Islles Kai

Los habitantes de les islles llamar Nuhu Evav (islles Evav) o Tanat Evav (tierra Evav), pero son conocíes polos nativos de les islles de la rexón como Kei. «Kai» ye en realidá una ortografía neerlandesa de la dómina colonial qu'entá persiste en llibros basaos en fontes antigües.

Les islles Kai tán nel cantu del mar de Banda, al sur de la península de Doberai de Nueva Guinea, al oeste de les islles Aru, y al nordeste de les islles Tanimbar. El pequeñu grupu llamáu islles Tayandu (tamién Tahayad) ta xustu al oeste.

El grupu de les islles Kai entiende numberoses islles, siendo les principales les siguientes:

• Kai Besar (Nuhu Yuut o Nusteen) (Gran Kei), con 550 km², una islla montascosa y densamente montiega;
• Kai Kecil (Nuhu Roa o Nusyanat) (Pequeña Kei), con 399 km², ye la más poblada y llana yá que ye un petón de coral llevantáu;
• Tanimbar Kei o Tnebar Evav;
• Kei Dulah o Du;
• Dulah Laut o Du Roa;
• Kuur;
• Taam;
• el grupu de les isles Tayandu (Tahayad).

La capital ye la ciudá de Tual, na so mayoría habitada por musulmanes. Cerca de Langgur ta'l centru de los cristianos. Kei ye famosa pola guapura de les sos sableres, por casu, Pasir Panjang.

Les islles Kei son parte de Wallacea, el grupu d'islles indonesies que tán dixebraes per agües fondes tantu de la plataforma continental d'Asia como d'Australia, y nunca tuvieron venceyaes a dambos continentes. Como resultancia, les islles Kei tienen pocos mamíferos nativos y formen parte de la ecorrexón de montes húmedos caducifolios de les Islles del Mar Banda.

La historia local diz que los antepasaos de los isleños contemporáneos de Kei vinieron dende Bali, parte de la espansión del reinu Majapahit dende l'archipiélagu occidental. La villa de Letvuan, na d'islla de Kei Kecil, foi'l primer llugar al qu'aportó la familia real de Bali y l'exércitu, onde quedaron colos residentes locales. Como resultancia, Letvuan convertir en sede del gobiernu, cuando la llei local (Larvul Ngabal) —Sangre Colorao y Llanza Balinesa— foi desenvuelta por iniciativa de la princesa real Dit Sakmas. Evidencies d'estos venceyos en Kei Kecil y especialmente en Letvuan inclúin un heriedu y un puertu llamáu Bal Sorbay (Bali Surabaya), que ye'l llugar onde aportó la familia real. Ye un fechu reconocíu polos isleños kai que dalgunos de los sos antepasaos tamién llegaron d'otros llugares, como la islla de Sumbawa, Buton en Célebes, Ceram y Gorom nel centru de les islles Moluques, y de los sultanatos de Jailolo y Ternate tamién.

La pequeña islla de Tanimbarkei nun ye parte de Tanimbar, sinón de les islles Kei y ta habitada por menos de 1000 persones bien tradicionales. La metá de la población llamar a sí mesmu hindús, pero practiquen más o menos el cultu a los ancestros.

Dempués de 1999, los enfrentamientos ente les comunidaes cristiana y musulmana en Ambon, tamién s'estendieron poles islla Kei, pero apangar rápido de nuevu con poques víctimes.

El suelu de Kei Kecil ye probe. Baltar y quema ye inda común. En Trepang practiquen la pesca y en Kei Kecil hai perlles cultivaes.

Trés llingües austronésicas falar nes islles Kei:

• el keiese, la más falada, en 207 aldegues en Kecil Kei, Kei Besar y les islles circundantes;
• el kurese, que se fala na islla Kur y na cercana Kaimeer, onde'l keiese utilízase como llingua franca;
• el bandanés falar nos pueblos de Banda-Eli (Wadan El) y Banda-Elat (Wadan Elat), nel oeste y el llau nordeste de Kei Besar. Los falantes bandaneses son orixinarios de les islles de Banda, pero la llingua apenes se fala ellí.

Nun hai nengún sistema d'escritura nativo n'idioma keiese. Los misioneros católicos neerlandeses escribíen esa llingua usando una amplia variedá del alfabetu romanu.

• Fel be / Fel be he - ¿hola, como tas?
• Bok át / Bok bok wat - Toi bien

Los principales preseos musicales son:

• Savarngil (flauta): una pequeña flauta nativa de 4 a 8 pulgaes de llarga, abierta en dambos estremos y con seis furacos dixitales dispuestes a lo llargo del tubu de bambú, ensin llaves.
• Tiva (tambor): tambor individual, compuestu per una membrana de piel de xata, que s'estiende sobre un espaciu zarráu o sobre unu de los estremos d'una vasía vacida.
• Gong Dada: un gong de tamañu mediu, de 12" a 15", con un soníu estruendoso, que tien alzáu una tetilla nel centru.

• Islles Moluques
• Islles de Banda

• Esta obra remanez de la traducción de Kai Islands de Wikipedia - inglés, espublizada polos sos editores baxo la Llicencia de documentación llibre de GNU y la Llicencia Creative Commons Atribución-CompartirIgual 3.0 Unported.

•   Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Islles Kai.