Endogeni procesi
Ovaj članak ili neki od njegovih odlomaka nije dovoljno potkrijepljen izvorima (literatura, veb-sajtovi ili drugi izvori). |
Ovom članku potrebna je jezička standardizacija, preuređivanje ili reorganizacija. |
Endogeni procesi su pokreti koji utječu na oblikovanje reljefa Zemlje. Endogeni procesi su u direktnoj vezi sa Endogenim silama. Pokretačka snaga endogenih sila jeste toplinska energija koja se oslobađa na tri načina, i to:
- izdizanjem lakših elemenata od težih u unutrašnjosti Zemlje
- raspadanjem radioaktivnih elemenata;
- usporavanjem Zemljine rotacije;
Izdizanje materije uzrokuje zagrijana magma koja se kreće u unutrašnjosti Zemlje. Kružno kretanje magme uzrokuje pokretanje litosfernih (tektonskih) ploča.
Wegenerova teorija ploča
[uredi | uredi izvor]Hipoteza o horizontalnom pomjeranju ploča poznata je kao Wegenerova teorija ploča, koju je Wegener iznio dvadesetih godina proslog vijeka. Wegener je tvrdio da se jedinstveno kopno Pangea rascjepilo u Mezozoiku djelovanjem Centrifugalne sile.Kao dokaz ovoj teoriji, Wegner navodi nevjerojatnu podudarnost ploča Južne Amerike i Afrike,geološke građe i njihove flore i faune.
Osnovne litosferne ploče
[uredi | uredi izvor]- Evroazijska
- Afrička
- Pacifička
- Južnoamerička
- Sjevernoamerička
- Pacifička
- Australo-indijska
- Antartička
- Cocos
- Nazca ploča
Granice litosfernih ploča
[uredi | uredi izvor]Granice litosfernih ploča mogu biti:konstruktivne,destruktivne i konzervativne.
- Konstruktivne granice su one granice gdje Zemljina kora puca i litosferne ploče se razdvajaju procesom spreadinga.
- Destruktivne granice predstavljaju mjesta podvlačenja jedne litosferne ploče pod drugu procesom subdukcije.
- Konzervativne granice karakteriše osobine da se ploče pomiču jedna uz drugu, tj. nema promjene obima ploča.