Gwibiwr Lulworth
| Thymelicus acteon | |
|---|---|
| |
| Llun gan John Curtis allan o British Entomology Cyfrol 5 | |
| Statws cadwraeth | |
| Dosbarthiad gwyddonol | |
| Teyrnas: | Animalia |
| Ffylwm: | Arthropoda |
| Dosbarth: | |
| Urdd: | Lepidoptera |
| Teulu: | Hesperiidae |
| Genws: | Thymelicus |
| Rhywogaeth: | T. acteon |
| Enw deuenwol | |
| Thymelicus acteon (Rottemburg, 1775) | |
| |
| Canol a Gogledd Ewrop, Asia Leiaf a Gogledd Affrica | |
Glöyn byw sy'n perthyn i urdd y Lepidoptera yw gwibiwr Lulworth, sy'n enw gwrywaidd; yr enw lluosog ydy gwibwyr Lulworth; yr enw Saesneg yw Lulworth Skipper, a'r enw gwyddonol yw Thymelicus acteon.[1][2]
Cafodd ei gofnodi gyntaf ym Mhrydain yn 1832 gan y naturiaethwr James Charles Dale ger Lulworth Cove, Dorset. Mae hyd ei adenydd rhwng 24–28 mm ac mae'r fenyw'n fwy na'r gwryw.
Mae'r math sy'n byw yn Affrica ychydig yn dywyllach eu lliw.[3]
Gwledydd Prydain
[golygu | golygu cod]Dim ond yn Swydd Dorset mae i'w ganfod yma, a hynny ar yr arfordir.[4] Credir eu bont yn llewyrchu yma'n well nag maen nhw wedi'i wneud ers eu cofnodi gyntaf yn 1832.
Cyffredinol
[golygu | golygu cod]Gellir dosbarthu'r pryfaid (neu'r Insecta) sy'n perthyn i'r Urdd a elwir yn Lepidoptera yn ddwy ran: y gloynnod byw a'r gwyfynod. Mae'r dosbarthiad hwn yn cynnwys mwy na 180,000 o rywogaethau mewn tua 128 o deuluoedd.
Wedi deor o'i ŵy mae gwibiwr Lulworth yn lindysyn sy'n bwyta llawer o ddail, ac wedyn mae'n troi i fod yn chwiler. Daw allan o'r chwiler ar ôl rhai wythnosau. Mae pedwar cyfnod yng nghylchred bywyd glöynnod byw a gwyfynod: ŵy, lindysyn, chwiler ac oedolyn.
Gweler hefyd
[golygu | golygu cod]
Cyfeiriadau
[golygu | golygu cod]- ↑ Gwefan Cyngor Cefn Gwlad Cymru. Cyngor Cefn Gwlad Cymru. Adalwyd ar 29 Chwefror 2012.
- ↑ Geiriadur enwau a thermau ar Wefan Llên Natur. Adalwyd 13/12/2012.
- ↑ Tolman, Tom (1997). Butterflies of Britain & Europe. HarperCollinsPublishers. t. 320. ISBN 0-00-219992-0. Cyrchwyd 2009-07-05.
- ↑ Moss, Stephen (2008-08-26). "On the trail of one of Britain's rarest butterflies". The Guardian. London. Cyrchwyd 2009-07-01.CS1 maint: date and year (link)