Pierre-Auguste Renoir

 

Er het e Leere as Borzellaanmooler gmacht und in ere Manufaktuur gschafft, bis die het müesse zuemache, wil mä s Borzellaan mee und mee maschinell het afo bedrucke. Vo 1861 bis 1864 het er bim Schwizer Mooler Charles Gleyre gleert. Er isch e Fründ vom Claude Monet, Alfred Sisley und vom Frédéric Bazille worde und und het mit deene zämme im Freie gmoolt. 1864 her er zum erste Mol e Bild im Pariser Salon usgstellt. Vo 1865 bis 1871 isch d Lise Tréhot si Geliebti gsi und Modäll gstande für en. E Bild mit ere, D Lise mit em Sunneschirm het er 1868 am Salon usgstellt. D Kritiker häi zwar sini Gmäld globt, verchauft het er aber braktisch nüt und isch bitter arm gsi.

Wo dr Dütsch-Franzöösisch Chrieg aagfange het, het er sich freiwillig zur Kawallerii gmäldet, het aber nie müesse kämpfe. Noch em Chrieg isch er wider vil mit em Monet, Sisley und mit em Édouard Manet zämme gsi. Si häi vilmol s Gliiche gmoolt, wie zum Bischbil d Familie Monet im Garde vo iirem Huus z Argenteuil, wo s e Version vom Renoir git drvo und äini vom Manet.

Wie bi vile andere Impressioniste isch au bim Renoir dr Schmalhans Chuchimäster gsi. Vo dr Middi vo de 1870er Joor aa isch s em besser gange, won er dr Zollbeamti Victor Cocquet und dr Verleeger Georges Charpentier kennegleert het und vo iine Ufdrääg für Bordret und e groosses Daafelebild überchoo het. Dank em Charpentier het er vo denn aa e Hufe Ufdrääg us dr 'bessere Gsellschaft' überchoo.

1881 und 1882 het er drei groossi Räise uf Algerie, uf Italie, won er sich mit de Freske vom Raffael und de Bilder vom Jean-Auguste-Dominique Ingres beschäfdigt het, und no äinisch uf Algerie gmacht. 1882 het er z Palermo s Bordret vom Komponist Richard Wagner gmoolt.

Noch sim letschte Italie Ufenthalt het er sich vom Impressionismus afo abwände und klassizistischi Ideä afo übernee. Uf ere Räis uf d Insle Guernsey im Joor 1883 het er e Serii vo Gmäld gmacht, under andere Moulin Huet Bay^[1]. Er isch in e schöpferischi Krise cho und het s Gfüül gha, künstlerisch in ere Sackgass glandet z si. Äins vo de wichdige Bilder us dere Zit isch s Bild Die groosse Badende vo 1887, wo voll vo kunsthistorische Zitaat isch.

Im März 1885 het si Geliebti Aline Charigot en ersts Chind, dr Soon Pierre Renoir, wo spööter as Schauspiiler bekannt worden isch, uf d Wält brocht. Dr jüngeri Soon Jean Renoir isch spööter Filmreschissöör worde. Am Ändi vo de 1880er Joor het er wider Fröid gfunde an de Farbe und am flüssige, sinnlige Moole. Zum impressionistische Moolstil vo de 1870er Joor isch er aber nüme zrugg.

Um 1892 häi sich bin em die erste Zäiche vom Rheumatoide Arthritis bemerkbar gmacht, was denn felschligerwiis as Gicht diagnostiziert worden isch. Wil s em im milde Middelmeerklima besser gangen isch, isch er 1907 ändgültig uf "Les Collettes", e Landhuus mit eme groosse Garde z Cagnes-sur-Mer bi Nizza züüglet. Hüte isch dört e Museum iim zu Eere.^[2]

Drotz siner Chranket het dr Renoir no die ganz Zit gmoolt, au won er im Rollstuel gsässe isch und män em dr Bimsel het müesse an d Hand binde, wil er en nüm het chönne heebe.

Dr Pierre-Auguste Renoir isch achtesibzgi gsi, won er gstorben isch. Er het e Hufe Landschaftsbilder, Stilllääbe, Bordret vo Erwaggsene und vo Chinder, Aktbilder, Bilder vom Danzvergnüege und vom Familielääbe hinderloo. Si Graab befindet sich uf em Friidhoof z Essoyes im Departemänt Aube in dr Champagne.

• Edmond Renoir: Mein Bruder Auguste Renoir. Der Brief von 1879. Aus dem Französischen übersetzt von Elisabeth Edl. Basel: Piet Meyer Verlag 2007.
• Jean Renoir: Mein Vater Auguste Renoir (OT: Renoir). Diogenes, Zürich 1981, ISBN 3-257-22425-7
• Julius Meier-Graefe: Renoir. Insel-Verlag, Frankfurt am Main 1986. ISBN 3-458-32556-5
• Bruce Bernard (Hrsg.): Die großen Impressionisten. Delphin-Verlag, München 1987. ISBN 3-7735-5323-4
• Thomas Blisniewski: „Und gab ihr den Apfel und pries sie vor allen die Schönste“ – Pierre Auguste Renoirs und Richard Guinos „Venus Victrix“ im Wallraf-Richartz-Museum – Fondation Corboud. In: Kölner Museums-Bulletin. Berichte und Forschungen aus den Museen der Stadt Köln (4), 2002, S. 34-44
• Auguste Renoir. Gemälde 1862-1917, Katalog zur gleichnamigen Ausstellung in der Kunsthalle Tübingen, DuMont Verlag, Köln 1996
• Pierre-Auguste Renoir. Wie Seide gemalt. Katalog zur gleichnamigen Ausstellung in den Kunstsammlungen Chemnitz. Hirmer Verlag, München 2011.
• Karin Sagner: Renoir und seine Frauen. Sandmann Verlag, München 2012.

  Commons: Pierre-Auguste Renoir – Sammlig vo Multimediadateie

• Suech no Pierre, Auguste, Renoir in dr Dytsche Digitale Bibliothek (DDB)
• Wärch vo Pierre-Auguste Renoir bi Zeno.org
• Pierre-August Renoir, Catalogue raisonnée, Publikation des Verlages und Galerie Bernheim-Jeune, Paris, 2007
• Pierre-Auguste Renoir, Landschaftsmoolerei 1865-1883 (änglisch)

1. ↑ The Nationalgallery, Moulin Huet Bay, abgrüeft am 15. Juni 2011
2. ↑ Internetseite der Stadt Cagnes-sur-mer mit Musée Renoir (fr) Archivlink (Memento vom 13. Oktober 2007 im Internet Archive)

Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vu dere Version vum Artikel „Pierre-Auguste_Renoir“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.