سەرچاوەی پەرەپێدانی دوایینی ئێمە ببینە

نەتواندرا دەستکارییەکە پووچەڵ بکرێتەوە لەبەر کێشەی دەستتێوەردان.
دەسەڵاتت نییە بۆ دەستکاریی ئەم پەڕەیە، لەبەر ئەم ھۆکارەی خوارەوە:
Your IP address is in a range that has been blocked on all Wikimedia Foundation wikis.
The block was made by ‪Hasley‬. The reason given is Open proxy/Webhost: See the help page if you are affected: .
Start of block: ‏١٦:٢١، ١٨ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢٢
Expiry of block: ‏١٦:٢١، ١٨ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢٥
Your current IP address is 62.210.136.28. The blocked range is 62.210.0.0/16.
تکایە لە هەر داواکارییەک هەموو وردەکارییەکانی سەرەوە بنووسە. If you believe you were blocked by mistake, you can find additional information and instructions in the No open proxies global policy.
Otherwise, to discuss the block please post a request for review on Meta-Wiki. You could also send an email to the stewards VRT queue at stewards@wikimedia.org including all above details.
دەتوانیت سەرچاوەی ئەم پەڕەیە ببینیت و لەبەری بگریتەوە.
[[پەڕگە:The Last of Us development team, GDCA 2014 (cropped).jpg|وێنۆک|ھەندێک لە گەشەپێدەرانی [[نۆتی دۆگ]] [[خەڵاتی ھەڵبژاردەی گەشەپێدەرانی کایە بۆ باشترین کایەی ساڵ|خەڵاتی کایەی ساڵ]] وەردەگرن لە [[خەڵاتی ھەڵبژاردەی گەشەپێدەرانی یاری|خەڵاتەکانی ھەڵبژاردەی گەشەپێدەرانی کایە]]|300px]]
پەرەپێدانی '''[[دوایینی ئێمە]]''' ({{بە ئینگلیزی|Development of The Last of Us}}) [[کایەی ڤیدیۆیی|کایەیەکی ڤیدیۆییی]] [[کایەی ئەکشن-سەرکێشی|ئەکشن-سەرکێشییە]]، دوای بڵاوبوونەوەی «ئەنچارتد ٢: لە نێوان دزەکان» لە تشرینی یەکەمی ٢٠٠٩دا دەستی پێکرد. کۆمپانیای [[سۆنی ئینتەرەکتیڤ ئینتەرتەیمێنت|سۆنی کۆمپیوتەر ئینتەرتەینمێنت]] یاری «دوایینی ئێمە»ی بۆ [[پلەیستەیشن ٣]] لە ١٤ی حوزەیرانی ٢٠١٣دا بڵاوکردەوە. پەرەپێدانە سێ ساڵییەکە، کە لەلایەن ستۆدیۆی [[نۆتی دۆگ]]ەوە سەرپەرشتی دەکرا، بۆ زۆربەی ماوەی پەرەپێدانەکە بە نھێنی مایەوە. لە یارییەکەدا، یاریکەران کۆنترۆڵی [[جۆڵ (کەسایەتی)|جۆیڵ]] دەکەن، قاچاخچییەکی تەمەن مامناوەند کە ئەرکی ئەوەی پێ سپێردراوە کچێکی ١٤ ساڵان بە ناوی [[ئێڵی (کەسایەتی)|ئێڵی]] لە ئەمریکایەکی دوای [[کۆتاییی جیھان (وێژە)|کۆتاییی جیھان]] بگەیەنێتە شوێنێک، بە مەبەستی دروستکردنی چارەسەرێکی ئەگەری بۆ ئەو نەخۆشییە جیھان-کۆتاییھێنەرەی کە ئێلی لێی دەتوانێت بەرگری بکات بە جەستەی. بەڕێوەبەری داھێنەر [[نیڵ درەکمان]] بۆ بەکارھێنانی تووشبووەکان وەک دوژمنی سەرەکی لە یارییەکەدا، ئیلھامی لە دۆزینەوەی کەڕووی [[گۆپاڵەسەرەکان|گۆپاڵەسەرە]] وەرگرت. یارییەکە ٢٠ ساڵ دوای بڵاوبوونەوەی نەخۆشییەکە ڕوودەدات کە بەشێکی زۆری شارستانییەتی لەناوبردووە، و ئەگەری تووشبوونی مرۆڤ بەم کەڕووە دەخاتە ڕوو.

ھەرچەندە لە سەرەتادا بڕیار وابوو ئێلی کچی جۆیڵ بێت، بەڵام تیمەکە بۆیان دەرکەوت کە ئەمە سنووردار دەبێت لە ڕووی گەشەپێدانی زیاتری کەسایەتییەکانەوە. تیمەکە ترۆی بەیکەر و [[ئاشلی جۆنسن]]یان ھەڵبژارد بۆ نواندنی ڕۆڵی جۆیڵ و ئێلی. بەیکەر و جۆنسۆن ھەم دەنگ و ھەم جووڵەی کەسایەتییەکانیان پێشکەش کرد و یارمەتی تیمەکەیان دا لە گەشەپێدانی کەسایەتییەکان و باشترکردنی چیرۆکەکەدا. پەیوەندی نێوان جۆیڵ و ئێلی چەقی سەرەکی یارییەکە بوو و ھەموو توخمەکانی تر لە دەوری ئەوە گەشەیان پێدرا. چەندین کەسایەتی تریش لەژێر کاریگەری پێشکەوتنی چیرۆکەکەدا گۆڕانیان بەسەردا ھات و لە کۆتاییدا بە تەواوی جیاواز بوون لە بینینی سەرەتاییان.

«دوایینی ئێمە» مۆسیقایەکی تایبەتی ھەیە کە لەلایەن مۆسیقارە ئەرجەنتینییەکە گوستاڤۆ سانتاۆلالا دانراوە. سانتاۆلالا کە بە شێوازی مینیمالیستی ناسراوە لە دانانی مۆسیقادا، لە سەرەتای پەرەپێدانی یارییەکەوە پەیوەندی پێوە کرا. نۆتی دۆگ ھەمان ڕێبازی مینیمالیستی بۆ توخمەکانی تری یارییەکەش گرتەبەر، لەوانە ئەکشن، دیزاینی دەنگ و دیزاینی ھونەری. بۆ بەدەستھێنانی باشترین کار، بەشی دەنگ زوو دەستیان کرد بە کارکردن لەسەر دەنگی تووشبووەکان. بەشی ھونەریش ھەمان ڕێبازیان گرتەبەر و دیزاینەکانیان کاریگەرییان ھەبوو لەسەر لایەنەکانی تری پەرەپێدان. نۆتی دۆگ [[بزوێنەری کایە]]کەیان بۆ ھەندێک توخم بە تەواوی نوێ کردەوە، بەتایبەتی بۆ ڕووناکی و جووڵە.

«دوایینی ئێمە» بە فەرمی لە ساڵی ٢٠١١دا ڕاگەیەنرا و بە شێوەیەکی بەرفراوان ڕیکلامی بۆ کرا و چاوەڕوانییەکی زۆری لەسەر بوو. نۆتی دۆگ لە ڕێکەوتی بڵاوکردنەوەی سەرەتایی دواکەوت و یارییەکەیان دواخست بۆ پاڵاوتنی زیاتر. نۆتی دۆگ لە ڕێگەی ترایلەری ڤیدیۆ و پیشاندانی ڕاگەیاندنەوە بازاڕیان بۆ یارییەکە کرد و وردەکاری تایبەتیان دەربارەی یارییەکە ڕاگەیاند لەگەڵ بەردەوامبوونی پەرەپێدانەکەدا. چەندین وەشانی تایبەتی یارییەکە بڵاوکرانەوە، لەگەڵ [[دوایینی ئێمە: خەونە ئەمریکییەکان|کتێبێکی کۆمیک]] کە کەسایەتییەکانی یارییەکەی تێدا بوو.

== بەرھەمھێنان ==
{{multiple image
| footer    = [[برووس سترێلی]] (چەپ) و [[نیڵ درەکمان]] (ڕاست) هەڵبژێردران بۆ سەرپەرشتیکردنی گەشەپێدانی [[دوایینی ئێمە]]، وەک بەڕێوەبەری یاری و بەڕێوەبەری داهێنەر، بە ڕیزبەندی.
| image1    = Bruce Straley PAX Prime 2014.jpg
| width1    = 145
| alt1      = A 35-year-old man with short brown hair, smiling and looking at something to the right of the camera.
| image2    = Neil Druckmann SDCC 2014.jpg
| width2    = 150
| alt2      = A 35-year-old man with curly black hair talking into a microphone, looking at something to the left of the camera.
}}
کاری سەرەتایی لەسەر ''دوایینی ئێمە''، لەژێر ناوی نھێنی "پرۆژەی شت" یان "تی١"،<ref>{{cite book |title=The Art of Naughty Dog |page=127 |editor-last=Wright |editor-first=Brendan |publisher=[[Dark Horse Comics]] |location=United States of America |date=October 2014}}</ref> دوای بڵاوبوونەوەی ''[[ئەنچارتێد ٢: لەنێو دزەکان]]'' لە تشرینی یەکەمی ٢٠٠٩دا دەستی پێکرد. بۆ یەکەمجار لە مێژووی کۆمپانیاکەدا، پەرەپێدەر [[نۆتی دۆگ]] بووە دوو تیم بۆ کارکردن لەسەر پرۆژەکان بە ھاوکات؛ کاتێک تیمێکیان ''[[ئەنچارتێد ٣: فێڵی درەیک ]]'' (٢٠١١)ی پەرەپێدەدا، تیمەکەی تر دەستیان کرد بە کارکردن لەسەر ''دوایینی ئێمە''.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=http://ign.com/articles/2011/12/12/naughty-dog-officially-split-into-two-teams |سەردێڕ=Naughty Dog Officially Split Into Two Teams |دوایین=Moriarty |یەکەم=Colin |work=[[IGN]] |بڵاوکەرەوە=[[News Corporation]] |ڕێکەوت=١٢ی کانوونی یەکەمی ٢٠١١|ڕێکەوتی سەردان=٦ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٤|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20141006144530/http://www.ign.com/articles/2011/12/12/naughty-dog-officially-split-into-two-teams |ڕێکەوتی ئەرشیڤ=٦ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٤|ڕەوشی ناونیشان=live}}</ref> بۆ ئەوەی ھەردوو تیمەکە بە باشی کار بکەن، ھاوسەرۆکەکان ئیڤان وێڵس و کریستۆف بالێسترا بەڕێوەبەری یاری [[برووس سترێلی]] و بەڕێوەبەری داھێنەر [[نیڵ درەکمان]]یان ھەڵبژارد بۆ سەرپەرشتیکردنی پەرەپێدانی ''دواھەمین لە ئێمە''.<ref name="New Tricks">{{cite magazine |url=http://www.gameinformer.com/b/features/archive/2012/02/22/the-past-present-and-future-of-naughty-dog-an-interview-with-the-co-presidents.aspx |title=New Tricks: An Interview With Naughty Dog's Co-Presidents |last=Hansen |first=Ben |magazine=[[Game Informer]] |publisher=[[GameStop]] |date=February 22, 2012 |access-date=January 7, 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150331072023/http://www.gameinformer.com/b/features/archive/2012/02/22/the-past-present-and-future-of-naughty-dog-an-interview-with-the-co-presidents.aspx |archive-date=٣١ی ئازاری ٢٠١٧ |url-status=dead |ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20170331162546/http://www.gameinformer.com/b/features/archive/2012/02/22/the-past-present-and-future-of-naughty-dog-an-interview-with-the-co-presidents.aspx }}</ref> سترالی، کە لە مارسی ١٩٩٩ لە نۆتی دۆگ دامەزرابوو،<ref name="House"/> بۆ سەرپەرشتیکردنی پرۆژەکە ھەڵبژێردرا لەسەر بنەمای ئەزموون و کارەکانی پێشووی،<ref name="New Tricks"/> لەکاتێکدا دراکمان، کە لە ساڵی ٢٠٠٤ەوە کارمەند بوو،<ref name="House"/> لەبەر بەھرەی لە دیزایندا ھەڵبژێردرا، نزیکەی ساڵێک دوای دەستپێکردنی بەرھەمھێنانی یارییەکە.<ref name="New Tricks"/><ref name="Retro Replay"/>

== چیرۆک و شوێن ==
وەک خوێندکارێک لە زانکۆی کارنیگی میلۆن لە ساڵی ٢٠٠٤دا، درەکمان ئەرکی پێ سپێردرا بیرۆکەیەکی یاری ڤیدیۆیی دابھێنێت بۆ پێشکەشکردن بە دەرھێنەری فیلم [[جۆرج ئەی ڕۆمێرۆ]]، کە دەبوو براوەیەک ھەڵبژێرێت. بیرۆکەی درەکمان ئەوە بوو کە شێوازی یاریکردنی ئایکۆ (٢٠٠١) لەگەڵ چیرۆکێک تێکەڵ بکات کە لە کاتی پەتای زیندووبوونەوەی مردووەکاندا (کارەساتی زۆمبی) ڕوو دەدات، ھاوشێوەی فیلمی «[[شەوی مردووی زیندوو]]»ی ڕۆمێرۆ (١٩٦٨)، لەگەڵ کەسایەتییەکی سەرەکی ھاوشێوەی جۆن ھارتیگان لە «سین ستی» (١٩٩١–٢٠٠٠). کەسایەتییە سەرەکییەکە، کە ئەفسەرێکی پۆلیس بوو، دەبوو ئەرکی پاراستنی کچێکی گەنجی پێ بسپێردرێت؛ بەڵام، بەھۆی نەخۆشی دڵی کەسایەتییە سەرەکییەکە، یاریکەران زۆرجار کۆنترۆڵی کچە گەنجەکەیان دەکرد، کە ئەمەش ڕۆڵەکانی پێچەوانە دەکردەوە. دوای ئەوەی بیرۆکەکە نەبووە براوە، دراکمان وەک کتێبێکی کۆمیکی شەش بەشی بە ناوی «وەرچەرخان» پێشکەشی کرد، کە دەقەکەی تەواو کردبوو، بەڵام لەلایەن بڵاوکەرەوەیەکی سەربەخۆی کۆمیک بووکەوە ڕەت کرایەوە. دواتر کاتێک چیرۆکی «دوایینی ئێمە»ی دادەنا، گەڕایەوە بۆ ئەم بیرۆکەیە. چەمکێکی سەرەتایی بۆ یارییەکە ناوی «مرۆڤایەتی» بوو، کە تێیدا تووشبوونەکە تەنھا بڵاو دەبووەوە بۆ ژنان؛ چیرۆکەکە گەشتی پیاوێکی دەگێڕایەوە کە تاکە ژنی بەرگری دەپاراست بۆ ئەوەی بیگەیەنێتە تاقیگەیەک بۆ دروستکردنی چارەسەرێکی ئەگەری. ئەم چەمکە زوو فڕێ درا، بەتایبەتی دوای ئەوەی کارمەندە ژنەکانی نۆتی دۆگ نیگەرانی خۆیان دەربڕی، چونکە بە دژە-ژن دانرا.<ref name="failure">{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=https://www.theverge.com/2013/9/19/4744008/making-the-last-of-us-ps3 |سەردێڕ=The power of failure: making 'The Last of Us' |دوایین=Webster |یەکەم=Andrew |work=[[The Verge]] |بڵاوکەرەوە=[[Vox Media]] |ڕێکەوت=١٩ی ئەیلوولی ٢٠١٣|ڕێکەوتی سەردان=٢٠ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٤|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20141020084636/http://www.theverge.com/2013/9/19/4744008/making-the-last-of-us-ps3 |ڕێکەوتی ئەرشیڤ=٢٠ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٤|ڕەوشی ناونیشان=live}}</ref> درەکمان لە کاتی پەرەپێداندا، لێکۆڵینەوەی لە گێڕانەوەکانی ئەم جۆرە کرد، لەوانە فیلمی «ڕێگا بۆ لەناوچوون» (٢٠٠٢)، کە ئیلھامبەخش بوو بۆ پەیوەندی نێوان پاڵەوانەکان [[جۆڵ (کەسایەتی)|جۆڵ]] و [[ئێڵی (کەسایەتی)|ئێڵی]]، بەتایبەتی لە ھەوڵەکانی جۆیڵدا بۆ ئەوەی ئێلی تووشی گەندەڵی توندوتیژی نەبێت.<ref>{{cite news |last1=Schaefer |first1=Sandy |title=How Road To Perdition Helped Shape Joel's Parenting Style In The Last Of Us |url=https://www.slashfilm.com/1205645/how-road-to-perdition-helped-shape-joels-parenting-style-in-the-last-of-us/ |access-date=17 July 2023 |work=[[/Film]] |date=21 February 2023}}</ref>
[[پەڕگە:Cordyceps.jpg|وێنۆک|یارییەکە چەمکی تووشبوونی مرۆڤ بە کەڕووی [[گۆپاڵەسەرەکان]] دەخاتە ڕوو، کە سەرەتا مێروولە تووش دەکات بە کۆنترۆڵکردنی ئەرکە جووڵەییەکانیان و ناچارکردنیان بۆ پەروەردەکردنی کەڕووەکە.]]
تووشبووەکان، کە چەمکێکی سەرەکی یارییەکەن، ئیلھامیان لە بەشێکی بەڵگەنامەی سروشتی [[بی بی سی]] «گۆی زەوی» (٢٠٠٦) وەرگرتووە، کە تیشکی خستبووە سەر کەڕووی [[گۆپاڵەسەرەکان]].<ref name="Inspire2"/> ھەرچەندە ئەم کەڕووە بە شێوەیەکی سەرەکی مێروو تووش دەکات و کۆنترۆڵی فەرمانە جووڵەیییەکانیان دەکات و ناچاریان دەکات یارمەتی گەشەکردنی کەڕووەکە بدەن،<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=http://news.nationalgeographic.com/news/2011/03/pictures/110303-zombie-ants-fungus-new-species-fungi-bugs-science-brazil/ |سەردێڕ=Photos: "Zombie" Ants Found With New Mind-Control Fungi |دوایین=Kaplan |یەکەم=Matt |بڵاوکەرەوە=[[National Geographic Society]] |ڕێکەوت=٣ی ئازاری ٢٠١١|ڕێکەوتی سەردان=١١ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٤|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20141019030649/http://news.nationalgeographic.com/news/2011/03/pictures/110303-zombie-ants-fungus-new-species-fungi-bugs-science-brazil/ |ڕێکەوتی ئەرشیڤ= ٦ی ئازاری ٢٠١١ |ڕەوشی ناونیشان=مردوو}}</ref> یارییەکە چەمکی پەرەسەندنی کەڕووەکە و تووشکردنی مرۆڤ و ئەنجامە ڕاستەوخۆکانی بڵاوبوونەوەی ئەم تووشبوونە دەخاتە ڕوو.<ref name="Inspire2">{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=https://venturebeat.com/2013/08/06/the-last-of-us-creators-inspirations/2/ |سەردێڕ=What inspired The Last of Us? (interview) page 2 |پەڕە=2 |دوایین=Takahashi |یەکەم=Dean |authorlink=Dean Takahashi |work=[[VentureBeat]] |ڕێکەوت=٦ی ئابی ٢٠١٣|ڕێکەوتی سەردان=١١ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٤|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20141013150013/http://venturebeat.com/2013/08/06/the-last-of-us-creators-inspirations/2/ |ڕێکەوتی ئەرشیڤ=١٣ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٤|ڕەوشی ناونیشان=live}}</ref> یارییەکە ڕاستەوخۆ ھۆکاری کەڕووەکە ڕوون ناکاتەوە؛ سترالی ئەمەی بۆ تەرکیزی تیمەکە لەسەر کەسایەتییەکان گەڕاندەوە، نەک لەسەر کەڕووەکە. ئەوان پێیان باشتر بوو ڕووداوەکان لە ڕێگەی ژێردەقەوە ڕوون بکەنەوە، نەک بە ڕاشکاوی ھۆکاری تووشبوونەکە باس بکەن. سترالی بەراوردی ژێردەقی بەکارھاتوو لە «دوایینی ئێمە» بە ژێردەقی «بایۆشۆک ئینفینیت» (٢٠١٣) کرد. پێی وابوو کە ئەمەی دواییان چەندین گفتوگۆی لە پیشەسازییەکەدا دروست کردووە، کە بە نیشانەی پێگەیشتنی پیشەسازییەکەی دەبینێت. سترالی وتی «من چیرۆکی باشم لە کتێب و فیلمدا بە ڕادەی پێویست بینیوە.<ref name="definitive2"/> ئێستا دەمەوێت لە یارییە ڤیدیۆیییەکاندا ببینم». تیمەکە چەمکی تووشبووەکانیان بەکارھێنا بۆ ئەوەی یاریکەران ناچار بکەن سنوورەکانی بەرگەگرتنی مرۆڤ تاقی بکەنەوە.<ref name="TGL">{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=http://www.thegamingliberty.com/2012/08/tgl-interview-naughty-dogs-neil-druckmann-talks-the-last-of-us/ |سەردێڕ=TGL Interview: Naughty Dog's Neil Druckmann talks The Last of Us |دوایین=Willoughby |یەکەم=Shane |بڵاوکەرەوە=The Gaming Liberty |ڕێکەوت=١٦ی ئابی ٢٠١٢|ڕێکەوتی سەردان=٢٣ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٤|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20150218155307/http://www.thegamingliberty.com/2012/08/tgl-interview-naughty-dogs-neil-druckmann-talks-the-last-of-us/ |ڕێکەوتی ئەرشیڤ=١٨ی شوباتی ٢٠١٥ |ڕەوشی ناونیشان=مردوو}}</ref> لە ماوەی پەرەپێداندا، تیمەکە دڵنیایی دەدا بە ھەموو کەس کە تووشبووەکان بە تەواوی جیاوازن لە [[زۆمبی]].<ref name="DevSeries1">{{cite AV media|url=https://www.youtube.com/watch?v=-ICRQYIoORg |title=The Last of Us Development Series Episode 1: Hush |people=[[Naughty Dog]] and Area 5 |publisher=[[Sony Computer Entertainment]] |date=February 28, 2013 |access-date=January 18, 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150301161232/https://www.youtube.com/watch?v=-ICRQYIoORg |archive-date=March 1, 2015 |url-status=live}}</ref>

بۆ ئەوەی یارییەکە تا دەکرێت ڕاستەقینە بێت، تیمەکە لێکۆڵینەوەی فراوانیان ئەنجام دا بۆ ژینگەی یارییەکە. بە وەرگرتنی کاریگەری لە کتێبی «جیھان بەبێ ئێمە»ی ئالان وایزمان (٢٠٠٧)، نۆتی دۆگ جیھانێکیان دروست کرد کە یاریکەران ناچار بکات بڕیار بدەن و کەلوپەلە سنووردارەکانیان بە کاریگەری بەکار بھێنن.<ref name="Digital Fix"/> لە لێکۆڵینەوەکانیدا، دراکمان ئیلھامی لە ڕووداوە مێژوویییە ڕاستەقینەکان وەرگرت؛ پەتای [[ئەنفلۆنزای ئیسپانی]] ١٩١٨ قووڵایی خۆپاراستن و پارانۆیای مرۆڤەکانی پیشان دا لەژێر ھەڕەشەی لەناوچووندا، لەکاتێکدا پەتای [[ئیفلیجیی مناڵان]] ساڵانی ١٨٨٠ کاریگەری چینە کۆمەڵایەتی و ئابوورییەکانی پیشان دا لە کاتی تاوانبارکردن لە کارەساتێکی گەورەدا.<ref name="Inhuman">{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=http://www.gamespot.com/articles/staying-human-in-the-inhuman-world-of-the-last-of-us/1100-6403256/ |سەردێڕ=Staying Human in the Inhuman World of The Last of Us |دوایین=Parker |یەکەم=Laura |work=[[GameSpot]] |بڵاوکەرەوە=[[CBS Interactive]] |ڕێکەوت=١ی شوباتی ٢٠١٣|ڕێکەوتی سەردان=٧ی کانوونی دووەمی ٢٠١٥|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20140330211212/http://www.gamespot.com/articles/staying-human-in-the-inhuman-world-of-the-last-of-us/1100-6403256/ |ڕێکەوتی ئەرشیڤ=٣٠ی ئازاری ٢٠١٤|ڕەوشی ناونیشان=live}}</ref> دراکمان و سترالی ھەروەھا ئاماژەیان بە «بیرکردنەوەی کامڵخوازانە» و پابەندبوونی ئەیمی ھێنیگ بە کەسایەتییەکان کردووە وەک سەرچاوەی ئیلھام بۆ چیرۆکی یارییەکە؛ ھێنیگ وەک نووسەری سەرەکی و بەڕێوەبەری داھێنەر لە زنجیرەی ئەنچارتد (٢٠٠٧–٢٠١١) کاری کردووە.<ref name="House">{{cite magazine |url=http://www.gameinformer.com/b/features/archive/2012/02/24/expanding-the-house-naughty-dog-39-s-second-team.aspx |title=Expanding The House: Naughty Dog's Second Team |last=Turi |first=Tim |magazine=[[Game Informer]] |publisher=[[GameStop]] |date=February 24, 2012 |access-date=January 7, 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150331072026/http://www.gameinformer.com/b/features/archive/2012/02/24/expanding-the-house-naughty-dog-39-s-second-team.aspx |archive-date=٣١ی ئازاری ٢٠١٥ |url-status=dead |ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20150331072026/http://www.gameinformer.com/b/features/archive/2012/02/24/expanding-the-house-naughty-dog-39-s-second-team.aspx }}</ref> تیمەکە ھەروەھا ئیلھامیان لە فیلمی «[[ڕاکێشان (فیلم)|ڕاکێشان]]» (٢٠١٣) وەرگرتووە، لە ڕووی سادەیی و چڕی یارییەکەوە.<ref name="Best Film">{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=http://www.empireonline.com/features/the-last-of-us |سەردێڕ=The Last of Us - The Best Film Of The Year (That Wasn't Actually A Film) |work=[[Empire (magazine)|Empire]] |بڵاوکەرەوە=[[Bauer Media Group]] |ڕێکەوت=١٨ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٣|ڕێکەوتی سەردان=١٤ی کانوونی دووەمی ٢٠١٥|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20150401193659/http://www.empireonline.com/features/the-last-of-us |ڕێکەوتی ئەرشیڤ=١ی نیسانی ٢٠١٥|ڕەوشی ناونیشان=live}}</ref>

کاتێک درەکمان دەستنووسەکەی دەنووسی، ھەوڵی دا «دیالۆگی فانتازی» دوور بخاتەوە و ھەموو شتێک «کورت و سروشتی» بھێڵێتەوە.<ref name="Future Classic">{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=http://blog.us.playstation.com/2013/06/07/the-last-of-us-neil-druckmann-on-creating-a-future-classic/ |سەردێڕ=The Last of Us – Neil Druckmann on Creating a Future Classic |دوایین=Dutton |یەکەم=Fred |work=[[PlayStation Blog]] |بڵاوکەرەوە=[[Sony Computer Entertainment]] |ڕێکەوت=٧ی حوزەیرانی ٢٠١٣|ڕێکەوتی سەردان=١٧ی کانوونی دووەمی ٢٠١٥|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20141226215413/http://blog.us.playstation.com/2013/06/07/the-last-of-us-neil-druckmann-on-creating-a-future-classic/ |ڕێکەوتی ئەرشیڤ=٢٦ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٤|ڕەوشی ناونیشان=live}}</ref> ئێریک مۆناچێلی، ستراتیژیستی کۆمەڵگە، ڕای گەیاند کە بابەتە سەرەکییەکانی چیرۆکەکە «خۆشەویستی، وەفاداری و ڕزگاربوون» ن،<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=http://canadianonlinegamers.com/preview/the-last-of-us-ps3-developer-interview-at-fan-expo-vancouver/ |سەردێڕ=The Last of Us (PS3) Developer Interview at Fan Expo Vancouver |دوایین=Yablonski |یەکەم=Kirby |بڵاوکەرەوە=Canadian Online Gamers |ڕێکەوت=٢٣ی نیسانی ٢٠١٢|ڕێکەوتی سەردان=١٧ی کانوونی دووەمی ٢٠١٥|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20150218155159/http://canadianonlinegamers.com/preview/the-last-of-us-ps3-developer-interview-at-fan-expo-vancouver/ |ڕێکەوتی ئەرشیڤ=١٨ی شوباتی ٢٠١٥|ڕەوشی ناونیشان=live}}</ref> و دڵنیایی دا لە گرنگییان لە یارییەکەدا.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=http://www.gamespot.com/articles/naughty-dog-violence-fits-the-narrative-in-the-last-of-us/1100-6398152/ |سەردێڕ=Naughty Dog: violence fits the narrative in The Last of Us |دوایین=Makuch |یەکەم=Eddie |work=[[GameSpot]] |بڵاوکەرەوە=[[CBS Interactive]] |ڕێکەوت=١٢ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٢|ڕێکەوتی سەردان=١٧ی کانوونی دووەمی ٢٠١٥|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20150706135710/http://www.gamespot.com/articles/naughty-dog-violence-fits-the-narrative-in-the-last-of-us/1100-6398152/ |ڕێکەوتی ئەرشیڤ=٦ی تەممووزی ٢٠١٥|ڕەوشی ناونیشان=live}}</ref> ھاوکارەکەی، ئارنی مایەر، وتی کە توندوتیژی یارییەکە لەگەڵ چیرۆکەکەدا گونجاوە. سترالی ئەمەی دووپات کردەوە و وتی «دەبێت تاریکیت ھەبێت تاکو ڕووناکی ھەبێت».<ref name="Engadget: Violence"/> ئانتۆنی نیومان، دیزاینەری یارییەکە، ڕای گەیاند کە یارییەکە باس لەوە دەکات کە خەڵک چۆن کاردانەوەیان دەبێت لەژێر فشاردا لە بارودۆخی زۆر سەختدا، کە لە ڕێگەی توندوتیژی و شەڕەوە نیشان دراوە.<ref name="VentureBeat: Brutality"/> تیمەکە سەرنجڕاکێش بوون بە تێمە تاریکەکانی چیرۆکەکە کە لە بەرامبەر شوێنە «جوانەکان» دا دانرابوون.<ref name="DevSeries2">{{cite AV media|url=https://www.youtube.com/watch?v=-ZJ2C6wAVpg |title=The Last of Us Development Series Episode 2: Wasteland Beautiful |people=[[Naughty Dog]] and Area 5 |publisher=[[Sony Computer Entertainment]] |date=April 9, 2013 |access-date=January 18, 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20141003164918/http://www.youtube.com/watch?v=-ZJ2C6wAVpg |archive-date=October 3, 2014 |url-status=live}}</ref>
[[پەڕگە:The Last of Us giraffes.jpg|وێنۆک|مۆتیڤی "ژیان بەردەوام دەبێت" بە شێوەیەکی بەردەوام لە سەرتاسەری یارییەکەدا پێشکەش دەکرێت، بە گشتی بە بەکارهێنانی سروشت و ژینگە نیشان دراوە؛ لێرەدا لە دیمەنێکی دواتردا، جۆڵ و ئێڵی کۆمەڵێک زەڕافە دەدۆزنەوە، کە وەک نیشانەیەکی هیوا بۆ کارەکتەرەکان دەبینرێت.]]
یەکێک لە بابەتە سەرەکییەکانی بەردەوام لە یارییەکەدا ئەوەیە کە «ژیان بەردەوام دەبێت». زۆربەی ڕۆژنامەنووسان ئاماژە بە دیمەنێک دەکەن لە کۆتایی یارییەکەدا، کە تێیدا جۆێل و ئێلی کۆمەڵێک زەڕافە دەبینن، وەک ئەنجامی ئەم بابەتە. جۆن سوینی، ھونەرمەندی بیرۆکە، نووسیویەتی کە ئەم دیمەنە دیزاین کراوە بۆ ئەوەی «دووبارە ئارەزووی ژیان لە ئێلیدا بوروژێنێتەوە»، ھەستی پرسیارکردنی بوروژێنێت و ململانێ و مردنی دەوروبەری لەبیر بکات.<ref name="Giraffe"/> ئەو ڕوونی کردەوە کە دیمەنەکە لە سەرەتادا کەرەکێوی تێدا بوو، بەڵام بەھۆی نەرمونیانی و جوانی زەڕافەکان، گۆڕدرا بە زەڕافە، و وتی کە ئەوان «سەرسووڕھێنەرترین شت بوون کە ئێلی دەیتوانی بیانبینێت».<ref name="Giraffe"/> درەکمان پێی وابوو کە ئەم بەشە «کاریگەر دەبێت بەھۆی ھەموو ئەو شتە ترسناکانەی» کە پێشتر بینراون. لوسی ئۆبراین لە [[ئای جی ئێن]] نووسی کە ئەم دیمەنە وەک بیرھێنانەوەیەکە بۆ تەمەنی ئێلی، سەرەڕای ئەوەی کە لە دەرەوە «ھەر نیشانەیەکی منداڵی لێ سڕاوەتەوە»، و کێرک ھامڵتۆن، نووسەری کۆتاکو، بینی کە دیمەنەکە وێنەیەکی ھیوایە بۆ ئێلی، دوای ئەو ھەمووە ناخۆشی و ڕووداوانەی بە سەریدا ھاتووە.

سەبارەت بە کۆتایی یارییەکە، تیمەکە مەبەستیان بوو کە کراوە بێت بۆ لێکدانەوەی جیاواز. سترالی وتوویەتی کە «کۆتایییەکی ئاسایی نییە، بەڵام ھێشتا چارەسەرێکی باشە». ھەردووکیان، ئەو و درەکمان، بێزارییان دەربڕی کاتێک یاریکەران پێیان دەوتن کە دەیانەوێت ھەڵبژاردنێکیان ھەبێت لە کۆتایی یارییەکەدا؛ سترالی وتی کە زۆربەی ئەم یاریکەرانە پێیان وتووە کە ھەمان کۆتاییان ھەڵدەبژارد کە لە یارییەکەدا ھەیە.

لە سەرەتای گەشەپێدانی یارییەکەدا، تیمەکە کۆتایییەکیان لە خەیاڵدا بوو کە تێیدا ئێلی ناچار دەکرا کەسێک بکوژێت بۆ ڕزگارکردنی جۆێلی بێھێز؛ ئەم کۆتایییە لابرا، چونکە تیمەکە پێیان وابوو کە لەگەڵ گەشەکردنی کارەکتەرەکاندا ناگونجێت. سەرەڕای ئەوەی کە تاقیکەرەوەکانی یارییەکە ڕقیان لە کۆتایییەکە بوو و پێشنیاری ڕێگای جێگرەوەیان دەکرد، درەکمان بەردەوام بوو لەسەری؛ کاتێک مۆسیقا و گەیمپلەی یارییەکە زیاتر تەواو بوون، تاقیکەرەوەکان دەستیان کرد بە زیاتر ڕێزگرتن لە کۆتایییەکە.

کاتێک باسی کۆتایییەکە دەکرێت، دین تاکاھاشی، نووسەری ڤێنچەربیت، ئاماژەی بە وتەیەک لە فیلمی «[[لیستەکەی شیندلر]]» (١٩٩٣) کردووە،<ref name="VentureBeat masterpiece">{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=https://venturebeat.com/2013/06/28/the-deanbeat-the-last-of-us-is-this-generations-masterpiece/ |سەردێڕ=The DeanBeat: The Last of Us is this generation's masterpiece |دوایین=Takahashi |یەکەم=Dean |authorlink=Dean Takahashi |work=[[VentureBeat]] |ڕێکەوت=٢٨ی حوزەیرانی ٢٠١٣|ڕێکەوتی سەردان=١٨ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٥|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20151003160158/http://venturebeat.com/2013/06/28/the-deanbeat-the-last-of-us-is-this-generations-masterpiece/ |ڕێکەوتی ئەرشیڤ=٣ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٥|ڕەوشی ناونیشان=live}}</ref> کە دەڵێت «ھەر کەسێک ژیانێک ڕزگار بکات، جیھانێکی تەواو ڕزگار دەکات»، بەڵام جەختی کردەوە لەسەر ناڕاستی ئەم وتەیە: «تۆ ژیانێک ڕزگار دەکەیت و ھەموو جیھان مەحکووم دەکەیت،» ئەوەی نووسی.

=== پەڕەپێدانی کارەکتەرەکان ===
{{multiple image
| align     = left
| footer    = [[ترۆی بەیکەر]] (چەپ) و [[ئاشلی جۆنسن]] (ڕاست) ڕۆڵی جۆڵ و [[ئێڵی (کەسایەتی)|ئێڵییان]] بینی، بە ڕیزبەندی، لە دوایین لە ئێمە.
| image1    = Troy baker taiyoucon 2011 cropped.jpg
| width1    = 130
| alt1      = A 34-year-old man with spiky blonde hair, smiling at something to the left of the camera.
| image2    = AshleyJohnson cropped.jpg
| width2    = 150
| alt2      = A 30-year-old woman with long, blonde hair, smiling at someone to the right of the camera.
}}
دەنگی جۆڵ لەلایەن دەنگدەری بە ئەزموون [[ترۆی بەیکەر]]ەوە دراوە، لەکاتێکدا دەنگی ئێلی لەلایەن ئەکتەر [[ئاشلی جۆنسن]]ەوە دراوە. زۆربەی پێشکەشکردنەکانیان بە تەکنەلۆجیای مۆشن کاپچەر تۆمار کراون؛ نزیکەی ٨٥٪ی ئەنیمەیشنەکانی یارییەکە بە مۆشن کاپچەر تۆمار کراون، لەگەڵ تۆمارکردنی توخمە دەنگییە ماوەکان دواتر لە ستۆدیۆدا.<ref>{{cite magazine |url=http://www.gameinformer.com/b/features/archive/2012/02/20/naughty-dog-39-s-art-of-performance-with-last-of-us.aspx |title=Capturing Joel And Ellie For The Last Of Us |last=Hanson |first=Ben |magazine=[[Game Informer]] |publisher=[[GameStop]] |date=February 20, 2012 |access-date=January 7, 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150328201351/http://www.gameinformer.com/b/features/archive/2012/02/20/naughty-dog-39-s-art-of-performance-with-last-of-us.aspx |archive-date=١٩ی حوزەیرانی ٢٠١٧ |url-status=dead |ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20170619050437/http://www.gameinformer.com/b/features/archive/2012/02/20/naughty-dog-39-s-art-of-performance-with-last-of-us.aspx }}</ref> [[گۆردۆن ھانت]]، کە لەسەر یارییەکانی ''ئەنچارتێد'' کاری کردبوو، سەرەتا وەک دەرھێنەری مۆشن کاپچەر دامەزرا؛ کاتێک تیمەکە تێگەیشتن کە یارییەکە پێویستی بە تۆنێکی جیاوازە، دەستیان کرد بە گەڕان بەدوای دەرھێنەرێکی نوێدا. کاتێک درەکمان لێکۆڵینەوەی لە لایەنەکانی پۆستی دەرھێنەری دەکرد بۆ ئامادەکردنی چاوپێکەوتنەکانی کار، تێگەیشت کە دەتوانێت خۆی ئەم پۆستە وەربگرێت، و ڕەزامەندی درا پێی بۆ ئەوەی ئەمە بکات.<ref name="Retro Replay"/>

ئەگەرچی تیمەکە بە خێرایی ھەستیان کرد کە جۆنسن بۆ ڕۆڵی ئێلی گونجاوە، بەڵام کاتێکی زیاتریان بەسەر برد بۆ ھەڵبژاردنی ئەکتەری جۆل، چونکە کیمیای نێوان ئەم دوو کارەکتەرە زۆر گرنگ بوو بۆ یارییەکە. دوای ئەوەی بەیکەر و جۆنسن پێکەوە ڕۆڵیان بینی، تیمەکە تێگەیشت کە یەکەمیان بە تەواوی گونجاوە بۆ ڕۆڵی جۆیل، سەرەڕای تەمەنە گەنجەکەی ئەکتەرەکە. درەکمان دەنگ و جووڵەی بەیکەر-ی بۆ ھەڵبژاردنی ئەو لەلایەن تیمەکەوە گەڕاندەوە.<ref name="Grounded"/> بەیکەر و جۆنسن بەشداریی گەورەیان کرد لە گەشەپێدانی کارەکتەرەکان.<ref name="Telegraph-DJ"/> بۆ نموونە، بەیکەر قەناعەتی بە درەکمان ھێنا کە جۆل گرنگی بە تێس دەدات بەھۆی تەنیایی خۆیەوە،<ref name="LessMore"/> و جۆنسن قەناعەتی بە درەکمان ھێنا کە کارەکتەری ئێلی بە شێوەیەکی بەھێزتر و بەرگریکارانەتر دووبارە بنووسێتەوە.<ref name="Telegraph-DJ"/> ھەندێک لە دیالۆگەکانی نێوان ئەم دوانە لەلایەن ئەکتەرەکانەوە بە شێوەی خۆڕسک ئەنجام درا؛ درەکمان ئەمەی گەڕاندەوە بۆ ئەو ڕاستییەی کە سیناریۆکە ژمارەیەکی پێویست نەبووی دێڕەکانی لە بەشەکانی گەیمپلەی لەخۆ گرتبوو، و ئەو ڕێگەی بە ئەکتەرەکان دا ئەوەی پێیان وابوو پێویستە ھەڵی بژێرن.<ref name="Best Film"/> کارەکتەرەکانی جۆل و ئێلی بنەمای یارییەکە بوون؛ گەشەسەندنی نێوان کارەکتەرەکان سەرەتا دامەزرا، و چەمکەکانی تری یارییەکە دوای ئەوە ھاتن.<ref name="Grounded">{{cite AV media|url=https://www.youtube.com/watch?v=R0l7LzC_h8I |title=Grounded: Making The Last of Us |people=[[Naughty Dog]] and Area 5 |publisher=[[Sony Computer Entertainment]] |year=2013 |access-date=October 11, 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20141110225627/http://www.youtube.com/watch?v=R0l7LzC_h8I |archive-date=November 10, 2014 |url-status=live}}</ref>

لە سەرەتای گەشەپێدانەوە، تیمەکە مەبەستی بوو کە یاریی «دوایینی ئێمە» دوو [[پاڵەوانی چیرۆک|پاڵەوانی]] سەرەکی ھەبێت کە ھەر یەکەیان چیرۆکی بەھێزی تایبەت بە خۆیان ھەبێت. لە بەشی زستانی یارییەکەدا، یاریکەران کۆنترۆڵی ئێلی دەگرنە دەست. گەشەپێدەران دڵنیا بوون لەوەی کە ئەم گۆڕانکارییە نھێنی بمێنێتەوە پێش بڵاوکردنەوەی یارییەکە، بۆ ئەوەی یاریکەران سەرسام بکەن؛ ھەمان شتیان کرد لەگەڵ بەرگرییەکەی ئێلی، ھەروەھا لەگەڵ پێشەکی یارییەکە، کە تێیدا یاریکەران کۆنترۆڵی کچی جۆڵ، سارا، دەگرنە دەست.<ref name="definitive1">{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=https://venturebeat.com/2013/08/05/the-last-of-us-interview-part-one/view-all/ |سەردێڕ=The definitive interview with the creators of Sony's blockbuster The Last of Us (part 1) |دوایین=Takahashi |یەکەم=Dean |authorlink=Dean Takahashi |work=[[VentureBeat]] |ڕێکەوت=٥ی ئابی ٢٠١٣|ڕێکەوتی سەردان=١٥ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٤|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20150216050647/http://venturebeat.com/2013/08/05/the-last-of-us-interview-part-one/view-all/ |ڕێکەوتی ئەرشیڤ=١٦ی شوباتی ٢٠١٥|ڕەوشی ناونیشان=live}}</ref> گۆڕینی کۆنترۆڵ لە جۆڵەوە بۆ ئێلی ئاماژەیە بە گۆڕانکاری لە ڕۆڵی پارێزەردا، کە دەنگدانەوەی بیرۆکەکانی پێشووی دراکمانە وەک خوێندکارێک.<ref name="Bonds"/> کارلێکی کارەکتەرەکان ئیلھامی وەرگرتووە لە پەیوەندی نێوان ناسان درەیک و تێنزین لە یاریی "ئانچارتد ٢: لە نێو دزەکان"، کە ئەویش بە نۆرەی خۆی ئیلھامی لە یاریی "ئایکۆ"و وەرگرتووە.<ref name="Digital Fix"/> پاڵەوانەکانی یارییەکە نوێنەرایەتی ئەو دوو سەردەمە دەکەن کە لە یارییەکەدا پیشان دراون؛ جۆل نوێنەرایەتی جیھان پێش بڵاوبوونەوەی پەتاکە دەکات، چونکە زۆربەی ژیانی لەو ماوەیەدا بەسەر بردووە، لەکاتێکدا ئێلی نوێنەرایەتی جیھانی دوای بڵاوبوونەوەی پەتاکە دەکات، چونکە لە جیھانی دوای کارەساتەکەدا لەدایک بووە. لەکاتێکدا یەکەمیان لە ڕووی سۆزدارییەوە زیانی پێگەیشتووە بەھۆی ئەو زیانانەی کە بەسەری ھاتوون، دووەمیان دیدێکی گەشبینانەی بۆ ژیان پاراستووە، چونکە ڕاھاتووە لەگەڵ جیھانی زیان پێگەیشتوو؛<ref name="Digital Fix"/> کاتبەسەربردن لەگەڵ یەکتردا وای کردووە ئەم تایبەتمەندییانە تێکەڵ بن، جۆل زیندووتر بووەتەوە و ئێلیش فێری زیاتر لێھاتوویی مانەوە بووە.<ref name="definitive1"/>

ھەرچەندە درەکمان سەرەتا کارەکتەری جۆڵی بە ئیلھام وەرگرتن لە ڕۆڵبینینی [[جۆش برۆلین]] وەک لیوێلین مۆس لە فیلمی «[[وڵات بۆ پیرەمێردان نییە (فیلم)|وڵات بۆ پیرەمێردان نییە]]» (٢٠٠٧) نووسیبوو، کە بە «زۆر بێدەنگ، زۆر ئارام لەژێر فشاردا» دەیبینی، بەڵام تێگەیشتنی بەیکەر بۆ جۆل وەک کەسێکی زیاتر سۆزداری، کارەکتەرەکەی بە شێوەیەکی جیاواز پەرە پێدا.<ref name="postmortem1"/> لە کۆتاییدا، چیرۆکەکە بوو بە لێکۆڵینەوەیەک لەوەی کە باوکێک تا چەند ئامادەیە بۆ ڕزگارکردنی منداڵێک؛ سەرەتا، جۆل ئامادەیە خۆی قوربانی بکات بۆ ئێڵی، پاشان پەرە دەسێنێت بۆ ئەوەی ئامادە بێت ھاوڕێکانی قوربانی بکات بۆ ئێڵی، تا لە کۆتاییدا ھەست دەکات کە ئامادەیە ھەموو مرۆڤایەتی قوربانی بکات بۆ ڕزگارکردنی ئێلی.<ref name="definitive1"/> درەکمان پێی وابوو کە یاریکەران، بە تایبەتی دایکان و باوکان، دەتوانن پەیوەندی بە کارەکتەری جۆلەوە بکەن و پەیوەندییەکەی لەگەڵ ئێلیدا.<ref name="acting out"/> بەیکەر پێی وایە کە جۆل لە ماوەی چیرۆکی یارییەکەدا ئاکار دەدۆزێتەوە، جیاوازی نێوان زیان و قوربانیدان دەردەخات، و کەسایەتی ڕاستەقینەی دەست دەکات بە دەرکەوتن.<ref name="DevSeries5">{{cite AV media|url=https://www.youtube.com/watch?v=UYt6106fnlc |title=The Last of Us Development Series Episode 5: Joel and Ellie |people=[[Naughty Dog]] and Area 5 |publisher=[[Sony Computer Entertainment]] |date=September 9, 2013 |access-date=January 18, 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140517121711/http://www.youtube.com/watch?v=UYt6106fnlc |archive-date=May 17, 2014 |url-status=live}}</ref> کاتێک تاقیکردنەوەی بۆ ڕۆڵەکە دەکرد، بەیکەر ڕستەیەکی لەسەر پەڕەی کارەکتەرەکە خوێندەوە کە دەیوت جۆل «چەند ھێڵێکی ئاکاری کەمی ماوە بۆ تێپەڕاندن»، کە بوو بە «خاڵی لەنگەر» بۆ کارەکتەرەکە بۆ ئەو.<ref name="Grounded"/> بەیکەر زۆر ئەستەمی دۆزییەوە لە وێنەگرتنی پێشەکی یارییەکە، کە دیمەنی جۆل و کچەکەی سارای تێدایە، کە ھانا ھەیز ڕۆڵی بینیوە. دواتر کاتێک یەکەم ڕۆژی گرتەی دیمەنەکەی بینی، درەکمان ھەستی کرد کە ھێشتا دەکرێت باشتر بکرێت.<ref name="Grounded"/>

کاتێک ڕۆڵی ئێڵی دەبینێت، جۆنسۆن ڕووبەڕووی ئاستەنگ بووەوە لە ئەنجامدانی ئەو دیمەنانەی کە وایان لێکرد ھەست بە ناڕەحەتی بکات. «ھەندێک ڕۆژ ھەبوون کە تێیان دا شتگەلێکمان وێنە دەگرت کە تەنانەت لە تەمەنی منیشدا وایان لێدەکردم ھەست بە ناڕەحەتییەکی بچووک بکەم،» جۆنسۆن ئەم وەسفەی کرد.<ref name="Telegraph-DJ">{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=https://www.telegraph.co.uk/technology/video-games/10091838/The-Last-of-Us-interview-with-Neil-Druckmann-and-Ashley-Johnson.html |سەردێڕ=The Last of Us: interview with Neil Druckmann and Ashley Johnson |دوایین=Robertson |یەکەم=Andy |work=[[The Daily Telegraph]] |ڕێکەوت=٣١ی ئایاری ٢٠١٣|ڕێکەوتی سەردان=١٣ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٤|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20140914113700/http://www.telegraph.co.uk/technology/video-games/10091838/The-Last-of-Us-interview-with-Neil-Druckmann-and-Ashley-Johnson.html |ڕێکەوتی ئەرشیڤ=١٤ی ئەیلوولی ٢٠١٤|ڕەوشی ناونیشان=live}}</ref> جۆنسۆن پێی وایە کە یارییە ڤیدیۆیییەکان بە دەگمەن کارەکتەری ژنانەی بەھێزی وەک ئێڵی تێدایە، و دەربڕی خۆشحاڵی خۆی بۆ بینینی ئەم ڕۆڵە لەبەر ئەم ھۆکارە.<ref name="Grounded"/> کاتێک پرسیاری لێکرا دەربارەی ئیلھامی ئێڵی وەک تایبەتمەندییەکی گەیمپلەی، درەکمان بیری ھاتەوە کاتێک ئەو و سترالی خەریکی بیرۆکە بوون بۆ «ئانچارتد دزەکان ٢: لەنێو یاوەراندا» و کارەکتەرێکی بێدەنگیان دروست کرد کە بانگی یاریکەرەکە دەکات بۆ ئەوەی بەدوایدا بڕوات، پەیوەندییەکی «جوان» دروست دەکات تەنھا لە ڕێگەی گەیمپلەیەوە. ھەرچەندە ئەم چەمکە ھەرگیز لە یارییە کۆتایییەکەدا نەخرایە ناو، بەڵام بیرۆکەکە ھاتە ئاراوە کاتێک تیمەکە باسی پڕۆژەیەکی نوێیان دەکرد، لە کۆتاییدا ئیلھامبەخش بوو بۆ ئێڵی.<ref name="definitive1"/> درەکمان ھەروەھا ھەستی کرد ئیلھامی وەرگرتووە لەو شەڕانەی کە لە [[سووریا]] و [[ئەفغانستان]] ڕوویان دا کاتێک ئێڵی دروست دەکرد؛ ھەستی کرد کە ململانێ شتێکی ئاشنا بوو بۆ منداڵانی ئەو وڵاتانە، کە ھاوشێوەی تێڕوانینی ئێڵییە.<ref name="Inhuman"/>

کارەکتەری تێس لە سەرەتادا بەنیاز بوو وەک سەرەکیترین دوژمن لە «دوایینی ئێمە» دەربکەوێت، کە بۆ ماوەی ساڵێک بەدوای جۆڵدا دەگەڕێت پێش ڕووبەڕووبوونەوەیەکی کۆتایی کە تێیدا لەلایەن ئێڵییەوە دەکوژرێت. ھەرچۆنێک بێت، تیمەکە بۆیان سەخت بوو باوەڕ بکەن کە تێس بۆ ماوەی ساڵێک لەگەڵ جۆڵ ناکۆک بێت و بەدوایدا بگەڕێت؛ ئەمەش چارەسەر کرا بە گۆڕانکاری بەرچاو لە چیرۆکەکەدا.<ref name="Afterword">{{cite magazine |last=Helgeson |first=Matt |date=August 2013 |editor-last=Stead |editor-first=Chris |title=Afterword: The Last of Us |magazine=[[Game Informer]] |publisher=[[CBS Interactive]] |issue=45 |pages=32–33}}</ref> ئەکتەر ئانی وێرشینگ سەرسام بوو بە دەقەکە و توانای درەکمان لە نووسینی کارەکتەری ژنانەی تایبەت.<ref name="acting out">{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=http://www.vg247.com/2012/12/12/the-last-of-us-acting-out-the-end-of-the-world/ |سەردێڕ=The Last of Us: acting out the end of the world |دوایین=Cook |یەکەم=Dan |بڵاوکەرەوە=[[VG247]] |ڕێکەوت=١٢ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٢|ڕێکەوتی سەردان=١٤ی کانوونی دووەمی ٢٠١٥|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20141217235749/http://www.vg247.com/2012/12/12/the-last-of-us-acting-out-the-end-of-the-world/ |ڕێکەوتی ئەرشیڤ=١٧ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٤|ڕەوشی ناونیشان=live}}</ref> درەکمان سەرەتا ڕەگەزێتی بێڵی بە ناڕوونی لە دەقەکەدا بەجێھێشت،<ref name="LessMore"/> بەڵام لە کاتی خوێندنەوەی دەقەکەدا ئیلھامی وەرگرت بۆ گۆڕینی چەند دێڕێک بۆ ئەوەی زیاتر ڕەگەزێتی بێڵ دەربخات. بۆ ئەوەی بێڵ سەرنجڕاکێش بکات، درەکمان چەمکی دەربڕینە دژ بە یەکەکانی تاوتوێ کرد؛ لەکاتێکدا بێڵ دەڵێت پەیوەستبوون بە خەڵکەوە ئەگەری مانەوە کەم دەکاتەوە، ئاشکرا دەبێت کە ھاوبەشێکی ھەبووە کە زۆر گرنگ بووە بۆی.<ref name="Bonds">{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=http://www.gamespot.com/articles/bonds-forged-in-difficult-times-the-making-of-the-last-of-us/1100-6412499/ |سەردێڕ=Bonds Forged in Difficult Times: The Making of The Last of Us |دوایین=Petit |یەکەم=Carolyn |work=[[GameSpot]] |بڵاوکەرەوە=[[CBS Interactive]] |ڕێکەوت=٦ی ئابی ٢٠١٣|ڕێکەوتی سەردان=١٧ی کانوونی دووەمی ٢٠١٥|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20150127021641/http://www.gamespot.com/articles/bonds-forged-in-difficult-times-the-making-of-the-last-of-us/1100-6412499/ |ڕێکەوتی ئەرشیڤ=٢٧ی کانوونی دووەمی ٢٠١٥|ڕەوشی ناونیشان=live}}</ref>
{{multiple image
| align     = left
| image1    = Annie Wersching 2009.jpg
| width1    = 130
| alt1      = A 31-year-old woman with long, brown hair, smiling with her head tilted at someone holding a microphone to the left of the camera.
| image2    = Nolan North by Gage Skidmore.jpg
| width2    = 138
| alt2      = A 44-year-old man with short, brown hair, talking into a microphone, and smiling to the right of the camera.
| footer    = ئانی وێرشینگ (لە چەپەوە) و نۆلان نۆرت (لە ڕاستەوە) ڕۆڵی تێس و دەیڤیدیان بینی، بە ڕیزبەندی، لە یاری [[دوایینی ئێمە]].
}}
دەنگدەری بە ئەزموون نۆلان نۆرت، کە ڕۆڵی پاڵەوانی سەرەکی ناتان درەیک لە زنجیرەی «لەنێو دزەکان»ی نۆتی دۆگ دەبینێت، ھەڵبژێردرا بۆ بینینی ڕۆڵی دەیڤد لە یارییەکەدا.<ref name="Grounded"/> بۆ نواندنی کارەکتەرەکە، نۆرت لە چەندین ڕوانگەوە مامەڵەی لەگەڵ کەسایەتییەکەی کرد، دەیڤدی وەک «ڕزگاربوویەک» بینی. نۆرت ھاوسۆزی لەگەڵ دەیڤد دەربڕی و وتی زۆربەی کردارەکانی دەیڤد تێگەیشتنیان بۆ دەکرێت کاتێک بارودۆخە کۆتایییەکە لەبەرچاو دەگیرێت. ھەستی کرد کە دەیڤید لە سەرەتادا ھەوڵی دەدا ئێڵی بپارێزێت، کە وەک «بریسکەیەکی ھیوا» دەبینرا.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=http://ign.com/videos/2013/06/20/an-uncharted-twist-the-last-of-us-spoilers |سەردێڕ=An Uncharted Twist (The Last of Us Spoilers) |دوایین=Miller |یەکەم=Greg |بەستەری نووسەر=Greg Miller (Internet personality) |work=[[IGN]] |بڵاوکەرەوە=[[Ziff Davis]] |ڕێکەوت=٢١ی حوزەیرانی ٢٠١٣|ڕێکەوتی سەردان=٢١ی شوباتی ٢٠١٥|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20150221193827/http://www.ign.com/videos/2013/06/20/an-uncharted-twist-the-last-of-us-spoilers |ڕێکەوتی ئەرشیڤ=٢١ی شوباتی ٢٠١٥|ڕەوشی ناونیشان=live}}</ref>

تیمەکە ھەستیان کرد کە جیھانی دوای کارەسات و چەشنی [[ترس و مانەوە]] دەرفەتیان پێدان بۆ گەشەپێدانی باشتری کارەکتەرەکان. ئیلھام وەرگرتن لە کارەکانیان لەسەر یارییەکانی «لەنێو دزەکان»، تیمەکە زانیارییەکانی خۆیان بەکارھێنا لە ھاوتەریبکردنی کارەکتەرەکان لەگەڵ ململانێ لە ھەردوو گەیمپلەی و چیرۆکەکاندا کاتێک «دوایینی ئێمە»یان پەرەپێدا. ھەروەھا ئیلھامیان لە کتێبەکانی «ڕێگا» (٢٠٠٦) و «شاری دزەکان» (٢٠٠٨)، و فیلمی «وڵات بۆ پیرەمێردان نییە» وەرگرت،<ref name="definitive1"/> ئاماژەیان بەوە کرد کە ھەموویان کارەکتەری بیرەوەرییان تێدایە و ئەمەیان وەک خاڵێکی ئیلھام بەکارھێنا.<ref name="Strife">{{cite magazine |url=http://www.gameinformer.com/games/the_last_of_us/b/ps3/archive/2012/02/10/strife-breeds-strife-inspiration-for-the-last-of-us.aspx |title=Strife Breeds Strife: Inspiration For The Last Of Us |last=Turi |first=Tim |magazine=[[Game Informer]] |publisher=[[GameStop]] |date=February 10, 2012 |access-date=January 6, 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20141031072319/http://www.gameinformer.com/games/the_last_of_us/b/ps3/archive/2012/02/10/strife-breeds-strife-inspiration-for-the-last-of-us.aspx |archive-date=٣١ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٤ |url-status=dead |ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20141031072319/http://www.gameinformer.com/games/the_last_of_us/b/ps3/archive/2012/02/10/strife-breeds-strife-inspiration-for-the-last-of-us.aspx }}</ref>

سترالی وتی: «دەتوانین وات لێبکەین وەک یاریکەرێک زیاتر ھەست بکەیت بەوەی کە بەڕاستی چۆنە بوون لەناو جیھانێکدا کە تێیدا ھەر گولەیەک گرنگە و ھەر ھەنگاوێک کە دەینێیت بڕیارێکی ھۆشیارانەیە کە دەبێتە ھۆی مانەوە یان لەناوچوونت.» تیمەکە ھەروەھا ھەستیان کرد کە «فشارەکانی جیھان» ڕێگەیان پێدان کارەکتەرەکانیان باشتر گەشە پێبدەن. ھەستیان کرد کە فشارەکە کارەکتەرەکانی ناچار دەکرد بڕیاری سەرنجڕاکێش بدەن، کە ڕێگەی دەدا بە گەشەپێدانی باشتر.<ref name="definitive1"/>

=== پەرەپێدانی تەکنیکی و یاریکردن ===
[[Image:The Last of Us motion capture comparison.gif|left|thumb|300px|دەربڕینە دەموچاوییەکانی ئاشڵی جۆنسن لە دانیشتنەکانی تۆمارکردنی جووڵە (لە چەپەوە) دواتر لەلایەن تیمەکەوە بەکارهێنران بۆ بەجووڵەکردنی ئێڵی بۆ دیمەنە ڕاوەستاوەکانی یارییەکە (لە ڕاستەوە). ئەم پرۆسەیە بۆ هەموو کارەکتەرەکان بەکارهێنرا.]]

بۆ یاریی «دوایینی ئێمە»، تیمەکە دەبووایە بزوێنەری نوێ دروست بکەن بۆ ئەوەی پێداویستییەکانیان دابین بکەن. [[ژیریی دەستکرد]] (AI) دروست کرا بۆ ئەوەی لەسەر ئاستێکی نزیک لەگەڵ یاریکەران ھەماھەنگی بکات، بە پێچەوانەی توخمە یاریی کردارییەکانی پڕۆژەکانی پێشوویان؛<ref name="Digital Fix"/> زیادکردنی ئێڵی وەک ژیری دەستکرد ھۆکارێکی سەرەکی بوو بۆ بزوێنەرەکە.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=http://ign.com/articles/2012/02/13/naughty-dog-talks-combat-in-the-last-of-us |سەردێڕ=Naughty Dog Talks Combat in The Last of Us |دوایین=Moriarty |یەکەم=Colin |work=[[IGN]] |بڵاوکەرەوە=[[News Corporation]] |ڕێکەوت=١٣ی شوباتی ٢٠١٢|ڕێکەوتی سەردان=٢٣ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٤|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20150218155057/http://www.ign.com/articles/2012/02/13/naughty-dog-talks-combat-in-the-last-of-us |ڕێکەوتی ئەرشیڤ=١٨ی شوباتی ٢٠١٥|ڕەوشی ناونیشان=live}}</ref> تیمەکە بە ئەنقەست تایبەتمەندییەکیان زیاد کرد کە تێیدا ئێڵی نزیک جۆڵ دەمێنێتەوە، بۆ ئەوەی وەک «بارگرانی» نەبینرێت.<ref name="Partner"/> پڕۆگرامسازی ماکس دیخۆف گوتی کە کاتێک کاری لەسەر ئێڵی وەک ژیریی دەستکرد دەکرد، ھەوڵی دەدا ئەزموونەکانی لە ماوەی ڕووداوەکانی یارییەکەدا وێنا بکات، بۆ ئەوەی واقیعی بێت.<ref name="Partner">{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=http://www.polygon.com/2014/3/22/5531146/the-last-of-us-ellie-was-designed-to |سەردێڕ=How Naughty Dog created a partner, not a burden, with Ellie in The Last of Us |دوایین=Farokhmanesh |یەکەم=Megan |work=[[Polygon (website)|Polygon]] |بڵاوکەرەوە=[[Vox Media]] |ڕێکەوت=٢٢ی ئازاری ٢٠١٤|ڕێکەوتی سەردان=١٤ی کانوونی دووەمی ٢٠١٥|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20150118085215/http://www.polygon.com/2014/3/22/5531146/the-last-of-us-ellie-was-designed-to |ڕێکەوتی ئەرشیڤ=١٨ی کانوونی دووەمی ٢٠١٥|ڕەوشی ناونیشان=live}}</ref>

ژیریی دەستکردی دوژمن، کە بە یەکێک لە گرنگترین تایبەتمەندییەکانی یارییەکە دادەنرێت،<ref name="Grounded"/> پەرەی پێدرا بۆ ئەوەی ھەڵبژاردنی ھەڕەمەکی بکات؛ ئەوان دەوروبەری خۆیان دەخوێننەوە و تاکتیک دەدۆزنەوە بۆ ھێرشکردنە سەر یاریکەر. ئەم تایبەتمەندییە بێوێنەیەی یارییەکە ھۆکارێک بوو بۆ ھەوڵدان لە دروستکردنی ھەست و سۆز لای یاریکەران بەرامبەر بە دوژمنەکان.<ref name="DevSeries4">{{cite AV media|url=https://www.youtube.com/watch?v=HjMF8u-KgCE |title=The Last of Us Development Series Episode 4: Them or Us |people=[[Naughty Dog]] and Area 5 |publisher=[[Sony Computer Entertainment]] |date=July 2, 2013 |access-date=January 18, 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20141101212439/http://www.youtube.com/watch?v=HjMF8u-KgCE |archive-date=November 1, 2014 |url-status=live}}</ref>

بزوێنەری ڕووناکی دووبارە دروست کرایەوە بۆ ئەوەی ڕووناکی نەرم لەخۆ بگرێت، کە تێیدا تیشکی خۆر لە کەلێنەکانەوە دزە دەکات و لەسەر ڕوەکان دەنگ دەداتەوە.<ref name="Digital Fix">{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=http://gaming.thedigitalfix.com/content/id/1764/the-last-of-us-an-interview-with-naughty-dog.html |سەردێڕ=The Last of Us: An Interview with Naughty Dog |work=The Digital Fix |بڵاوکەرەوە=Poisonous Monkey Ltd. |ڕێکەوت=٢٩ی ئایاری ٢٠١٣|ڕێکەوتی سەردان=١١ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٤|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20150215072509/http://gaming.thedigitalfix.com/content/id/1764/the-last-of-us-an-interview-with-naughty-dog.html |ڕێکەوتی ئەرشیڤ=١٢ی ئازاری ٢٠١٧ |ڕەوشی ناونیشان=مردوو}}</ref> تیمەکە زەحمەتییەکی زۆریان بینی لە پەرەپێدانی گەیمپلەی «دوایینی ئێمە»، چونکە ھەستیان دەکرد ھەموو میکانیزمێک پێویستی بە شیکردنەوەیەکی وردە. درەکمان گوتی «ھەست بە فشارێکی زۆر دەکەیت بۆ زیادکردنی شت بۆ ئەوەی 'زیاتر خۆش' بێت و ھەندێک جار زۆر قورسە لێیان دوور بکەویتەوە.»<ref name="LessMore">{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=http://www.ibtimes.co.uk/last-interview-neil-druckmann-naughty-dog-ps3-475066 |سەردێڕ=The Last of Us, Neil Druckmann and Less Being More |دوایین=Smith |یەکەم=Edward |work=[[International Business Times]] |بڵاوکەرەوە=[[IBT Media]] |ڕێکەوت=٥ی حوزەیرانی ٢٠١٣|ڕێکەوتی سەردان=٢٢ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٤|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20150215055339/http://www.ibtimes.co.uk/last-interview-neil-druckmann-naughty-dog-ps3-475066 |ڕێکەوتی ئەرشیڤ=١٥ی شوباتی ٢٠١٥|ڕەوشی ناونیشان=live}}</ref>

لە «دوایینی ئێمە» دا، ئەو چەکەی کە یاریکەران ھەڵی دەگرن ھەڵسوکەوتی [[کەسایەتیی نایاریزان]]ە مرۆیییەکان دەگۆڕێت.<ref name="TGL"/> ھەروەھا، سیستەمی نھێنی بە ئەنقەست پەرەی پێدرا بۆ ئەوەی ھەستی بێھیوایی ببەخشێت، بۆ ئەوەی یاریکەران ھەمان ھەست بکەن.<ref name="spong">{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=http://spong.com/feature/10111052/Interview-The-Last-of-Us-Naughty-Dog-Speaks |سەردێڕ=The Last of Us: Naughty Dog Speaks - Interview |دوایین=Joscelyne |یەکەم=Svend |بڵاوکەرەوە=SPOnG |ڕێکەوت=٢٩ی ئایاری ٢٠١٣|ڕێکەوتی سەردان=٢٤ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٤|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20150218164725/http://spong.com/feature/10111052/Interview-The-Last-of-Us-Naughty-Dog-Speaks |ڕێکەوتی ئەرشیڤ=١٨ی شوباتی ٢٠١٥|ڕەوشی ناونیشان=live}}</ref>

دیزاینەری یاریی "دوایینی ئێمە" ڕیکی کامبیێر ئاماژەی بە یارییەکانی "ئایکۆ" و "[[ڕێزدێنت ئیڤڵ ٤]]" کرد وەک سەرچاوەی کاریگەری لەسەر دیزاینی یارییەکە. ئەو گوتی پێویستە ھاوسەنگی لە نێوان قورسایی سۆزداری پەیوەندییەکە و گرژیی کێشەکانی جیھان ھەبێت، و ڕای گەیاند کە ئەوان "دەیانویست دروستکردنی کارەکتەر و کارلێک"ی یاریی "ئایکۆ" بگرن و "تێکەڵی بکەن لەگەڵ گرژی و کاری یاریی 'ڕێزدێنت ئیڤڵ ٤'".<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|دوایین=Prestia |یەکەم=Gaetano |ناونیشان=http://ps3.mmgn.com/News/the-last-of-us-inspired-by-ico-re4 |سەردێڕ=The Last Of Us inspired by Ico, RE4 – PS3 News &#124; MMGN Australia |بڵاوکەرەوە=Ps3.mmgn.com |ڕێکەوتی سەردان=١٦ی تەممووزی ٢٠١٣|ڕەوشی ناونیشان=مردوو |ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20130610034155/http://ps3.mmgn.com/News/the-last-of-us-inspired-by-ico-re4 |ڕێکەوتی ئەرشیڤ=١٠ی حوزەیرانی ٢٠١٣ |df=mdy-all}}</ref>

چەندین تایبەتمەندی ھەن کە لە یارییەکەدا نەھێڵراونەتەوە کە تیمەکە پێیان وابوو ئاسایییە لە زۆربەی یارییە ڤیدیۆیییەکاندا ھەبن، وەک شەڕی گەورە-دوژمنەکان.<ref name="postmortem3">{{cite magazine |url=http://www.edge-online.com/features/the-last-of-us-the-definitive-postmortem-spoilers-be-damned/3/ |title=The Last Of Us: the definitive postmortem – spoilers be damned - Page 3 of 3 |page=2 |author=Staff |magazine=[[Edge (magazine)|Edge]] |publisher=[[Future plc]] |date=June 18, 2013 |access-date=October 14, 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150118222408/http://www.edge-online.com/features/the-last-of-us-the-definitive-postmortem-spoilers-be-damned/3/ |archive-date=١٨ی کانوونی دووەمی ٢٠١٥ |url-status=dead |ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20150118222408/http://www.edge-online.com/features/the-last-of-us-the-definitive-postmortem-spoilers-be-damned/3/ }}</ref> سیستەمێکی داپۆشینی نەریتی لە یارییەکەدا دەرنەھێنرا چونکە تیمەکە دەیویست یاریکەران بە بەردەوامی لە جووڵەدا بن.<ref name="Grounded"/> تیمەکە ھەروەھا ھەوڵیان دا وا لە یاریکەران بکەن ھەست بە کەموکوڕی بکەن، بەتایبەتی لە کەلوپەلەکانیان کە کۆی دەکەنەوە. سترالی گوتی «تۆ خۆت ناکەیت بە تانکێک». ئەمەش ھانی زۆرێک لە بڕیارەکانی دیزاینی گەیمپلەی دا، وەک سووکیی ئەنیمەیشنەکان و میکانیزمی شەڕی دەستەوییەخە.

بۆ زیادکردنی واقیعییەت، تیمەکە میکانیزمی شەڕی یارییەکەیان بە شێوەیەک پەرەپێدا کە یاریکەران ناچار دەکات کاتێکی زیاتر بۆ پلاندانان تەرخان بکەن. ھەروەھا دەیانویست یاریکەران ناچار بکەن پاشەکشە لە شەڕ بکەن دوای ئاگادارکردنەوەی تووشبووەکان، سەرەڕای بڕوایان کە پاشەکشەکردن «دژە میکانیزمی یاریی ڤیدیۆیی»یە.<ref name="definitive2">{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=https://venturebeat.com/2013/08/06/the-last-of-us-interview-part-two/view-all/ |سەردێڕ=The definitive interview with the creators of Sony's blockbuster The Last of Us (part two) |دوایین=Takahashi |یەکەم=Dean |authorlink=Dean Takahashi |work=[[VentureBeat]] |ڕێکەوت=٦ی ئابی ٢٠١٣|ڕێکەوتی سەردان=١٥ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٤|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20150301113025/http://venturebeat.com/2013/08/06/the-last-of-us-interview-part-two/view-all/ |ڕێکەوتی ئەرشیڤ=١ی ئازاری ٢٠١٥|ڕەوشی ناونیشان=live}}</ref> میکانیزمی شەڕ پەرەی پێدرا بۆ ئەوەی ھەستی چڕی بدات، بە ئەنقەست کامێراکە نزیکتر لە یاریکەران بخاتەوە، بۆ ئەوەی «ھەست بە ھەموو لێدانێک بکەن».<ref name="DevSeries5"/> تیمەکە پێیان وابوو یارییەکە یاریکەران ناچار دەکات بڕیاری سەخت بدەن، لە ڕووی شەڕ، نھێنیکاری و بەڕێوەبردنی سەرچاوەکانەوە، کە ڕێگەیان پێدەدات لە بڕیارەکانی کارەکتەرەکان تێبگەن.<ref name="DevSeries5"/>

زۆربەی توخمەکانی یاریکردن لە یارییەکانی «ئانچارتد» لە یاری «دوایینی ئێمە» لابران بەھۆی سروشتی تایبەتی ئەم یارییە.<ref name="definitive2"/> تیمەکە کارەکتەری جۆیلیان کردە کەسێکی زیاتر واقیعی و کەمتر چالاک لەچاو کارەکتەری ناتان درەیک لە ئانچارتد. گۆشەی کامێرا و سیستەمی شەڕی دەستەوییەخەش گۆڕدران بۆ ئەوەی لەگەڵ مەبەستی تیمەکە بۆ یارییەکە بگونجێن.

ھەندێک لە تایبەتمەندییەکانی یاریکردن لە سروشتی دوای کارەساتی یارییەکەوە وەرگیران. بۆ نموونە، ئەرکێک کە پەیوەندی بە [[شیکارکردنی کێشە]]ی شوێنەوە ھەیە، لە بیرۆکەی پێشووی بەکارھێنانی جۆگەیەکی بەھێزی ئاو کە ڕێگری لە یاریکەران دەکات، وەرگیراوە. تیمەکە ھەستیان کرد کە فیلمی «وڵات نییە بۆ پیرەمێردان» ئیلھامی پێداون لە ڕووی سادەیی و کەمکردنەوەی شتە زیادەکان. ئەوان دەیانویست یارییەکە «زیاتر نزیک و تایبەت» بێت لە سیناریۆکانی یاریکردندا.<ref name="Risk">{{cite magazine |url=http://www.gameinformer.com/b/features/archive/2012/02/13/risk-and-consequence-combat-in-the-last-of-us.aspx |title=Risk And Consequence: Combat In The Last Of Us |last=Hanson |first=Ben |magazine=[[Game Informer]] |publisher=[[CBS Interactive]] |date=February 13, 2012 |access-date=January 6, 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150209154054/http://www.gameinformer.com/b/features/archive/2012/02/13/risk-and-consequence-combat-in-the-last-of-us.aspx |archive-date= ٩ی شوباتی ٢٠١٥ |url-status=dead |ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20150209154054/http://www.gameinformer.com/b/features/archive/2012/02/13/risk-and-consequence-combat-in-the-last-of-us.aspx }}</ref> تیمەکە بڕیاریان دا چەندین ڕێگای ھەڵبژاردەیی بۆ یاریکەران دابنێن. لە سەرەتادا ھەستیان دەکرد ئەم ناوەڕۆکە زیادەیە بێ کەڵکە، بەڵام دواتر پێیان وابوو کە «سروشتی و ڕاستەقینە» دەردەکەوێت.

ئەو یارییە مۆدێلی [[فرە-یاریزان (کایەی ڤیدیۆیی)|فرە یاریزانی]] سەرھێڵی سێ جۆر یاری لەخۆ دەگرێت. تیمەکە بڕیاری دا ژمارەی جۆرەکانی یاری سنووردار بکات، لە جیاتی دروستکردنی ژمارەیەکی زۆر، بۆ ئەوەی «ئەزموونێکی قووڵتری یاری» بخوڵقێنێت.<ref name="Multiplayer"/> مۆدێلی فرەیاریزان لە ڕووبەڕووبوونەوە شەڕئامێزەکانی ھەڵمەتی تاکە یاریزانەوە ئیلھامی وەرگرتووە.<ref name="Multiplayer"/> تیمەکە ھەوڵی دا خێرایی ھێواشی ڕووبەڕووبوونەوەکان دووبارە دروست بکاتەوە و سیستەمێکی دروستکردنی ھاوشێوە بپارێزێت.

ئەمەش بە کوشندەکردنی چەکەکان و دانانی کەرەستەکانی دروستکردن لە شوێنە ستراتیژییەکانی نەخشەکەدا بەدەست ھات، کە مەبەست لێی ئەوە بوو ببێتە ھۆی شێوازی یاریکردنێکی نھێنی و ھەڵبژاردنی وریایانەی بۆسەکان (دوژمنە گەورەکان). ھەروەھا جەختی لەسەر توخمەکانی نھێنی و کاری بەکۆمەڵی مۆدێلەکە کردەوە. سەرۆکی دیزاینەری فرەیاریزان، ئێرین دەیلی، ھەستی کرد کە بەدەستھێنانی خێرایییە ھێواشەکە لە ژینگەیەکی فرەیاریزاندا ئاستەنگ بوو. ئەو وتی «لە زۆربەی یارییە تەقەکردنە فرەیاریزانەکاندا… یاریزانەکان بە خێرایییەکی زۆر ھەڵدێن و گولە بەسەر ھەر شتێکدا دەبارێنن کە دەجووڵێت».<ref name="Factions"/>

لە زیادەدا، فرەیاریزانەکە بۆ پشتگیریکردنی شێوازی یاریکردنی جیاواز دیزاین کراوە. لەکاتێکدا ھەندێک یاریزان پێیان باشە وەک [[نیشانەشکێن]] کار بکەن، ھەندێکی تر ھەڵدەبژێرن وەک پشتیوان ڕۆڵ ببینن. زیادکردنی سیستەمێکی زیندووکردنەوە - کاتێک یاریزانەکان زیانێکی زۆر وەردەگرن، بە ھێواشی دەخشێن لەکاتێکدا بە خوێنبەربوون دەمرن - دەرەنجامێکی گەورەی بۆ مردن دروست کرد. مەبەستە لەدەستدانی ئەندامانی تیم زیانێکی بەرچاو بێت بۆ یاریزانەکان.<ref name="Factions">{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=http://blog.eu.playstation.com/2014/07/22/interview-playing-factions-last-us-remastered-multiplayer/ |سەردێڕ=Interview: Playing Factions in The Last of Us Remastered multiplayer |دوایین=Monacelli |یەکەم=Eric |work=[[PlayStation Blog]] |بڵاوکەرەوە=[[Sony Computer Entertainment]] |ڕێکەوت=٢٢ی تەممووزی ٢٠١٤|ڕێکەوتی سەردان=٥ی تەممووزی ٢٠١٥|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20150706152501/http://blog.eu.playstation.com/2014/07/22/interview-playing-factions-last-us-remastered-multiplayer/ |ڕێکەوتی ئەرشیڤ=٦ی تەممووزی ٢٠١٥|ڕەوشی ناونیشان=live}}</ref>

لە کاتی دیزاینکردنی فرەیاریزانەکەدا، تیمەکە دەیویست یاریزانەکان زانیارییەکی زۆر کەمیان ھەبێت سەبارەت بە شوێنی ھەڕەشەکان، لەگەڵ پێدانی ئاماژەیەکی بچووک بۆ شوێنەکە. دەیلی ئەمەی گەڕاندەوە بۆ گرنگی دۆزینەوەی ھەڕەشە لە ئەزموونێکی کێبڕکێدا، بەتایبەتی کاتێک ئاستی کوشندەیی بەرزە. سیستەمی کڕینی ناو یارییەکە دیزاین کراوە تاکو لە [[کایەی ڕۆڵگێڕان|یارییەکی ڕۆڵگێڕان]] بچێت بە دابەشکردنی کۆمەڵێک خاڵی خەرجکردن.<ref name="Multiplayer">{{cite magazine |url=http://www.gameinformer.com/games/the_last_of_us/b/ps3/archive/2013/06/03/naughty-dog-breaks-down-the-last-of-us-multiplayer.aspx |title=Naughty Dog Breaks Down The Last of Us Multiplayer |last=Helgeson |first=Matt |magazine=[[Game Informer]] |publisher=[[GameStop]] |date=June 3, 2013 |access-date=July 5, 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150709014316/http://www.gameinformer.com/games/the_last_of_us/b/ps3/archive/2013/06/03/naughty-dog-breaks-down-the-last-of-us-multiplayer.aspx |archive-date= ٩ی تەممووزی ٢٠١٥ |url-status=dead |ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20150709014316/http://www.gameinformer.com/games/the_last_of_us/b/ps3/archive/2013/06/03/naughty-dog-breaks-down-the-last-of-us-multiplayer.aspx }}</ref>

بۆ پەیکەرتاشی و چوارچێوەبەندی کەسایەتییەکانی یارییەکە، تیمەکە چەندین توخمی نوێی ھێنایە ئاراوە کە لە یارییەکانی پێشوویاندا بەکار نەھێنرابوون. جود سیمانتۆڤ، سەرۆکی بەڕێوەبەری تەکنیکی کەسایەتی، دۆزییەوە کە دروستکردنی دەموچاوەکان لە ڕووی ئامێرەوە سەختترین بوون. بۆ دەموچاوەکان، تیمەکە چوارچێوەی دەموچاوی پشت بەستوو بە جومگەی بەکارھێنا، لەگەڵ ھەندێک ڕاستکردنەوەی تێکەڵکردنی شێوە. بۆ پاراستنی شێوەی دەموچاو و خۆ دوورگرتن لە جووڵەی ناڕێک، دەموچاوەکان بە دەمی کراوە و چاوی کەمێک داخراوەوە چوارچێوەبەند کران. دەموچاوەکان ھەروەھا لەسەر بنەمای سیستەمی کۆدکردنی کرداری دەموچاو بوون، کە ڕێگەی دەدا بە شێوازێکی پشت بەستوو بە ئەناتۆمی. بەکارھێنانی چڕییەکی بەرزتری تۆڕ ڕێگەی دا بە قەبارە و چرچ و لۆچی زیاتر لە شێوەی دەموچاودا، کە سیلوێت و شێوەی پاکتری دروست دەکرد و ئەندازەی پێویستی دەدا بۆ پەیکەرتاشی ڕاستکردنەوەکان. لە ھەوڵێکدا بۆ زیادکردنی تایبەتمەندی وردەکاری، فراوانبوونی بیبیلەی چاو بۆ مۆدێلەکانی کەسایەتی زیاد کرا.

بۆ جەستەکان، تیمەکە جووڵەی کەسایەتییەکانی لە یاری ئانچارتد ٢ەوە دەستکاری کرد و ھەندێک لە ڕێکخستنی جومگەکانی نەرمتر کرد. جووڵەی [[ئێسکەکانی مەچەک|جومگەکانی مەچەک]] بۆ یارییەکە زیاد کرا، کە ڕێگەی دەدا بە شێوەی دەستی زیاتر دینامیکی و نەرمونیان. زیادکردنێکی وردەکاری دیکە کۆنترۆڵەکانی جووڵێنەری قۆڵ بوون، کە ڕێگەی دەدا بە دەستکاریکردنی بچووکی قۆڵەکان. ھەرچەندە ئەم تایبەتمەندییە پێشتر بەردەست بوو، بەڵام بۆ یاری «دوایینی ئێمە» کرایەوە بۆ ئەنیمەیتەرەکان.

سیستەمێکی ماسولکەیی زیاد کرا کە قەڵغانی ماسولکەیی زیاد دەکات کە دەردەپەڕن، لەسەر بنەمای دووری جومگەی پەیوەندیدار. سیستەمی ماسولکەیی، کە لە چەند ڕۆژێکدا لە " مایا " نووسرابوو، لە کاتی ڕاستەقینەدا کار دەکات. بۆ چارەسەرکردنی کێشەیەک کە تێیدا جووڵەی جەستە دەبووە ھۆی جووڵەی ناڕێکی جلوبەرگ، یارمەتیدەرەکانی کاتی جێبەجێکردن جێبەجێ کران. بەگشتی ٣٢٦ [[جمگە]] لە مۆدێلی تەواوی کەسایەتیدا بەکارھێنرا، کە ٩٨ لەوانە لە دەموچاودا بوون. ٨٥ لەمانە لەکاتی جێبەجێکردندا بەڕێوە دەبرێن، لەکاتێکدا ٢٤١ لە ئەنیمەیشندا قفڵ کراون.<ref>{{cite speech |url=https://www.youtube.com/watch?v=myZcUvU8YWc |title=The Importance of Sculpture and Structural Motivation in Rigging |last=Simantov |first=Judd |publisher=[[Autodesk]] |event=[[Game Developers Conference]] |location=[[San Francisco]], [[California]] |date=March 28, 2013 |access-date=January 19, 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20141223173340/https://www.youtube.com/watch?v=myZcUvU8YWc |archive-date=٢٣ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٤ |url-status=dead |ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20141223173340/https://www.youtube.com/watch?v=myZcUvU8YWc }}</ref>
{{Wide image|The Last of Us UI design changes.jpg|500px|جۆرە گۆڕانکارییە جیاوازەکان کە دیزاینی ڕووکاری بەکارهێنەر بە درێژایی پەرەپێدان تێیاندا تێپەڕی|250px|left|alt=Four images side-by-side, displaying different version of a user interface design. All designs features guns available to players; the guns are displayed in a circle in the first two images, and in squares in the final two images (the squares are translucent in the third image, and transparent in the final image).}}
دیزاینی ڕووکاری بەکارھێنەر (UI) بۆ یاری «دوایینی ئێمە» لە ماوەی گەشەپێدانیدا چەندین گۆڕانکاری بەخۆیەوە بینی. ئەلێکساندریا نیۆناکیس، دیزاینەری ڕووکاری بەکارھێنەر، سەرەتا بەنیاز بوو سیستەمی باشترکردنی چەک تێکەڵ بکات لەگەڵ سیستەمی شوێنکردنی چەک، بۆ ئەوەی بەردەوام یاریزانەکان بیر بخاتەوە چەکەکانیان باشتر بکەن. لە گۆڕانکارییەکانی دواتردا، نیۆناکیس دۆزییەوە کە ئەم تێکەڵکردنە دەبێتە ھۆی ڕووکارێکی شڵەژاو. لە کۆتاییدا، بڕیار درا کە سیستەمی باشترکردن لە شێوەی مێزی باشترکردندا تێکەڵ بکرێت، کە ھەندێک جار لە جیھانی یارییەکەدا دەدۆزرێنەوە. ئەمە ھەروەھا کێشەیەکی تریشی چارەسەر کرد کە نیۆناکیس تێبینی کردبوو، کە تێیدا یاریزانەکان باشترکردنیان بۆ نزمترین بژاردە دەکرد، لە جیاتی پاشەکەوتکردنی پارچەکان بۆ بژاردە بەرزترەکان.

کاتێک بڕیار درا سیستەمەکانی باشترکردن و شوێنکردن لێک جیا بکرێنەوە، دیزاینی سەرەتایی ئەوە بوو کە چەکەکان لە بازنەیەکەوە ھەڵبژێردرێن. ئەم دیزاینە، کە دواتر بە «قورس و ھێواش» دانرا، گۆڕدرا بۆ سیستەمی لیست. نیۆناکیس دەستنیشانی کردووە کە کێشەی سەرەکی لەگەڵ دیزاینی لیستدا ئەوە بوو کە یاریزانەکانی ناچار دەکرد لە کاتی شەڕی توندوتیژدا سەرنج بدەنە ناو گەڕان بە لیستەکاندا. ئەمەش بووە ھۆی دیزاینی کۆتایی، کە ڕێگە بە یاریزانەکان دەدات لە ھەمان لیستدا چەکەکان بگۆڕن و شوێنیان بکەن.<ref name="Neonakis">{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=http://kotaku.com/how-we-made-the-last-of-uss-interface-work-so-well-1571841317 |سەردێڕ=How We Made The Last of Us's Interface Work So Well |دوایین=Neonakis |یەکەم=Alexandria |work=[[Kotaku]] |بڵاوکەرەوە=[[Gawker Media]] |ڕێکەوت=٥ی ئایاری ٢٠١٤|ڕێکەوتی سەردان=١٥ی کانوونی دووەمی ٢٠١٤|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20141221113422/http://kotaku.com/how-we-made-the-last-of-uss-interface-work-so-well-1571841317 |ڕێکەوتی ئەرشیڤ=٢١ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٤|ڕەوشی ناونیشان=live}}</ref> بۆ تێکەڵکردنی ڕووکاری بەکارھێنەر (UI) لەگەڵ یارییەکەدا، نیۆناکیس توخمە تاکەکانی لێک جیاکردەوە و فۆرماتەکەیانی گۆڕی. پۆڵ بێرگ، بەرنامەسازی ڕووکاری بەکارھێنەر، ئامرازی دابینکرد بۆ نیۆناکیس بۆ جووڵاندنی توخمەکان بە بەکارھێنانی [[سیستمی پۆتانەکان]]یان.<ref name="DevSeries3">{{cite AV media|url=https://www.youtube.com/watch?v=TbO7D9YkP-c |title=The Last of Us Development Series Episode 3: Death and Choices |people=[[Naughty Dog]] and Area 5 |publisher=[[Sony Computer Entertainment]] |date=May 20, 2013 |access-date=January 18, 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20141028234041/http://www.youtube.com/watch?v=TbO7D9YkP-c |archive-date=October 28, 2014 |url-status=live}}</ref>

ھەموو گواستنەوە ئەنیمەیشنکراوەکان بە کۆدی ڕەق نووسرابوون، کە بووە ھۆی دژواری لە دروستکردنی گواستنەوەی نەرم. نیۆناکیس وتی: «ئەمە ماندووکەر و ھەندێک جار زۆر بێزارکەر بوو، بەڵام ھەروەھا مانای ئەوە بوو کە ھەموومان دەبوو زۆر داھێنەر بین لە چۆنییەتی دیزاینکردنی شتەکان». سیستەمی دروستکردن (crafting)ی یارییەکە خرایە ناو گەیمپلەی ڕاستەوخۆوە، بۆ ئەوەی یاریزانەکان ھەست بە بەشداریکردن بکەن. جەیکۆب مینکۆف، سەرۆکی دیزاینەری یاری، وتی: «پێویست بوو ڕێکوپێک و خێرای بکەین بە ڕادەیەک کە ھەست بکەیت دەتوانیت تەنھا ئەو ساتە بگریت و بتوانیت ئەو شتە دروست بکەیت کە دەبێتە ھۆی مانەوەت لە سی چرکەی داھاتوودا، یان شکستت لە مانەوەدا.»

=== ھونەری دیزاین ===
{{Multiple image |align=left |direction=horizontal |total_width=290
|image1=Erick Pangilinan, GDCA 2012 (cropped).jpg |alt1=A man with dark hair and glasses, holding a glass of wine and smiling at the camera.
|image2=Nate Wells, PAX East 2011.jpg |alt2=A man with dark hair and a handlebar mustache looking and smiling to the right of the camera.
|footer=ئێریک پانگیلینان (چەپ) و نەیت وێڵز (ڕاست) وەک دەرهێنەری هونەری یارییەکە ڕۆڵیان گێڕا}}
کاتێک یارییەکە لە ڕوانگەی ھونەرییەوە دیزاین دەکرا، تیمەکە چەندین پارچە کاری وەک سەرچاوەی ئیلھام بەکارھێنا. وێنەکانی ڕۆبەرت پۆلیدۆری لە ناوچەی نۆیەمی خوارووی نیو ئۆرلیانز دوای کاسێرگای کاترینا وەک خاڵی سەرچاوە بەکارھێنران بۆ دیزاینکردنی ناوچە لافاوییەکانی [[پیتسبێرگ]].<ref name="postmortem1">{{cite magazine |url=http://www.edge-online.com/features/the-last-of-us-the-definitive-postmortem-spoilers-be-damned/ |title=The Last Of Us: the definitive postmortem – spoilers be damned |page=1 |author=Staff |magazine=[[Edge (magazine)|Edge]] |publisher=[[Future plc]] |date=June 18, 2013 |access-date=October 13, 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20141220020719/http://www.edge-online.com/features/the-last-of-us-the-definitive-postmortem-spoilers-be-damned/ |archive-date=١٨ی کانوونی دووەمی ٢٠١٥ |url-status=dead |ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20150118215457/http://www.edge-online.com/features/the-last-of-us-the-definitive-postmortem-spoilers-be-damned/ }}</ref> سترالی وتی: «[پۆلیدۆری] ئەم وێنە زۆر جوان و سامناکانەی گرتبوو… تەنھا وێرانی و ڕزین و خۆڵەمێشی پاش-کارەسات نییە، ئەمە جیھانێکی مرۆیییە کە ئێمە کاری لەسەر دەکەین کاتێک ئەم وێرانکارییە پیشان دەدەین.»

چەمکی ژینگەی پاش-کارەسات وەک «خاڵی دەستپێک» بۆ ھونەرمەندەکان دانرا.<ref name="GI-SE">{{cite magazine |url=http://www.gameinformer.com/b/features/archive/2012/02/08/the-story-and-environments-of-the-last-of-us.aspx |title=The Story And Environments Of The Last Of Us |last=Hanson |first=Ben |magazine=[[Game Informer]] |publisher=[[GameStop]] |date=February 8, 2012 |access-date=January 6, 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150210044023/http://www.gameinformer.com/b/features/archive/2012/02/08/the-story-and-environments-of-the-last-of-us.aspx |archive-date=١٠ی شوباتی ٢٠١٥ |url-status=dead |ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20150210044023/http://www.gameinformer.com/b/features/archive/2012/02/08/the-story-and-environments-of-the-last-of-us.aspx }}</ref> تیمی ھونەری ھەوڵیاندا واقیعییەت لە ھەموو پارچە ھونەرییەکدا بەدەست بھێنن. سترالی ڕوونیکردەوە کە ھونەرمەندەکان "دەیانوت، دەمانەوێت بە باشترین شێواز کاری لەسەر ژینگەی یارییەکە بکەین تەنانەت بۆ بچووکترین شتیش.

بەشی ھونەری ناچار بوون بەرگری لەو شتانە بکەن کە دەیانویست بیخەنە ناو یارییەکە، بەھۆی داواکاری زۆرەوە لە کاتی گەشەپێداندا. لە کۆتاییدا، تیمەکە گەیشتنە ھاوسەنگییەک لە نێوان سادەیی و وردەکاری؛ سترالی و درەکمان پێیان باشتر بوو سادە بێت، بەڵام تیمی ھونەری حەزیان لە وردەکاری زیاتر بوو. پێکھاتەی ھونەری شوێنەکانی یارییەکە بە توندی جەختی لەسەر کرایەوە، بۆ ئەوەی ھەستی جیاواز لە یاریزانەکان دروست بکات.<ref name="Revenge">{{cite magazine |url=http://www.gameinformer.com/b/features/archive/2012/02/17/nature-s-ruinous-revenge-the-environments-of-the-last-of-us.aspx |title=Nature's Revenge: The Environments Of The Last Of Us |last=Turi |first=Tim |magazine=[[Game Informer]] |date=February 17, 2012 |access-date=January 7, 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150331072030/http://www.gameinformer.com/b/features/archive/2012/02/17/nature-s-ruinous-revenge-the-environments-of-the-last-of-us.aspx |archive-date=٣١ی ئازاری ٢٠١٥ |url-status=dead |ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20150331072030/http://www.gameinformer.com/b/features/archive/2012/02/17/nature-s-ruinous-revenge-the-environments-of-the-last-of-us.aspx }}</ref>

لە ھەفتەکانی کۆتایی گەشەپێداندا، ئەرکەکانی بەشی ھونەری لەلایەن ئەندامانی تری تیمەکەوە ئەنجام دران. بۆ نموونە، سترالی بە دەستی خۆی دەقەکانی لەسەر شاشەکانی ڕاھێنانی یارییەکە ڕێکخست، ئەرکێک کە نەیت وێڵز، ھونەرمەندی سەرەکی، بە نائاسایی دەزانی. وێڵز وتی: «من ھەرگیز نەمبیستووە بەڕێوەبەری یارییەک ئەمە بکات! ئەمە وەک… ئەرکی کارامەیە.»<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=http://gamasutra.com/view/news/196409/The_Last_of_Us_art_director_talks_egoless_game_development.php |سەردێڕ=The Last of Us art director talks ego-less game development |دوایین=Ligman |یەکەم=Kris |work=[[Gamasutra]] |بڵاوکەرەوە=[[UBM plc]] |ڕێکەوت=١٦ی تەممووزی ٢٠١٣|ڕێکەوتی سەردان=١٧ی کانوونی دووەمی ٢٠١٥|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20141206050244/http://gamasutra.com/view/news/196409/The_Last_of_Us_art_director_talks_egoless_game_development.php |ڕێکەوتی ئەرشیڤ=٦ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٤|ڕەوشی ناونیشان=live}}</ref>

کاتێک دیمەنی تووشبووەکان دروست دەکرا، تیمی ھونەری چەندین جار گۆڕانکارییان تێدا کرد. ھەندێک بیرۆکەی سەرەتایی ئەوە بوو کە تووشبووەکان وەک بوونەوەری ئاسمانی یان زۆمبی دەربکەون. دیزاینی کۆتایی کاتێک ھەڵبژێردرا کە مایکڵ نۆلاند، ھونەرمەندی سەرەکی کارەکتەرەکان، وێنەی نەخۆشی و گەشەی کەڕووی لەسەر مرۆڤ تێکەڵ کرد. ئەو باسی دژواری گۆڕینی ھونەرەکە لە دوو ڕەھەندییەوە بۆ سێ ڕەھەندی کرد، کە ڕێگەی دەدا لە گۆشەنیگای جیاوازەوە ببینرێت. پرۆسەکە بریتی بوو لە ناردنی کۆنسێپتی ھونەری تەواوکراو بۆ ھونەرمەندانی ڕووناکی و کاریگەرییە بینراوەکان، کە دووبارە ھونەرەکەیان لە ناو ئامێری یارییەکەدا دروست دەکردەوە. بەھۆی نەبوونی سەرچاوەی ڕووناکی دەستکرد لە جیھانی یارییەکەدا، تیمەکە ناچار بوو لەگەڵ ڕووناکی سروشتی کار بکات. بۆ بەدەستھێنانی ڕووناکی باش، ئەوان نەخشەی ڕووناکییان بەکارھێنا. بەکارھێنانی نەخشەی ڕووناکی بووە ھۆی چەندین کێشە، وەک ناپەیوەستی لە ڕووناکیدا؛ ئەمەش بە گۆڕینی کەمی چڕی تێکسڵەکان چارەسەر کرا. کاتێک کارەکتەرەکان زیاد کران بۆ دیمەنەکان، سەرەتا وایان دەردەکەوت کە لەوێ نەبن؛ زیادکردنی سێبەر بە گشتی ئەمەی چارەسەر کرد.<ref>{{cite speech |url=http://miciwan.com/SIGGRAPH2013/Lighting%20Technology%20of%20The%20Last%20Of%20Us.pdf |title=Lighting Technology of "The Last of Us" |last=Iwanicki |first=Michał |event=[[SIGGRAPH]] 2013 |location=[[Anaheim, California]] |date=July 21–25, 2013 |access-date=January 17, 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150221004528/http://miciwan.com/SIGGRAPH2013/Lighting%20Technology%20of%20The%20Last%20Of%20Us.pdf |archive-date=٢١ی شوباتی ٢٠١٥ |url-status=dead |ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20150221004528/http://miciwan.com/SIGGRAPH2013/Lighting%20Technology%20of%20The%20Last%20Of%20Us.pdf }}</ref>

کرێدیتی سەرەتای یارییەکە لەلایەن کێڤن جۆڵسنەوە ئاڕاستە کرا و لەلایەن ھێنری ھۆبسنەوە دیزاین کرا. گەشەپێدانی چەمکی سەرەتایی بۆ دیمەنی کردنەوە لە کۆتایی مانگی یەکی ٢٠١٣ دەستی پێکرد، و بەرھەمھێنانی تەواو لە مانگی سێی ٢٠١٣ دەستی پێکرد.<ref name="Title">{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=http://www.artofthetitle.com/title/the-last-of-us/ |سەردێڕ=The Last of Us (2013) |دوایین=Perkins |یەکەم=Will |بڵاوکەرەوە=[[Art of the Title]] |ڕێکەوت=١٠ی ئەیلوولی ٢٠١٣|ڕێکەوتی سەردان=١٥ی تەممووزی ٢٠١٥|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20150715112341/http://www.artofthetitle.com/title/the-last-of-us/ |ڕێکەوتی ئەرشیڤ=١٥ی تەممووزی ٢٠١٥|ڕەوشی ناونیشان=live}}</ref> ھەرچەندە تیمەکە سەرەتا بە تەمابوون یارییەکە بەبێ کرێدیتی سەرەتایی بێت، دواتر زیادیان کرد بۆ «پڕکردنەوەی بۆشایی» لە نێوان پێشەکی یارییەکە و دیمەنی دواتر، بڕینێک کە پێشتر بە «زۆر لەناکاو» دانرابوو بەبێ کرێدیتی سەرەتایی. ستۆدیۆی سان دیێگۆ کرێدیتی سەرەتایی بەرھەم ھێنا، [[وێنەگری کاتبڕ]]ی بەکارھێنا بۆ تۆمارکردنی گەشەی کەڕوو بەسەر چەند ڕۆژێکدا؛ تەنھا سپۆرەکان لە کۆتایی کرێدیتەکان بە [[سی جی ئای]] دروستکراون.<ref name="Commentary">{{cite AV media|url=https://www.youtube.com/watch?v=so1EM9Z0qFM |title=The Last of Us ''Commentary'' |time=4:12 |last1=Druckmann |first1=Neil |author-link1=Neil Druckmann |last2=Baker |first2=Troy |author-link2=Troy Baker |last3=Johnson |first3=Ashley |author-link3=Ashley Johnson (actress) |publisher=[[Sony Computer Entertainment]] |year=2014 |access-date=July 15, 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20151102142132/https://www.youtube.com/watch?v=so1EM9Z0qFM |archive-date=November 2, 2015 |url-status=live}}</ref> دیمەنەکە لەلایەن «پلانێت ئێرس»ەوە ئیلھامی وەرگرتبوو، کە چەمکی ھاوشێوەی تێدا بوو.

=== مۆسیقا و بەرھەمھێنانی دەنگ ===
{{Multiple image |align=left |direction=horizontal |total_width=290
|image1=Gustavo Santaolalla (Guadalajara) cropped.jpg |caption1=گۆستافۆ سانتۆلالا |alt1=A 56-year-old man with dark gray hair talking into a microphone, looking at something beneath the camera.
|image2=Phillip Kovats, GDC 2010.jpg |caption2=فیلیپ کۆڤاتس |alt2=A man with dark hair smiling at the camera.
|footer=سانتاولالا تۆماری مۆسیقای [[دوایینی ئێمە]]ی ئامادە کردووە، لە کاتێکدا کۆڤاتس بۆ دەنگ کاری کردووە. }}
لە ماوەی گەشەپێدانی یارییەکەدا، درەکمان و سترالی چەندین تراکی مۆسیقایان کۆکردبووەوە کە بە ئیلھامبەخش دەزانرا. کاتێک بەدوای ئاوازدانەرێکدا دەگەڕان بۆ کارکردن لەسەر مۆسیقای یارییەکە، تێبینیان کرد کە زۆربەی ئەو تراکانەی کۆیان کردبووەوە لەلایەن گوستاڤۆ سانتاۆلالاوە دانرابوون. سترالی مۆسیقای سانتاۆلالای وەک «ئامێری ئۆرگانیک، مینیمالیست، ناھاوئاھەنگی و دەنگدانەوە لەگەڵ دەنگەکان» وەسف کرد. لە ئەنجامدا، سۆنی پەیوەندی بە سانتاۆلالاوە کرد، کە ڕازی بوو کار لەسەر ساوندتراکی یارییەکە بکات. دوای بیستنی پلانی یارییەکە، سانتاۆلالا زۆر پەرۆش بوو بۆ کارکردن لەسەر یارییەکە؛ پێشتر دەیویست کار لەسەر یارییە ڤیدیۆیییەکان بکات، بەڵام ڕەتی کردەوە کار لەسەر ئەوانە بکات کە تەرکیزیان لەسەر چیرۆک و کارەکتەرەکان نەبوو.

بەھۆی ھەڵوێستی سانتاۆلالا لەسەر دانانی مۆسیقا - ئەو زانیاری خوێندنەوە و نووسینی نووەتەی مۆسیقای نییە، و پێی باشترە تەنھا تۆمار بکات - ئەو زوو لە سەرەتای گەشەپێدانەوە دەستی بە کارکردن لەسەر «دوایینی ئێمە» کرد. بۆ ئەوەی خاڵێک بە سانتاۆلالا بدات تا مۆسیقاکەی لەسەر بنیات بنێت، درەکمان تەنھا باسی چیرۆک و تێمەکانی بۆ کرد، لە بری ئەوەی ڕێنمایی دیاریکراو لەسەر دانانی مۆسیقا پێ بدات؛ سانتاۆلالا سوپاسگوزار بوو بۆ ئەم ئازادییە، و ھەستی کرد یارمەتی دا لە داناندا. بۆ دانانی مۆسیقا، سانتاۆلالا ھەستی بە پێویستی کرد «بچێتە شوێنێکی تاریکتر، بۆ ئەوەی زیاتر مۆسیقاکە سەرنجڕاکێشتر بێت». بۆ تاقیکردنەوەی خۆی، سانتاۆلالا کۆمەڵێک ئامێری تایبەتی بەکارھێنا کە ئاشنا نەبوو پێیان، کە ھەستێکی مەترسی و بێتاوانی دەبەخشی. بۆ «دوایینی ئێمە»، ئەو گیتارێکی ناڕێککراوی بەکارھێنا، کە دەنگێکی قووڵی بەرھەم دەھێنا. بۆ بەرھەمھێنانی ئاوازی تایبەت، سانتاۆلالا لە ژووری جیاوازدا تۆماری کرد، لەوانە حەمام و چێشتخانە. تیمەکە دەیویست ژیریی دەستکردی یارییەکە کاریگەری لەسەر مۆسیقاکە ھەبێت. ھەروەھا ھەوڵیان دا مۆسیقاکە کاردانەوەیەک لە یاریکەر دروست بکات، چونکە ئاشنابوونیان بە دەنگەکان ھەستێکی پێشووی کە ھەستیان پێ کردبوو دەوروژێنێت. بەڕێوەبەری مۆسیقا جۆناتان مایەر ھەستی کرد کە مۆسیقای کردار لە یارییەکەدا جیاوازە لە مۆسیقای کردار لە یارییەکانی تردا، و وتی کە «تاڕادەیەک کەم دەنگە»، و دەرھێنانی لە دەقەکەی کاردانەوەی خێرای بەرامبەری دەگۆڕێت. ئاوازی یارییەکە، «دوایینی ئێمە»، یەکەم پارچە مۆسیقا بوو کە تیمەکە وەری گرت، و زۆر سەرسام بوون پێی.

تیمی دیزاینی دەنگ لە سەرەتای گەشەپێدانی یارییەکەدا دەستیان بە کارکردن کرد، بۆ ئەوەی باشترین ئەنجام بەدەست بھێنن؛ دەستبەجێ تێگەیشتن کە کارێکی ئاڵنگاری دەبێت. لە سەرەتای گەشەپێداندا، درەکمان بە تیمی دەنگی وت «با ناسک بێت»، و بیرۆکەکان کەم بکەنەوە. سەرۆکی دەنگ فیلیپ کۆڤاتس زۆر دڵخۆش بوو کە بەتەواوی ھەموو دەنگەکان دروست بکات؛ ھیچ دەنگێک لە یارییە پێشووەکانەوە نەھێنرایەوە. تیمەکە سەیری ڕێگاکانی دروستکردنی دەنگیان کرد لە ڕوانگەیەکی سروشتییەوە، و چۆن کەمترین شت بخەنە ناو یارییەکەوە. بەم کارە، دۆزییانەوە کە ھەستی گرژی، لەدەستدان و ھیوای زیاد کردووە، و کە یارییەکە بەبێ شێوازی کەمترین شت وەک یارییەکی «کردار»ی ئاسایی دەردەکەوت. ئەوان مەودایەکی بەرزی دینامیکیان بەکارھێنا، کە ڕێگەی پێدان دەرفەتی ئاگادارکردنەوەی یاریکەران لەسەر زانیاری تاکتیکی، و شوێنەکان بۆ کاوێژکردن. دیزاینی دەنگی یارییەکە دروست کرا بۆ ئەوەی ڕەنگدانەوەی کەشێکی زیاتر «واقیعی» و ناسکتر بێت لە ئانچارتد، بەتایبەتی جەختی لەسەر نەبوونی دەنگ کردەوە. بە وەرگرتنی ئیلھام لە فیلمی «وڵات نییە بۆ پیرەمێردان»، تیمەکە ھەوڵیان دا «زیاتر بکەن بە کەمتر»؛ کۆڤاتس وتی کە تیمەکە ھەوڵی دەدا چیرۆکێک بگێڕێتەوە بە «بەکارھێنانی شێوازێکی کەمکردنەوە».

سترالی ڕای گەیاند کە دەنگ گرنگە بۆ ھەندێک دیمەن لە یارییەکەدا؛ «زیاتر پەیوەندی بە دەروونناسی ئەوەی کە لە دەنگەکاندا ڕوودەدات ھەیە نەک ئەوەی دەیبینی،» ئەو وای وت. ھەستی کرد کە ئەم بڕیارە ڕێگەی دا بە کاریگەرییەکی زیاتر و واتادارتر کاتێک دەنگ ڕوویدا. تیمی دەنگ ھەروەھا ھەوڵیان دا تێمە تاریکەکانی یارییەکە لە ڕێگەی دەنگەوە نیشان بدەن. تیمەکە ھەستیان کرد کە گرنگە ڕێگە بدرێت دەنگەکان تا ئەوپەڕی توانا لە یارییەکەدا لێبدرێن، کە گرژی دروست دەکات. تیمەکە تەکنیکێکی بڵاوبوونەوەیان بەکارھێنا بۆ یارمەتیدانی یاریکەران لە دیاریکردنی شوێنی دروستی دوژمنەکان، ئەمەیان وەک سوودێکی تاکتیکی بەکارھێنا. ئەم سیستەمە، کە لەلایەن تیمی نۆتی دۆگەوە دروست کراوە، بە ھەڕەمەکی لە بزوێنەری یارییەکەدا پرۆسە دەکرێت. بۆ دەنگی یارییەکە، بزوێنەرەکە ١٥٠٠–٢٥٠٠ تیشکی ڕەنگاوڕەنگ لە ھەر چوارچێوەیەکدا دەردەکات؛ ھەرچەندە زۆربەی یارییەکان خۆیان لەمە دەبوێرن، بەڵام بزوێنەری یارییەکە ڕێگەی پێدا کار بکات. تیمەکە کاتێکی زۆریان بەسەر بردووە لە تۆمارکردنی دەنگەکان بۆ یارییەکە، بەتایبەت دەرگاکان و ئاسنی ژەنگاوی. دیزاینەری دەنگ نیل یوچیتێل سەفەری کرد بۆ ڕیۆ دی جانێرۆ، شوێنی دۆزییەوە بۆ تۆمارکردنی دەنگەکان؛ دەنگی مریشکی تۆمار کرد، کە لە یارییەکەدا وەک دەنگی مشک بەکارھاتن. تیمەکە بەردەوام بوون لە زیادکردن و گۆڕینی دەنگەکانی یارییەکە تا کۆتایی گەشەپێدان.

بۆ دروستکردنی دەنگی کلیکەرەکان، قۆناغی سێیەمی تووشبووەکان، تیمەکە سروشیان لە ڕاپۆرتێکی بەرنامەی ڕۆژنامەوانی ٢٠/٢٠ (١٩٧٨-ئێستا) وەرگرت دەربارەی منداڵانی نابینا کە دەنگی کلیک بەکاردەھێنن بۆ پەیوەندیکردن. درەکمان وتی «ئێمە بیرۆکەی وەرگرتنی ئەم دەنگە بێزیانە و بەکارھێنانی بۆ شتێکی زۆر ترسناکمان پێ باش بوو.» لەگەڵ ئەوەشدا، تیمەکە دەیویست ھەستی ئازار و ئەشکەنجەی بوونەوەرەکە نیشان بدات، ھەوڵیاندا ھاوسەنگی لەگەڵ ھەستێکی ترسناکدا دروست بکەن. تیمی دەنگ سەرەتا دەنگی کلیکەریان دروست کرد، زوو تێگەیشتن کە ئەمە ئاڵنگارترینیان بوو. بۆ دروستکردنی دەنگەکە، دەنگدەریان دامەزراند بۆ ئەوەی وەشانی خۆیان پێشکەش بکەن. کاتێک دەنگدەر میستی لی وەشانی خۆی پێشکەش کرد، دەنگێک کە کۆڤاتس وەسفی کرد وەک سەرچاوەگرتوو لە «پشتی قوڕگەوە»، کۆڤاتس و دیزاینەری سەرەکی دەنگ دێریک ئیسپینۆ ڕێککەوتن کە ئەمە ئەوەیە کە دەیانەوێت. پاشان کۆڤاتس دەنگەکەی لاسایی کردەوە بۆ ئەوەی لە یارییەکەدا نیشان بدرێت.

== سەرچاوەکان ==
{{سەرچاوەکان|٢}}
{{تووڵی دەروازە|دەیەی ٢٠١٠|ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا|کایەی ڤیدیۆیی}}

[[پۆل:سۆنی ئینتەرەکتیڤ ئینتەرتەیمێنت]]
[[پۆل:دوایینی ئێمە]]
ئەو داڕێژانە کە لەم پەڕەیەدا بە کارھێنراون:
داڕێژە:Cite AV media (دەستکاری)
داڕێژە:Cite book (سەرچاوەکەی ببینە) (پارێزراوی پاسدەرانی خۆگەڕ)
داڕێژە:Cite magazine (دەستکاری)
داڕێژە:Cite news (دەستکاری)
داڕێژە:Cite speech (دەستکاری)
داڕێژە:Main other (سەرچاوەکەی ببینە) (پارێزراوی پاسدەرانی خۆگەڕ)
داڕێژە:Multiple image (سەرچاوەکەی ببینە) (پارێزراوی پاسدەرانی خۆگەڕ)
داڕێژە:Multiple image/styles.css (دەستکاری)
داڕێژە:Wide image (سەرچاوەکەی ببینە) (پارێزراوی پاسدەرانی خۆگەڕ)
داڕێژە:بیرخستنەوەی وێب (سەرچاوەکەی ببینە) (پارێزراوی پاسدەرانی خۆگەڕ)
داڕێژە:بە ئینگلیزی (سەرچاوەکەی ببینە) (پارێزراوی پاسدەرانی خۆگەڕ)
داڕێژە:تووڵی دەروازە (دەستکاری)
داڕێژە:سەرچاوەکان (سەرچاوەکەی ببینە) (پارێزراوی پاسدەرانی خۆگەڕ)
داڕێژە:سەرچاوەکان/styles.css (دەستکاری)
مۆدیوول:Arguments (دەستکاری)
مۆدیوول:Category handler (دەستکاری)
مۆدیوول:Check for unknown parameters (سەرچاوەکەی ببینە) (پارێزراوی پاسدەرانی خۆگەڕ)
مۆدیوول:Citation/CS1 (دەستکاری)
مۆدیوول:Citation/CS1/COinS (دەستکاری)
مۆدیوول:Citation/CS1/Configuration (دەستکاری)
مۆدیوول:Citation/CS1/Date validation (دەستکاری)
مۆدیوول:Citation/CS1/Identifiers (دەستکاری)
مۆدیوول:Citation/CS1/Utilities (دەستکاری)
مۆدیوول:Citation/CS1/Whitelist (دەستکاری)
مۆدیوول:Citation/CS1/styles.css (دەستکاری)
مۆدیوول:Disambiguation/templates (دەستکاری)
مۆدیوول:Finditem (دەستکاری)
مۆدیوول:Lang (دەستکاری)
مۆدیوول:Lang/ISO 639 synonyms (دەستکاری)
مۆدیوول:Lang/data (دەستکاری)
مۆدیوول:Lang/data/iana languages (سەرچاوەکەی ببینە) (پارێزراوی پاسدەرانی خۆگەڕ)
مۆدیوول:Lang/data/iana regions (دەستکاری)
مۆدیوول:Lang/data/iana scripts (دەستکاری)
مۆدیوول:Lang/data/iana suppressed scripts (دەستکاری)
مۆدیوول:Lang/data/iana variants (دەستکاری)
مۆدیوول:Multiple image (دەستکاری)
مۆدیوول:Numeral converter2 (دەستکاری)
مۆدیوول:Pagetype (دەستکاری)
مۆدیوول:Pagetype/config (دەستکاری)
مۆدیوول:Pagetype/disambiguation (دەستکاری)
مۆدیوول:Pagetype/rfd (دەستکاری)
مۆدیوول:Pagetype/setindex (دەستکاری)
مۆدیوول:Pagetype/softredirect (دەستکاری)
مۆدیوول:Portal (سەرچاوەکەی ببینە) (پارێزراو)
مۆدیوول:Portal/images/aliases (دەستکاری)
مۆدیوول:Portal/images/د (دەستکاری)
مۆدیوول:Portal/images/و (دەستکاری)
مۆدیوول:Portal/images/ک (دەستکاری)
مۆدیوول:Unicode data (دەستکاری)
مۆدیوول:Wide image (دەستکاری)
مۆدیوول:Wikitext Parsing (دەستکاری)
مۆدیوول:Yesno (دەستکاری)
بگەڕێوە بۆ پەرەپێدانی دوایینی ئێمە.
وەرگیراو لە «https://ckb.wikipedia.org/wiki/پەرەپێدانی_دوایینی_ئێمە»