Pan (Mond)

Dä Artikel beschäftigt sich mitem Mond Pan vum Planet Saturn, anderi Bedütige vu dem Begriff findener under Pan

XVIII Pan

_Ufnahm vum Pan durch d'Rümsonde Cassini
Vorläufigi Bezeichnig	S/1981 S 13
Zentralchörper	Saturn
Eigeschafte vum Orbit
Grossi Halbax	133.583 km
Periapsis	133.583 km
Apoapsis	133.583 km
Exzentrizität	0,0000
Bahnneigig	0,001°
Umlaufzitt	0,575 Däg
Middleri Orbitalgschwindigkeit	16,89 km/s
Physikalischi Eigeschafte
Albedo	0,50
Schinbari Helligkeit	19,4 mag
Middlerer Durchmesser	26 km
Masse	4,92 × 10¹⁵ kg
Middlere Dichti	0,56 g/cm³
Fallbeschlünigung an dr Oberflächi	≈ 0,002 m/s²
Fluchtgschwindigkeit	≈ 7 m/s
Entdeckig
Entdecker	Mark R. Showalter
Datum vu dr Entdeckig	16. Juli 1990 (bzw. 22. August 1981)

Dialäkt: Markgräflerisch (Ebringe)

Dr Pan (oder Saturn XVIII - 1990S18, 1981S13) isch dr innerscht bekannt Mond vum Planet Saturn. Daift worre isch der Mond uf dr Pan, dr Suhn vum Hermes, Stammvadder vu dr Satyre un Hirte- un Herdegott, wil er as Schäfermond d'Struktur vu dr Saturnringe stabilisiert.

Entdeckig

Dr Pan isch am 22. August 1990 vum Astronom Mark R. Showalter in dr Saturnringe entdeckt worre, wo er älderi Ufnamme vu dr Rümsonde Voyager 2 vu anno 1981 usgwertet het.

Bahndate

Dr Pan umchreist dr Saturn uf ere praktisch chreisrunde Bahn in 133.583 km Abstand in 13 Stund un 48 Minüte, wobi d'Bahn gnau in dr Äquatorebeni vum Planet lit. Der Mond lauft in dr Encke-Dailig vum A-Ring um dr Planet. Er isch debi as Schäfermond wirksam un bewirkt mit sinere Gravitation, dass d'Encke-Dailig noochzue fri vu Ringpartikle isch.

D'Existenz vume Mond innerhalb vu dr Encke-Dailig isch scho 1985 vorusgsait worre, noochdem 1980/81 d'Voyagersonde dr Saturn passiert hän. Uf dr Ufnamme hän sich Wellemuschter im Ringsystem zeigt, wo uf gravitativi Störige higwiise hän.

Showalter un anderi Astronome hän 1986 berechnet, weller Himmelskörper fier die Störige verantwortlich si chännt. Si hän e zilich präzisi Vorhersag iber dem si Bahn un Masse troffe un hän gfolgeret, dass sich numme ei Mond innerhalb vu dr Dailig bewege chännt.

Der Mond isch später innerhalb vu 1° vu dr vorusberechnete Position gfunde worre. Debi sin alli Voyager-2-Photos usgwertet worre, wobi wiiderum middels Computer berechnet worre isch, under wellene Bedingige de Mond uf jedem Bild am beschte erchennbar si müesst.

Dr Pan isch schliesslich uf elf Voyager-Ufnamme sichtbar gsi. Jedi Ufnamme mit ere Uflösig besser wie 50 km pro Pixel het der Mond chlar erchenne lo,

Ufbau un physikalischi Date

Dr Pan besitzt e Durmesser vu numme 20 km. Sini middler Dichti isch mit 0,6 g/cm³ wesentlich gringer als die vu Iis

Er wiist e hochi Albedo vu 0,5 uf, was bedütet, dass er e helli Oberflächi besitzt, wo 50 % vum igstrahlte Sunnenliecht reflektiert. Si schinbari Helligkeit betrait 19,4^m.

Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Pan_(Mond)“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.