Amatista

Amatista
Xeneral
Categoría	variedad mineral (es)
Subclase de	cuarzu[1] y xema
Fórmula química	SiO₂
Propiedaes físiques
Color de la raya	blancu
Durez de Mohs	7

L'amatista^[2] ye una variedá macrocristalina del cuarzu. El so color violeta carauterísticu pue ser más o menos intensu, según la cantidá de fierro (Fe+3) que contenga. Pue presentase coloriada per zones con cuarzu tresparente o mariellu. Les puntes suelen ser más escures o degradase hasta'l cuarzu incoloru.

A pesar de que ye bien resistente a los ácidos, l'amatista ye bien susceptible al calor. Ello ye qu'al #calecer a más de 300 °C camuda'l so color a café pardo, mariellu, anaranxáu o verde, según la so calidá y llugar d'orixe:

• 450 °C: vuélvese mariella
• 500 °C: toma un color anaranxáu fuerte (amatista quemada)
• 600 °C: vuélvese bien llechienta

Estos cambeos na coloración #deber a los cambeos na valencia del fierro que contién, ente otres coses. Puede recuperase el color orixinal de l'amatista sometiéndola a irradiaciones. Estremase d'otres piedres trataes al calor en que presenta un dicroísmo púrpura azuláu y púrpura acoloratáu.

Nun tien una absorción del espectru llumínicu carauterística. Suel presentar inclusiones en forma de marques paraleles, conocíes como rayes de cebra y arañazos de tigre, causaes por maclas romboédriques.

L'amatista ye un mineral d'orixe magmáticu. Formase en filones con soluciones riques n'óxidos de fierro, que-y dan el so color moráu carauterísticu a temperatures inferiores a los 300 °C. Lo más habitual ye atopar l'amatista tapizando l'interior d'ágates en forma de geodas, dacuando xigantesques. Tamién pueden atopase en forma de druses (cristales qu'anubren la superficie d'una piedra) o en filones, acompañada d'otros minerales.

Los principales xacimientos  atopase nos Urales, Alemaña, oeste d'Australia, Zambia, Brasil, departamentu de Artigas n'Uruguái, Estaos Xuníos, Canadá, India, Sri Lanka, Bolivia, España, Arxentina y en Tunicia.

L'amatista ye la variedá del cuarzu más apreciada. Les amatistes más perfectes tallense pa xoyería, y el restu #utilizar pa faer oxetos d'arte. Tradicionalmente, l'amatista incluyase ente les piedres precioses más valoraes (xunto col diamante, el rubín, el zafiru y la esmeralda).

Por cuenta de la so importancia como xema, esisten dellos términos utilizaos en xoyería pa describir les distintes tonalidaes de l'amatista. “Rosa de Francia”  referiase a l'amatista de  color lila claro, ente que “Siberiana” ye l'amatista de color violeta intensu con rellumos coloraos, la variedá más preciada. Tamién esisten xemes que son un amiestu natural ente amatista y citrino, a les que se-yos dio'l nome de “ametrino” o “bolivianita”. A lo último, l'amatista calecida, qu'adquier una tonalidá amarellentada, suelse comercializar como citrino (una variedá de cuarzu de color ámbare bien escasa al natural).

El nome ‘amatista’ provién del griegu amethystos (non borrachu), una y bones esta piedra yera considerada un potente antídotu contra la embriaguez.^[3]

L'amatista conozse dende hai miles d'años, pos yá nel antiguu Exiptu  utilizabase pa crear xoyes, sellos personales y talles. Na Edá Media, el cristianismu adoptó l'amatista como símbolu d'arrenunciu a los bienes terrenales y castidá, y entá güei llevenla en forma d'aniellos munchos cardenales y obispos. L'amatista simboliza amás la sabiduría divina.

• ICA (International Coloured Gemstone Association)
• Universidá Autónoma de Madrid, Muséu de Mineraloxía