Ruben Orbeli

Ruben Orbeli
erm. Ռուբեն Աբգարի Օրբելի;
Doğum tarixi	26 yanvar 1880
Doğum yeri	Naxçıvan, İrəvan quberniyası, Rusiya imperiyası
Vəfat tarixi	9 may 1943 (63 yaşında)
Vəfat yeri	Moskva, SSRİ
Dəfn yeri	Moskva erməni qəbiristanlığı[d]
Vətəndaşlığı	Rusiya İmperiyası SSRİ
Elm sahələri	hüquq, tarix, arxeologiya
Elmi adı	Professor
İş yeri	SSRİ Elmlər Akademiyası
Alma-mater	Sankt-Peterburq Dövlət Universiteti
Təhsili	Sankt-Peterburq Dövlət Universitetinin Hüquq fakültəsi[d]
Tanınır	SSRİ-də sualtı arxeologiyanın banisi

Ruben Abqaroviç Orbeli (erm. Ռուբեն Աբգարի Օրբելի; 26 yanvar 1880, Naxçıvan — 9 may 1943, Moskva)^[1] — Sovet arxeoloq, tarixçi və hüquqşünası^[2]. Sovet sualtı arxeologiyasının banisi. Leon və İosif Orbelinin^[3] böyük qardaşı.^[4][5][6]

Ruben Orbeli 1880-c il yanvarın 26-da Naxçıvan şəhərində orta nəcib ailədə anadan olmuşdur. Tiflisdə 3-cü orta klassik gimnaziyanı bitirdikdən sonra Sankt-Peterburq Dövlət Universitetinin hüquq fakültəsinə daxil olmuşdur. Orbeli 1904-cü ildən 1906-cı ilə magistratura cəmiyyətində çalışmış və o Sankt-Peterburq Dövlət Universitetinin hüquqi cəmiyyətin bir üzvü seçilib. Bu müddət ərzində o, biliklərini təkmilləşdirilmək üçün Almaniyaya (Yena Universiteti) göndərildi. 1918-ci ildə Ruben Orbeli Tambov Dövlət Universitetinin təsisçisi biri oldu və burada mühazirə oxudu. Bundan sonra o, Sankt-Peterburq Dövlət Universitetinin qayıtdı və onun SSRİ Elmlər Akademiyasının filialı işləməyə başladı. 1934-cü ildə Ruben Orbeli Aleksey Krılovun tövsiyəsi ilə "Sualtı İşlər üzrə Xüsusi Ekspedisiya"ya (qısaca: EPRON adlanır; rus. Экспедиция подводных работ особого назначения; ЭПРОН) dəvət olundu. Bu zaman alim arxeoloji sualtı abidələri öyrənirdi. Epron ("Sualtı İşlər üzrə Xüsusi Ekspedisiya") 1937-ci ildən 1939-cu ilə qədər Qara dəniz və digər su hövzələrinə sualtı arxeoloji ekspedisiyalar etmişdir. Professor Orbeli su hövzəsinin dibindən səthinə qaldırılmış arxeoloji abidələrin qorunması üçün bir neçə üsul kəşf etdi. Onun kəşfi elmdə yeni bir elmə yeni bir termin - "hidroarxeologiya"nı daxil etdi. Professor Ruben Orbeli 1943-cü il, mayın 9-da Moskva şəhərində vəfat etmişdir.^[7]

• Orbelyanlar

1. ↑ Ռուբեն Օրբելի^{[ölü keçid]}  (erm.)
2. ↑ Н. Григорьян Научная династия Орбели. М., Наука, 2002, 522 с.
3. ↑ Семья Орбели (слева направо): Варвара Моисеевна Аргутинская-Долгорукая (мать), Иосиф Абгарович (младшый сын), Абгар Иосифович (отец), Левон Абгарович (средний сын), Рубен Абгарович (старший сын), около 1908 г. Arxivləşdirilib 2011-07-22 at the Wayback Machine  (rus.)
4. ↑ "Дело № 1204". 2014-02-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-06-23.
5. ↑ "Дело № 1105". 2014-02-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-06-23.
6. ↑ "Дело № 354". 2014-02-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-06-23.
7. ↑ А. Н. Мельник Предисловие к фрагментам из социально-богословского наследия профессора Р. А. Орбели^{[ölü keçid]}