[go: up one dir, main page]

Ailanthus altissima

especie de planta

L'ailantu[1] (Ailanthus altissima) ye un árbol ornamental bien utilizáu en xardinos públicos nel sur d'Europa, orixinariu de China. De crecedera rápida, ye bien resistente a la contaminación.

Ailanthus altissima
ailantu
Clasificación científica
Reinu: Plantae
División: Magnoliophyta
Clas: Magnoliopsida
Orde: Sapindales
Familia: Simaroubaceae
Xéneru: Ailanthus
Especie: A. altissima
(Mill.) Swingle
Consultes
Royal Botanic Gardens, Kew Royal Botanic Gardens, Kew
World Flora Online World Flora online
[editar datos en Wikidata]
A. altissima (detalle).
La corteza de A. altissima ye gris y llisa, pero faise rugosa y fisurada llonxitudinalmente nos árboles adultos
Flores de A. altissima
Granes inmadures de A. altissima.

Descripción

editar

Algama una talla de 17 hasta 27 metros. Puede llegar a vivir de 40 a 50 años. Ye de fueya caduca.

El tueru ye de corteza gris y sedada, con tonos castaños n'exemplares de mayor edá. Les fueyes son llargues y peciolaes; esprenden el golor desagradable que caracteriza a esta especie. El frutu ye una sámara que s'esvalixa de forma bien eficiente; calteniéndose munches vegaes n'a l'árbol cuando perdió yá tola fueya, n'espera de rabaseres de vientu.

Introducir dende China a mediaos del sieglu XVIII, pola so crecedera rápidu, y siguiendo la moda china de la dómina, col enfotu de repoblar los montes, sicasí, la mala calidá de la madera y los sos desfavorables carauterístiques fixeron fracasar el proyeutu.

Ye un bon colonizador d'espacios degradaos (solares, escampleros).

Especie invasora

editar

N'España, y otres munches árees como Australia, Estaos Xuníos o'l sur d'Europa, convirtióse nuna especie montesa invasora pol so rápidu crecedera y la so capacidá pa espolletar en cualquier llugar, formando trupes arbolees nos márxenes de les carreteres. Crez en zones ensin colonizar por otres especies; nun ye un árbol forestal. Por cuenta del so potencial colonizador y constituyir una amenaza grave pa les especies autóctones, los hábitats o los ecosistemes, foi catalogada nel Catálogu Español d'Especies exótiques Invasores, aprobáu por Real Decretu 1628/2011,[2] de 14 de payares, tando prohibida n'España la so introducción nel mediu natural, posesión, tresporte, tráficu y comerciu.

Les carauterístiques bioecológicas de la especie convertir n'altamente invasora: ye resistente a la contaminación y a gran parte d'inclemencies ambientales, fabrica una enorme cantidá de frutos al añu, y tien una gran capacidá de rebrote. Amás, afecta de forma direuta a la organización y al funcionamientu del ecosistema nel que s'instaura, yá qu'amenorga la cobertoria vexetal del estratu herbal pola proyeición de solombra y la lliberación de sustancies alelopáticas al traviés de los sos raigaños, amonta la cobertoria del estratu arbóreo, amenorga la biodiversidá y la riqueza d'especies y amonta la dominancia en favor de sigo mesmu.[3]

Propiedaes

editar

Principios activos: contién glucósidos, resina, esencia acre, taníns, mucílagos.[4]

Indicaciones: ye astrinxente, antihelmíntico, antidiarréico, rubefaciente, emético. Tien De actuase con prudencia nel so emplegu per vía interna, una y bones una dosis escesiva tien en primer llugar un efeutu purgante y dempués emético.[4]

Otros usos: les fueyes utilizar pa fabricación de papel y como colorante mariellu pa la llana.[4]

Taxonomía

editar

Les primeres descripciones científiques del ailanto fixéronse pocu dempués de que s'introdució n'Europa pol xesuita francés Pierre Nicholas d'Incarville. D' Incarville unviara granes dende Beixín al traviés de Siberia al so amigu'l botánicu Bernard de Jussieu na década de 1740. Creyóse que les granes unviaes por d'Incarville yeren d'un árbol asemeyáu y de gran importancia económica, el Toxicodendron vernicifluum, que reparara na rexón del baxu Yangtsé, más que del ailanto. D' Incarville axuntó una nota qu'indicaba esto, lo que causó gran tracamundiu taxonómicu nos siguientes decenios. En 1751, Jussieu llantó delles granes en Francia y unvió a otres a Philip Miller, el superintendente del Chelsea Physic Garden, y a Philip C. Webb, el dueñu d'un xardín de plantes exótiques en Busbridge, Inglaterra.[5]

El tracamundiu nel nome empezó cuando l'árbol foi descritu polos trés homes con trés nomes distintos. En París, Linneo dio a la planta'l nome de Rhus succedanea, ente que popularmente yera conocíu como grand vernis du Japon. En Londres, les muestres fueron llamaes por Miller Toxicodendron altissima y en Busbridge foi llamáu nel antiguu sistema de clasificación como Rhus Sinese foliis alatis. Hai rexistros esistentes de la década de 1750 de disputes sobre'l nome fayadizu ente Philip Miller y John Ellis, curador del xardín de Webb en Busbridge. Más que resolver la cuestión, llueu apaecieron más nomes pa la planta: Jakob Friedrich Ehrhart reparó una muestra n'Utrecht en 1782 y llamar Rhus cacodendron.[5]

La cuestión foi esclariada un pocu en 1788 cuando René Louiche Desfontaines reparó les sámaras de los especímenes de París, qu'inda fueren etiquetaos como Rhus succedanea, y llegó a la conclusión de que la planta nun yera un zumaque. Publicó un artículu con una descripción ilustrada y dio-y el nome de Ailanthus glandulosa, asitiándolo nel mesmu xéneru que les especies tropicales entós conocíes como A. integrifolia (güei, A. triphysa). El nome derivar de la pallabra ambonesa Ailanto, que significa "árbol de cielu" o "árbol qu'algama'l cielu".[5][6] Diolu como nome específicu glandulosa en referencia a les glándules nes fueyes; esi nome perduró hasta fecha tan tardida como 1957, pero a la fin resultó inválidu por un homónimu tardíu a nivel d'especie.[5] El nome de la especie actual provién de Walter T. Swingle que foi contratáu pol Departamentu d'Estaos Xuníos d'Industria de Plantes. Decidió tresferir el nome específicu más antiguu de Miller al xéneru de Desfontaines, dando como resultáu'l nome güei aceptáu de Ailanthus altissima.[7] Altissima ye la espresión en llatín que quier dicir "el más altu",[8] y refierse a los altores que l'árbol puede algamar. Dacuando a esta planta llámase-y, incorreutamente, col epítetu específicu na forma masculina (glandulosus o altissimus), pero nun ye correutu porque los botánicos, como nel llatín clásicu, traten a la mayoría de los nomes d'árboles en femenín.

Variedaes

Hai trés variedaes de A. altissima:

  • Ailanthus altissima var. altissima, que ye la variedá tipu y ye orixinaria de China continental.
  • Ailanthus altissima var. tanakai, que ye un endemismu de les tierres altes del norte de Taiwán. Difier del tipu en que tien una corteza amarellentada, fueyes extrañamente pinnaes que tamién son de permediu más curties con 45-60 cm de llongura con namái 13–25 fascículos paecíos a un focete.[9][10][11] Ta incluyíu na Llista Colorada de la UICN d'especies amenaciaes por cuenta de la perda d'hábitat pola construcción y los plantíos industriales.[12]
  • A. altissima var. sutchuenensis, que s'estrema en que tien ramillas coloraes.[9][10]
 
Un exemplar femenín de A. altissima con una intensa carga de granes madures.
Sinonimia
  • Ailanthus cacodendron (Ehrh.) Schinz & Thell.
  • Ailanthus erythrocarpa Carrière
  • Ailanthus giraldii Dode
  • Ailanthus giraldii var. duclouxii Dode
  • Ailanthus glandulosa Desf.
  • Ailanthus glandulosa var. erythocarpa (Carrière) Mouill.
  • Ailanthus glandulosa f. erythocarpa (Carrière) C.K.Schneid.
  • Ailanthus glandulosa f. rubra Dippel
  • Ailanthus glandulosa var. spinosa M. Vilm. & Bois
  • Ailanthus guangxiensis S.L.Mo
  • Ailanthus japonica K.Koch
  • Ailanthus japonica Dippel
  • Ailanthus peregrina (Buc'focete) F.A.Barkley
  • Ailanthus pongelion J.F.Gmel.
  • Ailanthus procera Salisb.
  • Ailanthus rhodoptera F.Muell.
  • Ailanthus sinensis Dum.Cours.
  • Ailanthus sutchuensis Dode
  • Ailanthus vilmoriniana Dode
  • Ailanthus vilmoriniana var. henanensis J.Y.Chen & L.Y.Jin
  • Albonia peregrina Buc'focete
  • Choerospondias auriculata D.Chandra
  • Pongelion cacodendron (Ehrh.) Farw.
  • Rhus cacodendron Ehrh.
  • Toxicodendron altissimum Mill.
var. altissima
  • Pongelion glandulosum (Desf.) Pierre ;var.

sutchuenensis (Dode) Rehder & E.H.Wilson

  • Ailanthus cacodendron var. sutchuenensis (Dode) Rehder & E.H. Wilson
  • Ailanthus glandulosa var. sutchuenensis (Dode) Rehder
  • Ailanthus sutchuenensis Dode
var. tanakae (Hayata) Kaneh. & Sasaki
  • Ailanthus glandulosa var. tanakae Hayata[13]

Plagues

editar

Una especie de Lepidoptera Atteva aurea, nativa d'América atopó nel Árbol del cielu un hospedero alternativu, causando grandes daños por herbivoría en dellos exemplares

 
Árbol del cielu afeutáu por Atteva aurea

Ver tamién

editar

Referencies

editar
  1. URL de la referencia: http://www.sabencia.net/nomenclator.php.
  2. BOE. «Real Decretu 1628/2011, de 14 de payares, pol que se regula'l llistáu y catálogu español d'especies exótiques invasores.» (castellanu).
  3. Bayón, A. y Llapaes, F.. «Ailanthus altissima (Mill.) Swingle (Simarubaceae) como potencial invasora.» (castellanu).
  4. 4,0 4,1 4,2 «Ailanthus altissima». Plantes útiles: Linneo. Consultáu'l 13 d'ochobre de 2009.
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 Hu, Shiu-ying (Marzu 1979). «Ailanthus altissima». Arnoldia 39 (2):  páxs. 29–50. Archivado del original el 2011-07-19. https://web.archive.org/web/20110719204428/http://arnoldia.arboretum.harvard.edu/pdf/articles/1072.pdf. Consultáu'l 7 de febreru de 2010. 
  6. Shah, Behula (Branu de 1997). «The Checkered Career of Ailanthus altissima». Arnoldia 57 (3):  páxs. 21–27. http://arnoldia.arboretum.harvard.edu/pdf/articles/472.pdf. Consultáu'l 7 de febreru de 2010. 
  7. Swingle, Walter T. (1916). «The early European history and the botanical name of the tree of heaven, Ailanthus altissima». Journal of the Washington Academy of Sciences 6 (14):  páxs. 490–498. 
  8. Dictionary of Botanical Epithets. Últimu accesu, 15-4-2008.
  9. 9,0 9,1 Huang, Chenjiu, «Ailanthus Desf.», en Shukun Chen, Ailanthus Desf., 43(3), Beixín: Science Press, ISBN 7-03-005367-2 
  10. 10,0 10,1 Zheng, Hao; wu, Yun; Ding, Jianqing; Binion, Denise; Fu, Weidong; Reardon, Richard. «Ailanthus altissima». Invasive Plants of Asian Origin Established in the United States and Their Natural Enemies, Volume 1. USDA Forest Service. Archiváu dende l'orixinal, el 2006-09-28. Consultáu'l 7 de febreru de 2010. FHTET-2004-05
  11. Li, Hui-lin (1993). «Simaroubaceae», Editorial Committee of the Flora of Taiwán: Flora of Taiwán, Volume 3: Hamamelidaceae-Umbelliferea, 2ª. ISBN 9757-9019-41-X.
  12. Pan, F.J.. «Ailanthus altissima var. tanakai». 2006 IUCN Red List of Threatened Species. Consultáu'l 7 de febreru de 2010.
  13. Ailanthus altissima en PlantList

Enllaces esternos

editar