Equinocciu
Los equinoccios (del llatín aequinoctium (aequus nocte), "nueche igual") son los momentos del añu nos que'l Sol ta asitiáu nel planu del ecuador terrestre. Esi día y pa un observador nel ecuador terrestre, el Sol algama'l cenit (el puntu más altu nel cielu con rellación al observador, que s'atopa xustu sobre la so cabeza, vale dicir, a 90°). El paralelu de declinación del Sol y l'ecuador celeste entós coinciden.
| Equinocciu | |
|---|---|
acontecimientu añal, fenómenu astronómicu y determinador para fecha de ocurrencia periódica (es)  | |
 | |
 |
Asocede dos veces per añu: el 20 o 21 de marzu y el 22 o 23 de setiembre de cada añu, dómines en que los dos polos terrestres atopase a una mesma distancia del Sol, asina la lluz proyeutase por igual en dambos hemisferios.[1]
Nes feches en que se producen los equinoccios, el día tien una duración igual a la de la nueche en tolos llugares de la Tierra. Nel equinocciu asocede'l cambéu d'estación añal contraria en cada hemisferiu de la Tierra.[2]
L'equinocciu como referencia de l'astronomía
editarLos equinoccios asoceden cuando'l Sol ta nel primer puntu de Aries o nel primer puntu de Llibra. El primeru ye'l puntu del ecuador celeste onde'l Sol nel so movimientu añal aparente pola eclíptica pasa de sur a norte respeuto al planu ecuatorial, y la so declinación pasa de negativa a positiva. Nel primer puntu de Llibra asocede lo contrario: el Sol aparenta pasar de norte a sur del ecuador celeste, y la so declinación pasa de positiva a negativa.
Anguaño nengunu de los equinoccios atopase na constelación que los noma, por cuenta de la precesión: el primer puntu de Aries ta en Piscis, y el primer puntu de Llibra topase en Virgo. Les coordenaes ecuatoriales de cada equinocciu son: a) pal equinocciu vernal, ascensión recta y declinación nules; b) pal primer puntu de Llibra, ascensión recta, 12 hores, y declinación nula.
Primer puntu de Aries
editarComo referencia astronómica, equinocciu ye sinónimu del primer puntu de Aries (tamién: puntu Aries): puntu de la esfera celeste d'ascensión recta, y declinación nula. Ye'l puntu onde'l Sol nel so movimientu añal aparente pola eclíptica pasa de sur a norte del ecuador celeste, y la so declinación camuda de negativa a positiva. Tamién se suel llamar a esti puntu o nodo Equinocciu Vernal.
Asina, por casu, el tiempu sidéreo midir dende'l meridianu local al equinocciu de marzu en sentíu retrógradu, y l'ascensión recta d'un cuerpu na esfera celeste tomar dende'l puntu Aries al círculu horariu del oxetu, en sentíu direutu.
Agora bien, l'equinocciu nun ye un puntu fixu (nengunu de los dos equinoccios, de xacíu), sinón que se mueve progresivamente por cuenta de la precesión y nutación. La primera supón un desplazamientu angular d'unos 50,3” cada añu.
- Equinocciu verdaderu ye la interseición de la eclíptica col ecuador verdaderu que se mueve pola precesión y nutación.
- Equinocciu mediu o equinocciu mediu de fecha. Prescindise de la nutación. L'equinocciu muévese uniformemente debíu namái a la precesión.
L'equinocciu como cambéu d'estación
editarDende esti puntu de vista los equinoccios son l'intre (o la fecha, nun sentíu más xeneral) en qu'asoceden determinaos cambeos estacionales, opuestos pal hemisferiu norte y l'hemisferiu sur:
- Equinocciu de marzu
- El día 20 de marzu (aproximao):
- Nel Polu Norte, pasu d'una nueche de 6 meses de duración a un día de 6 meses.
- Nel hemisferiu norte, pasu del iviernu a la primavera; llámase equinocciu primaveral o vernal.
- Nel hemisferiu sur, pasu del branu a la seronda; llámase equinocciu serondiegu
- Nel Polu Sur, pasu d'un día de 6 meses de duración a una nueche de 6 meses
- Equinocciu de setiembre
- El día 22 de setiembre (aproximao):
- Nel polu Norte, pasu d'un día de 6 meses de duración a una nueche de 6 meses.
- Nel hemisferiu norte, pasu del branu a la seronda; llámase l'equinocciu serondiegu.
- Nel hemisferiu sur, pasu del iviernu a la primavera; llámase l'equinocciu primaveral.
- Nel polu Sur, pasu d'una nueche de 6 meses de duración a un día de 6 meses.
Los equinoccios realmente son un momentu particular nel calendariu, un intre de tiempu qu'asocede a una hora determinada; en cuenta de tou un día (anque acostumamos llamar equinocciu o día equinoccial a la xornada en qu'asocede esti intre).
Les feches estremes de los equinoccios pal sieglu XXI son les siguientes:
| Añu | Equinocciu de marzu | Equinocciu de setiembre |
|---|---|---|
|
2003 {\displaystyle \ } |
{\displaystyle \ 21^{d}01^{h}00^{m}} |
{\displaystyle \ 23^{d}10^{h}47^{m}} |
|
2096 {\displaystyle \ } |
{\displaystyle \ 19^{d}14^{h}03^{m}} |
{\displaystyle \ 21^{d}22^{h}55^{m}} |
Movimientu diurnu del Sol nos equinoccios
editarNos equinoccios el Sol sale esautamente pel este y ponse esautamente pel oeste, siendo la duración del día igual a la duración de la nueche. Nel movimientu diurnu media circunferencia asocede penriba del horizonte (día) y la otra media per debaxo (nueche). La figura amuesa la trayeutoria del Sol según la llatitú del observador, asitiáu nel puntu C del so horizonte local.
Dende l'ecuador -llatitú 0º-, el Sol sigue aparentemente una trayeutoria vertical, desque naz pel Este hasta que se pon pel oeste, algamando al mediudía'l cenit del observador (mariellu).
Otra manera, dende los polos, bien sía'l norte o'l sur (azul), el Sol nun se llevanta sobre l'horizonte, sinón que describe un círculu rasante. Prescindiendo de la refraición, va vese namái mediu discu solar mientres tol día: nin amanez, nin remata nin se pon.
Tocantes a les llatitúes medies (naranxa) l'observador va ver nacer al Sol pel este y ponese pel oeste, pero'l so culminación va ser distinta según teamos nel hemisferiu norte o nel hemisferiu sur:
- Dende l'hemisferiu norte (0º<lat<90º), el Sol remata nel puntu sur
- Dende l'hemisferiu sur (-90º<lat<0º), el Sol remata nel puntu norte
Dase amás otra diferencia: los observadores del hemisferiu norte ven al Sol "movese" d'este a oeste en sentíu retrógradu o horariu, ente que dende l'hemisferiu sur el Sol paez movese igualmente del este a oeste, pero en sentíu direutu o antihorario.
Altitú del Sol nel equinocciu Llugar Altitú deCulminación
Notes Polu Norte 0° El Sol sigue'l círculu del horizonte. Círculu polar árticu 23° (Norte) El sol remata 67° sur del cenit. Trópicu de Cáncer 67° (Norte) El sol remata 23° sur del cenit. Ecuador 90° El sol describe un semicírculu pasando pol cenit. Trópicu de Capricorniu 67° (Sur) El sol remata 23° norte del cenit. Círculu polar antárticu 23° (Sur) El sol remata 67° norte del cenit. Polu Sur 0° El sol sigue'l círculu del horizonte.
Ver tamién
editarReferencies
editar- ↑ «EarthSeasons». Archiváu dende l'orixinal, el 2007-10-13.
- ↑ NOAA: Science On a Sphere (21 de xunetu 2011).