Haito

Dialäkt: Baseldütsch

Haito, au Heito und Heitto gschriibe, (* öbbe 762; † 17. Merz 836) isch en Abt im Chloster Riichenau gsi, wo us em alemannische Ruum gstammt het. Vo 805 bis 823 isch er Bischof vo Baasel gsi.

Si Lääbe

Dr Haito isch fümfi gsi, won er Chlosterschüeler uf dr Insle Riichenau worde isch. Er isch denn äine vo de bedütendste Äbt vom Chloster worde. Under iim isch s Riichenauer Mariamünster nöi baut worde, und wo hüte no existiert; bsundrigs d Vierigsaalaag. Er het au d Bibliothek usbaut.

As Bischof vo Basel isch dr Haito dr Bauherr vom Gründigsbau vom Baasler Münster gsi. Er het zu de Verdraute vom Karl em Groosse ghöört, won en iin ere diplomatische Mission 811 uf Byzanz gschiggt het, wo aber kä Erfolg gha het. Dr Sanggaller Mönch Notker Balbulus (öbbe 840–912) beschribt en in sine Gesta Karoli Magni („Daate vom Karl em Groosse“) im ene witgehend stilisierte Bricht über d Aakumft von ere byzantinische Gsandtschaft am kaiserlige Hoaf sogar as äini vo de Stütze vom Karl:

Da stand nun der ruhmreiche Karl an einem hellen Fenster, strahlend wie die Sonne beim Aufgang, geschmückt mit Gold und Edelsteinen, gestützt auf Heitto, so hieß der Bischof, den er einst nach Konstantinopel geschickt hatte.^[1]

Litratuur

Ulrich Sieber: Hatto. In: Neue Deutsche Biographie (NDB). Band 8, Duncker & Humblot, Berlin 1969, ISBN 3-428-00189-3, S. 59 f.
Wilhelm Wattenbach: Hatto von Basel. In: Allgemeine Deutsche Biographie (ADB). Band 11, Duncker & Humblot, Leipzig 1880, S. 677.

Weblingg

Ernst Tremp: Haito. In: Historisches Lexikon vo dr Schwiiz.
Haito, Bischof von Basel, Abt von Reichenau uf www.altbasel.ch
Haito im Repertorium „Geschichtsquellen des deutschen Mittelalters“
Digitalisierte Handschriften (Site cha nüme abgrüeft wärde; Suche im Webarchiv)[1] [2] in Schweizer Bibliotheken

Fuessnoote

↑ Hans F. Haefele (Hrsg.): Scriptores rerum Germanicarum, Nova series 12: Notker der Stammler, Taten Kaiser Karls des Großen (Notkeri Balbuli Gesta Karoli Magni imperatoris) Berlin 1959, S. 56–57 (Monumenta Germaniae Historica, Digitalisat Archivierte Kopie (Memento vom 27. Jänner 2017 im Internet Archive))

Vorgänger
Waldo

Bischof vo Baasel
805–823

Nochfolger
Ulrich I.

Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Haito“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.

[1] Hans F. Haefele (Hrsg.): Scriptores rerum Germanicarum, Nova series 12: Notker der Stammler, Taten Kaiser Karls des Großen (Notkeri Balbuli Gesta Karoli Magni imperatoris) Berlin 1959, S. 56–57 (Monumenta Germaniae Historica, Digitalisat Archivierte Kopie (Memento vom 27. Jänner 2017 im Internet Archive))

[1]