Vauxhall Gardens

Vauxhall Gardens isch dr Vergnüegigspark z London gsi, wo am lengste existiert het. Er isch am Südufer vo dr Themse glääge, öbbe wisawii vo dr hütige Tate Gallery am Nordufer. 1660 si d Vauxhall Gardens eröffnet worde, und 1859 häi si iiri Door zuedoo. Im Park het s langi Alleä gha, wo zum Däil guet belüüchdet gsi si und zum Flaniere iiglaade häi; es het versteggti Eggeli gha und und do und dört Bawillione und supper rooms. Usserdäm isch die musikalischi Underhaltig, wo aabote worde isch, uf hoochem Nivoo gsi. Seer populäär isch zum Bischbil dr Händel gsi und iim zu Eere het mä 1738 im Park sogar e Statue in Lääbensgröössi ufgstellt, äini vo de erste groosse Arbäite vom Louis-François Roubiliac. Anderi Attrakzioone si die reegelmäässige Füürwärk gsi und vom spoote 18. Joorhundert aa s Ufstiige in Ballöön.

Noch em Londoner Vorbild het mä Vauxhalls in ganz Ängland afo ufdue und denn au uf em Kontinänt, und d Sitte häi sich afo ändere. Au d Bürger häi mee Gselligkäit und Vergnüege gsuecht, wil si sich aber nid mit de undere Bevölkerigsschichte häi welle vermische, wo sich scho immer Dusse oder under de Laube vergnüegt häi, wo uf de öffentlige Blätz ufgstellt worde si, häi si sich in Blätz wie Vauxhall Gardens zruggzooge, wo si under sich bliibe si.

D Vauxhall Gardens si zum Vorbild für e Hufe äänligi Instituzioone worde, vili von ene häi dr Naame von ere Iirichdig im Oste vo Bariis übernoo, wo Vauxhall-Tivoli ghäisse het, drunder au s Tivoli z Kopehage, wo au hüt no existiert.