Manastir Lomnica

Manastir Lomnica sa manastirskom crkvom posvećenom svetom Georgiju, nalazi se u Donjem Birču, oblasti uz srednji tok rijeke Drinjače. Manastir je od centra opštine Šekovići udaljen oko 2,5 km prema istoku.

Sagrađen je u sedmoj ili osmoj deceniji 16. vijeka. Najstariji pisani podaci o manastiru su dva zapisa u Tipiku koji se nalazio u Zbirci rukopisa SAN pod brojem 59. U prvom zapisu se navodi da je Tipik pisan u Lomnici 6. novembra 1577/78. godine Iz natpisa na zapadnom zidu naosa, iznad vrata koja vode u pripratu, saznaje se da je godine 1607/08 oslikan hram sv. Georgija i da je naručilac živopisa bio jeremonah iguman Prohor. Značajno je da je ovo prvi izvor u kome se pominje iguman manastira u Lomnici.

Na zidovima crkve nalaze se mnogobrojni natpisi iz historije manastira.

Ni u Prvom ni u Drugom svjetskom ratu crkva nije doživjela veća razaranja. U toku II svjetskog rata zapaljena je zgrada konaka, kojoj je izgorio krov. U neposrednoj blizini manastira nalazila se partizanska bolnica koja je počela sa radom septembra 1941. godine i u kojoj su bili smješteni lakši ranjenici i bolesnici (do maja 1942. nije imala svog liječnika). Početkom 1943. godine imala je stotinu ležaja smještenih u manastiru, a dio ranjenika i bolesnika bio je smješten u okolna sela Mihajlovići, Marjanovići, Petrovići, dok su zarazni bolesnici bili smješteni u odjeljenju ove bolnice u Ašćerićima od decembra 1942. godine

Crkva sv. Georgija manastira Lomnice pripada tipu jednobrodnih crkava sa poluobličastim svodovima u unutrašnjosti. Vanjske dimenzije crkve iznose 15,00 x 7,00 metara, dok su unutrašnje 8,50 x 5,50 metara. Sastoji se od priprate, naosa i oltarskog prostora. Lomnička crkva posjeduje najbolje sačuvano zidno slikarstvo nastalo u periodu XVI vijeka zapadno od Drine. Pećki monah Longin bio je jedan od najtalentovanijih i najobrazovanijih slikara na ovim prostorima u vremenu poslije 1557. godine. Longin je u manastiru Lomnica naslikao kompletan ikonostas od 30 ikona među kojima su dvije prijestone, koje se po dimenzijama ubrajaju u red najvećih ikona na drvetu sačuvanih u bivšoj Jugoslaviji.

Druga grupa slikara koja je živopisala lomničku crkvu, radila je tokom 1608. i 1609. Godine. Svakako najznačajniji predmeti umjetničkog zanatstva iz Lomnice su dva intarzijom ukrašena pijevnička stola.

• Ljiljana Ševo, Manastir Lomnica, Republički zavod za zaštitu spomenika, Beograd, 1999.
• Ljiljana Ševo, Pravoslavne crkve i manastiri u Bosni i Hercegovini do 1878. godine, Glas srpski, Grad Banja Luka, Banja Luka, 2002.
• Izet Mašić, Korijeni medicine i zdravstva u Bosni i Hercegovini, Sarajevo, 2004.

• Manastir Lovnica^{[mrtav link]}

Portal Bosna i Hercegovina

 

Lovnica Monastery na Wikimedia Commonsu.