[go: up one dir, main page]

Nümayəndəli demokratiya

Dolayı demokratiya və ya nümayəndəli hökumət olaraq da bilinən nümayəndəlik demokratiyası, birbaşa demokratiyadan fərqli olaraq bir qrup insanı təmsil edən seçilmiş şəxslərin prinsipi əsasında qurulmuş bir demokratiya növüdür. Demək olar ki, bütün müasir Qərb tərzi demokratiyaları bir növ təmsilçi demokratiya kimi fəaliyyət göstərir; məsələn, İngiltərə (unitar parlament konstitusiya monarxiyası), Fransa (unitar yarım prezident respublikası) və Amerika Birləşmiş Ştatları (konstitusiya təmsilçisi respublika).

Nümayəndə demokratiyası həm parlament, həm də prezident idarəetmə sistemlərinin bir elementi kimi fəaliyyət göstərə bilər. Tipik olaraq Birləşmiş krallığın İcmalar Palatası və ya Hindistanın Sab Sabha kimi bir alt palatada özünü göstərir, ancaq yuxarı palata kimi konstitusiya məhdudiyyətləri ilə məhdudlaşdırıla bilər. Bəzi siyasi nəzəriyyəçilər (Robert A. Dahl, Gregory Houston və Ian Liebenberg daxil olmaqla) təmsilçi demokratiyanı poliarxiya kimi xarakterizə etdilər. Nümayəndə demokratiyası hakimiyyəti xalq tərəfindən seçilən nümayəndələrin əlinə verir. Seçki sistemləri seçicilərin siyasi partiyalara və ya siyasi partiyalarla əlaqəli namizədlərə səs verməsini tələb edərsə və ya təşviq edərsə (fərdi nümayəndələrə səs verməyin əksinə) siyasi partiyalar bu demokratiyanın əsas forması olur.[1]

İstinadlar

redaktə
  1. Loeper, Antoine. "Cross-border externalities and cooperation among representative democracies". European Economic Review. 91. 2016: 180–208. doi:10.1016/j.euroecorev.2016.10.003. hdl:10016/25180.