[go: up one dir, main page]

Zum Inhalt springen

Mannus

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy

De Mannus (urgerm. *mann- „Mentsch“) isch bi de Germane e göttliche Stammvatter gsii.

De römischi Historiker Tacitus het i sinere Germania gschribe, as de erdentsprossni Tuisto e Soo gha het, wo Mannus ghaisse het. De Mannus isch de Vatter vo drai Söö gsii und vo dene sind drai Völcherschafte uusgange: d Irminone, Istäwone und Ingäwone. D Näme vo de Söö selber nennt er aber nöd:

»Si fiiret i alte Lieder, wa binene die anzig Art gschichtlichi Öberliferig isch, de Tuisto, de erdenstsprossni Gott. Em schribet si e Soo Mannus zue, as Bigründer vo erem Volch, em Mannus aber drai Söö; noch dene sinene Näme haisset die, wo em nöchste bim Ozean sind Ingävone, die i de Mitti Herminone und di andere Istävone. Anderi aber versicheret, wegem grooss Spilruum vo de Urzitt halt, s geeb mee Söö vo dem Gott und drum au mee Bizaichnige vo dem Volch: Marser, Gambrivier, Suebe, Vandilier; und da saiet echti und alti Näme.« Tacitus: Germania 2,2.

D Genealogi vomene Urwese, Soo und drai Söö, wo Stammvättere vomene Volch sind, isch en alts Muster, wo im indoeuropäische Ruum verbraitet isch.

So isch noch de Saag vo Gotland, e schwedischi Insle, de Thielvar as erste uf d Insle cho. De het e Soo ghaa, de Hafthi, und de wider drai Söö, de Graipr, de Guti und de Gunfiaun. Die hend d Insle, wo nochem Guti Gutland binent woren isch, i drai Tail tailt. Äänlich haisst s i de Edda, as de erst Mensch de Buri gsii sai. Er het e Soo gha, de Borr und de isch de Vatter vo de drai erste Ase gsi, em Odin, Vili und Ve.

Bi de alte Grieche het de Deukalion, wo as anzige Mensch d Sintfluet öberlebt het, e Bueb ghaa, de Hellen, noch dem wered d Grieche Hellene gnennt. Er het drai Söö ghaa, de Doros, de Aiolos und de Xuthos. Vo de erste baide stamet Dorier und Aioler ab, vom Xuthos aber d Ioner und d Achäer.

Bi de Skythe het de Göttervatter Papaios e Soo ghaa, de Targitaos, de het selber drai Söö gha, de Lipoxais, de Arpoxais und de Kolaxais. Vo dene drai stamet ali Skythe ab.

Zudem kenet d Inder en Urmensch, wo Manu haisst. Vo dem stammet di zwo wichtigste Dynastie ab, d Sunedynastii und Moodynastii.