Sant-Ke-Porzh-Olued

•  
  Enez ar Gontez.
•  
  Enez Harbour.

• Div enezenn a reier a weler eus an aod : Enez ar Gontez hag an Enez Harbour.

• Régis de Saint-Jouan ː ecclesia Sancti Coledoci cum cimiterio et dominio, 1181; Sanctus Kequoledocus, 1278; S. Ké, XIVvet; S. Qué, 1516
• Bernard Tanguy ː Eccl. S. Scophili, 1138; eccl. Cophili desuper mare, 1158; eccl. Kecoledoci, 1163; eccl. S. Coledoci, 1181; eccl. S. Kecoledoci, 1197; S. Ke, 1237, 1240; par S. Ghe, 1270; Portus Orieut in par. Kequoledoci, 1278; S. Quequelodeco, 1280; S. Queocus, 1308; S. Ke, war dro 1330; Saint Qué, 1516, Saint-Quay-Portrieux, 1921.
• Erwan Vallerie ː Sancti Kecoledoci, 1197; Parrochia Sacti Gue, 1270; Portum Orieut in Parrochia Sacti Kequoledoci, 1273; Sanctus Ke, XIVvet; Port Oriot, 1370; Sancto Que, 1371; Sancto Ke, 1516; Saint Que, 1709

• Scofili ː anv ur sant, bet 'skarzhet' gant sant Ke.
• Kecoledoci ː (sant) Ke ha Colodoc, Coledoc, Colezoc, ar muiañ karet.
• Portus Orieut ː porzh, hag anv den, Orieldis, beskontez Dinan, gwreg beskont Jaffrez^[3].

• Quinocéen(s) e vez graet e galleg eus tud Sant-Ke-Porzh-Olued

En aour e lestr en gul, e gouelioù en sabel, war ur mor en glazur; e gab en glazur karget gant ur gammell en aour, hebiaet gant c'hwec'h ginerminig en argant, 2 , 1 a bep tu.

• En eskopti Dol edo parrez Sant-Ke betek krouidigezh an departamantoù.

• 1719 ː eus miz Gwengolo betek miz Du, tost ur c'hant a dud a zo marvet abalamour ur c'hleñved-red a red-korf.
• 5 Meurzh 1795 ː emgann etre 1000 chouan ha roueeler, staliet er maner la Ville-Mario, ha republikaned garnizon Pontrev kaset gant kabiten Redouté. Strewiet pe paket eo bet ar chouaned.

• 18 Mezheven 1821 ː aotreet eo seurezed Saint-Louis de Gonzagues d'en em staliañ e Sant-Ke, gant eskob Sant-Brieg.
• 17 Genver 1827 ː aotre ar Roue a zo roet d'ar seurezed, pe Itronezed Kalonoù Sakr Jezuz ha Mari, da ober skol.
• Iñ Eost 1882 ː Deiz e interamant (ǃ), Ao. eskob David en-dije em ziskouezet d'un itron a vro Saoz, en ostaliri kouronkoù, er c'hambr e-lec'h ma oa bet e-unan a-raok<ref(fr)Régis de Saint-Jouan, notenn 1, p. 711</ref>.

• Mervel a reas 84 gwaz eus ar gumun abalamour d'ar brezel hervez monumant ar re varv, da lavaret eo 2,67% ag ar boblañs hervez an niveradeg bet graet e 1911^[4].

• D'ar 5 a viz Ebrel 1943, 19 den yaouank en em dennas war ar vag Vicking da gaout ar re FFL, e bro Saoz. Tapet e voent gant an Alamaned e-kichen Jerzenez, ha forbannet^[5].
• D'an 29 a viz Mae 1943 e kouezhas un nijerez B-17F-75-BO (marilhet 42-29878 ha kodet LF-G) eus aerlu SUA (United States Army Air Forces) er mor nepell eus Sant-Ke-Porzh-Olued ; eizh nijour a voe tapet gant an Alamaned, an daou all a zeuas a-benn da achap^[6].
• D'an 31 a viz Kerzu 1943 e kouezhas un nijerez Messerschmitt Bf 109 G-6 eus an aerlu alaman (Luftwaffe) e Sant-Ke-Porzh-Olued ; gloazet e voe he nijour^[7].
• Mervel a reas 71 den eus ar gumun abalamour d'ar brezel^[8].

Niver a annezidi

• Joseph Alexandre Ruellan (1864 - 1931), livour.

	d'Acigné Aotrounez la Villemario En erminoù e dreustell zivouedet en gul karget gant teir flourdilizenn en aour Ger-ardamez : Neque terrent monstra[9]
	Berthou des Fontaines En aour e sparfell en sabel, e benn ouzh kleiz, ur skourrig geotet en e bav dehoù, eilet gant teir rodig-kentr en sabel.[9]

•  
  An arouezva.
•  
  An iliz katolik.

• An arouezva.
• Iliz katolik Sant Ke.
• Milin-avel Sant-Mikael.
• Monumant foran ar re varv (1914-1918) ouzh moger an iliz katolik, luc’hskeudenn ha kartenn-bost ^[10].
• Monumant foran ar re varv (1939-1945), luc’hskeudenn^[11].
• Monumant relijiel ar re varv (1914-1918) en iliz katolik, luc’hskeudenn^[12].

 

Muioc'h a restroù diwar-benn

Sant-Ke-Porzh-Olued

a vo kavet e Wikimedia Commons.

• (br)Sant-Ke war lec'hienn Geobreizh

• (fr)Hervé Abalain : Les noms de lieux bretons. Les Universels Gisserot. 2000
• (fr)René Couffon : Recherches sur les églises primitives. Société d'Emulation des Côtes-du-Nord. Bulletins & Mémoires. Tome LXXV. 1945-1946
• (fr)Gilbert H. Doble ː The Saints of Cornwall. Part Three. Saints of the Fal. Holywell Press, Oxford. 1964
• (fr)Michel Froger & Michel Pressensé : Armorial des communes des Côtes-d'Armor & Ille-et-Vilaine. 2008
• (fr)Pol Potier de Courcy : Nobiliaire et armorial de Bretagne. Adembannadur Editions des Régionalismes. Cressé. 2011/2014
• (fr)Régis de Saint-Jouan : Dictionnaire des communes. Département des Côtes-d'Armor. Eléments d'histoire et d'archéologie. Conseil Général des Côtes d'Armor. Saint-Brieuc. 1990
• (fr)Bernard Tanguy : Dictionnaire des noms de communes, trèves et paroisses des Côtes d'Armor. Chasse-Marée. ArMen. 1992
• (br)Erwan Vallerie : Diazezoù studi istorel an anvioù-parrez. Corpus. An Here. 1995