Karpati
Karpati[1] (istočni) su 500 km dug planinski lanac.
| Karpati | |
|---|---|
 Visoke Tatre, Poljska | |
| Najviša tačka | |
| Visina | 2.655 m |
| Geografija | |
| Lokacija |  Češka Poljska Slovačka Mađarska Ukrajina Rumunija Srbija |
| Lanac | Karpati |
| Geologija | |
| Vrsta planine | Planinski masiv |
Raspon se proteže od krajnje istočne Češke (3%) i Austrije (1%) na sjeverozapadu preko Slovačke (21%), Poljske (10%), Ukrajine (10%), Rumunije (50%) do Srbije (5 %) na jugu.[2][3][4][5] Najviši lanac unutar Karpata poznat je kao planine Tatre u Poljskoj i Slovačkoj, gdje najviši vrhovi prelaze 2600 metara. Drugi najveći raspon su Južni Karpati u Rumuniji, gdje se najviši vrhovi kreću između 2500 metara i 2550 metara.
Podjele Karpata obično uključuju tri glavna dijela:[6]
- Zapadni Karpati : Austrija, Češka, Poljska i Slovačka
- Istočni Karpati : jugoistočna Poljska, istočna Slovačka, Ukrajina i Rumunija
- Južni Karpati: Rumunija i istočna Srbija[2][3][5]
Površina im je 53.000 kvadratnih kilometara, što je oko 22% čitave teritorije Rumunije. Široki su oko 100 km, a najviši vrh visok je 2511 m. Prosječna im je visina 1500 do 1600 m. Karpati su vrlo raščlanjeni pa su oblikovali slikovite lednjačke doline, jezera, kanjone i sl. Najzanimljivi dio Karpata svakako je Vulkanski pojas. Rad vulkana prestao je u mlađem ledenom dobu. Uz slikovit krajolik, ovdje su prisutna vulkanska jezera kao i brojni izvori mineralnih voda. U Karpatima postoji i pojas kamene soli. Ta takozvana Slana brda puna su ponikvi i dolina. Flišni zemljani pokrivač uzrokovao je veliku pošumljenost.
Južni Karpati ili Transilvanske alpe, poznati i kao i «nepravilni» Karpati, najviši su planinski lanac u Rumuniji. Zbog asimetričnog profila prozvani su nepravilnim. Građom, sastavom i reljefnim osobinama toliko se razlikuju od ostatka Karpata da se uglavnom smatraju posebnim planinskim lancem. Tu se nalazi i najviši vrh Moldavenau (2544 m). Ovdje je rad ledenjaka bio velik pa su oni bili glavni modifikatori reljefa. Kraj je bogat ugljem i željezom. Lanac ima velik broj ledenjačkih jezera.
Također pogledajte
uredi
Reference
uredi- ^ "Carpathian Mountains | Physical Features, Economy & Study | Britannica". www.britannica.com (jezik: engleski). 7. 3. 2024. Pristupljeno 3. 4. 2024.
- ^ a b [1] Error in Webarchive template: Empty url. "The Carpathians" European Travel Commission, in The Official Travel Portal of Europe, Retrieved 15 November 2016
- ^ a b [2] Error in Webarchive template: Empty url. The Carpathian Project: Carpathian Mountains in Serbia, Institute for Spatial Planning, Faculty of Geography, University of Belgrade (2008), Retrieved: 15 November 2016
- ^ https://nhmbeo.rs/wp-content/pdfovi/Bulletin-2010-03.pdf Bulletin of the Natural History Museum, pg. 54, Valuing the geological heritage of Serbia (UDC: 502.171:55(497.11), Aleksandra Maran (2010),
- ^ a b Paun Es Durlić (2011). Sacred Language of the Vlach Bread. Balkankult. ISBN 9788684159290. Arhivirano s originala, 29. 1. 2018. Pristupljeno 15. 11. 2016.
- ^ About the Carpathians – Carpathian Heritage Society Error in Webarchive template: Empty url.