropeaidd o ieithoedd. Mae tua 24 miliwn o bobl yn siarad yr iaith, yn bennaf yn Rwmania. Mae Rwmaneg yn nodweddiadol am fod yn yr unig iaith Romáwns i gadw olion o ogwyddiad Lladin. Mae hi'n iaith sydd wedi'i dylanwadu'n fawr gan yr ieithoedd Slafeg.
| Enghraifft o'r canlynol | iaith naturiol, iaith fyw  |
|---|---|
| Math | Romáwns y Dwyrain |
| Enw brodorol | limba română |
| Nifer y siaradwyr | |
| cod ISO 639-1 | ro |
| cod ISO 639-2 | ron, rum |
| cod ISO 639-3 | ron |
| Gwladwriaeth | Rwmania, Moldofa, Serbia, Wcráin |
| System ysgrifennu | yr wyddor Ladin |
| Corff rheoleiddio | Academi Rwmania |
 Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia | |
| Rwmaneg (română) | |
|---|---|
| Siaredir yn: | Rwmania. |
| Parth: | Ewrop |
| Cyfanswm o siaradwyr: | 24 miliwn |
| Safle yn ôl nifer siaradwyr: | 36 |
| Achrestr ieithyddol: | Indo-Ewropeg |
| Statws swyddogol | |
| Iaith swyddogol yn: | Rwmania |
| Rheolir gan: | Academia Română |
| Codau iaith | |
| ISO 639-1 | ro |
| ISO 639-2 | rum (B) /ron (T) |
| ISO 639-3 | ron |
| Gweler hefyd: Iaith – Rhestr ieithoedd | |
Moldofeg
golyguYn ystod y cyfnod Sofietaidd ym Moldofa, cyfeiriwyd at yr iaith frodorol fel Moldofeg (лимба молдовеняскэ) yn hytrach na Rwmaneg, ac fe'i hysgrifennwyd gyda'r wyddor Gyrilig yn hytrach na'r wyddor Ladin. O 1989, yr wyddor Ladin sy'n cael ei defnyddio yn Moldofa fel yn Rwmania, ac fe ddefnyddir y ddau enw, Rwmaneg a Moldofeg, i gyfeirio at yr un iaith. Yn Transnistria er hynny, ble mae'n un o'r ieithoedd swyddogol, enw'r iaith yw Moldofeg, a defnyddir yr wyddor Gyrilig o hyd.
Tu hwnt i Rwmania a Moldofa
golyguSiaradir Rwmaneg gan leiafrif yn Serbia, er enghraifft yn ardal Vojvodina.
Oherwydd mudo, fe'i siaradir hefyd yn Israel, yn ogystal ac yn yr Eidal, Ffrainc, Sbaen, a Portiwgal.
Yng nghyfnod Ceaușescu yn Rwmania, daeth llawer o bobl o'r Dwyrain Canol i astudio yn y wlad - mae'n debyg felly fod nifer sydd wedi symud yn ôl i Libanus, Syria, Palesteina, Irac, Yr Aifft, Swdan a Gwlad Iorddonen yn medru'r iaith o hyd.
Ymadroddion cyffredin
golygu- franceză : Ffrangeg
- galeză : Cymraeg
- engleză : Saesneg
- Salut! : helô! / hwyl! (Gallwch ddweud salut! wrth gyfarfod neu wrth ymadael.)
- Ce mai faci? : sut mae?
- La revedere! : da boch chi! / Hwyl fawr!
- Vă rog : os gwelwch chi'n dda
- Mulţumesc: diolch
- Îmi pare rău : mae'n flin gen i
- Da : ie / do / oes etc.
- Nu : nage / naddo / nag oes etc.
- ↑ (yn en) Ethnologue (25, 19 ed.), Dallas: SIL International, ISSN 1946-9675, OCLC 43349556, Wikidata Q14790, https://www.ethnologue.com/, adalwyd 23 Ebrill 2022