[go: up one dir, main page]

Zum Inhalt springen

Spätburgunder

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
Spätburgunder-Truube

Dr Spätburgunder, wu mr äui als Pinot Noir, Pinot Nero, Blauburgunder oder i dr Dütschschwiz und in Bade als Clevner, Klevner kennt, isch e wichtigi un sehr hochwärtigi Räbsort fir Rotwii.

Dr Spätburgunder isch dr klassischi Rotwii üs m Burgund un vu fasch alle dytschi Abaugebiat. D Räbsort het so a hochi Beditig bekumme, dass sie in die Nobilität vu dr Wiiwelt ufgruckt isch und als Edelrebe bezeichnet wird. Dr Namme „Pinot Noir“ kummt vum französische Wort fir Fichtezapfe („pin“) her un hängt mit dr Form vum Triibel zsämme; dr alemmannisch Namme „Clevner“ kummt vum ditsche Namme vu Chiavenna.

Dr Spätburgunder isch äu ä wichtigi Räbsort fir de Champagner. Fir Champanger were d Triibel presst und dr Saft wir nit mit d Schale vugore. Uf dia Wiis entstoht a Wisswii, wu mr unter m Namme „Blanc de Noirs“ kennt.

S isch ä eher schwiirigi Räbsort, well si im wohrschde Sinn vum Wort dünnhütig isch un stark uf Klimaschwankige (Hitz/Kälti) reagiert. Ihri dünni Schal macht ä vorsichtigi Bearbeitig nödig, well d Hüt schnell risst odr bricht un dodrum lycht ihre Saft üsläuft. Nur Wiibüra wu beschdi Süedhanglage mit fruchtbare, warme, un gnygend kalkhaltigi Böde hän, kenne dia Räbsort apflanze. D Räbsort zeigt sich äui biim Abau rächt empfindlich gegen Chlorose, Fülnis, Virusbfall un so witer. Durch Klonselektion hän ainigi vu denne Problem könne reduziert were. Neieri Klon üs Geiseheim, Friburg un Wiinsberg hän nit so grossi Problem mit Fülnis, abr ihri Wii hän äui ä weng anderi sensorischi Eigeschafte.

Ybr d Alterig vu denne Rotwii ka mr nur schwer ebbis sage. D Spitzewii sin abr sehr langläbig un entwickle denno bsunders komplexe Arome.

Wegge siinere gschmackliche Qualität un siinem feine Duft findet dr Spätburgunder trotz aller Problem biim Abau wiader mehr Beachtig un des nit nur in Frankriich un Dytschland, sondern äui in Ybrsee in Auschdralie und Kalifornje, wo mr d nötigi küeli Abaugebiat entwickelt het un – well dert bsunder gueti Standort sin – in Oregon. Sogar in Süadafrika het mr erfolgriich küeleri Küschderegione bstockt. In Neuseeland were middlerwiil äui gueti Rotwii prodiziert.

D berüemteschdi Rotwii kumme abr immer noch üs m Burgund, wu dr Spätburgunder vermuetlich scho vu de Römer abaut wore isch. An dr Côte-d’Or im Härze vu Burgund ischr d ainzig rodi Räbsort. Bekannt ist äui s Abaugebiet Côte Chalonnaise. Im Elsass un in dytschi Abaugebiet bekummt mr middlerwiil äui scho Spitzequalitäte ahni. D Rotwii üs Bade kumme denne üs m Burgund am nächschde. Witeri gueti Rotwiilage findet mr in Assmannshausen im Rheingau un an der Ahr. Danäbe wirdr mit Erfolg äui in Rhiinhesse, dr Pfalz un in Württemberg abaut.

Dr Namme „Blauburgunder“ isch vor allem in dr Schwyz üeblich, wuner in dr Ostschwyz un im Kanton Wallis abaut wird, in Östriich un dert im Burgeland un in Süedtirol. In Norditalien nennt mr de Spätburgunder „Pinot Nero“.

D Anbauflächi in Dytschland (Stand: 3. Juli 2006) umfasst 11.660 ha (= 11,4 % vu dr Räbflächi). In Bade wird dr Sptätburgunder uf rund 5300 ha abaut un isch mit rund 33 % die meischdabauti rodi Räbsort. An de Ahr dominiert sie mit 60 % (Stand: 2003). In de 80er Johr het mr in Dytschland üs Spätburgunder eher süesslichi Wii gmacht, wu eher schwach in d Farb, im Bukett un im Alkohol gsi sin. Hit het sich des stark gänderet. Hit were farb-, tannin- un bukettriichi, ghaltvolli Rotwii hergschdellt, dia sich mit de rodi Burgunder üs Frankriichs messe könne.

Anderi Namme: Pinot Noir, Pinot Negre, Pinot Nero, Blauburgunder, Salvagnin, Salvagnin Noir, Blauer Spätburgunder, Pinot tinto, Kisburgundi Kék, Rounci, Burgundac Crni

Abstammig: Ungsichert; d fryere Erklärig Schwarzriesling x Traminer isch inzwische umstritte.

Mutatione vum Spätburgunder sin Frühburgunder, Pinot Liébault, Wissburgunder un Grauburgunder

  • C. u. F. Lange: Das Weinlexikon, Fischer Verlag 2003, ISBN 3-596-15867-2
  • Dagmar Ehrlich: Das Rebsorten ABC, Reben und ihre Weine; Hallwag (Gräfe & Unzer), München, 2005, ISBN 3-7742-6960-2
Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Spätburgunder“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.