Wal sych

Wal garreg heb forter ynddi ydy wal sych, sy'n nodweddiadol o ffiniau caeau yng nghefn gwlad Cymru a gwledydd eraill. Mae eu cryfder yn deillio o'r grefft o 'gloi'r' cerrig, drwy roi "dau ar un, ac un ar ddau".^[1]

Fe'u defnyddiwyd er mwyn nodi'r ffin rhwng un fferm a fferm arall, i amgylchynu eglwys neu er mwyn rhoi cysgod i anifeiliaid fferm, yn enwedig ar lethrau gwyntog y mynydd. Fel arfer, rhoddir rhes o gerrig 'ar eu cyllyll' ar y top, sy'n cynnal y wal, ac yn ei atal rhag datgymalu. Yn Ne Cymru, ar adegau, mae'r rhes hwn yn fwy llydan na'r cerrig oddi tano. Mae patrwm y cerrig yn ddibynol ar y math o garreg.

Cymru

Gogledd

Cefnmeiriadog, Sir Ddinbych.
Penycloddiau, Sir Ddinbych
Bwlch Tryfan, Gwynedd
Maeshafn, Yr Wyddgrug
Llanarmon Dyffryn Ceiriog
Llangywer, Y Bala
Llanbadarn, Gwynedd
Llangynog, Powys]]
Ardal y Copaon, Swydd Derby

De

Abertridwr, Caerffili
Glynogwr, Pen-y-bont ar Ogwr
De Cymru

Gwledydd eraill

Inis Meáin, Gweriniaeth Iwerddon
Ynysoedd Shetland, ble gelwir waliau sych yn dykes
Wal o'r 17g o Gastell Muchalls, Yr Alban
Wal sych yr Inca, Cusco, Periw

Gweler hefyd

Llyfr Saesneg ar waliau sych; Lawrence Garner

Cymdeithas Waliau Cerrig Sychion

Cyfeiriadau

↑ Seymour, John (1984 Dorling Kindersley Limited, Llundain.). The Forgotten Arts A practical guide to traditional skills. tud 54: Angus & Robertson Publishers. t. 192. ISBN 0-207-15007-9. Check date values in: |date= (help)CS1 maint: location (link)

[arts-1] Seymour, John (1984 Dorling Kindersley Limited, Llundain.). The Forgotten Arts A practical guide to traditional skills. tud 54: Angus & Robertson Publishers. t. 192. ISBN 0-207-15007-9. Check date values in: |date= (help)CS1 maint: location (link)

[1]