[go: up one dir, main page]

Joan Alavedra i Segurañas

Dialäkt: Mìlhüüserdiitsch

Dr Joan Alavedra i Segurañas (* 1896 z’ Barcelona; † 2. Novamber 1981 àui därt) ìsch a kàtàlànischer Schrìftschtäller, Schurnàlischt un Ìwersätzer gsìì.

si Lawa

ändere

Dr Joan Alavedra i Segurañas ìsch ànna 1896 uf d’ Walt kumma, z’ Barcelona. Ìn sinera Jugendszitt ìsch’r Frìnd gsìì mìt’m Joan Salvat-Papasseit un em Emili Eroles.[1] Zamma mit’m Salvat-Papasseit ìsch’r Biblioteeker gsìì àm Ateneu Enciclopèdic Popular. Ìn sinera Jugendsjohra ìsch’r àui Frìnd gsìì mit’m Josep Maria de Sagarra, em Francesc Pujols un em Just Cabot. Schu ìn sinera Jugend hàt’r sìch àn d’ Müsik ìntrassiart; ar ìsch oft ìns Gran Teatre del Liceu gànga.

Vu 1913 bis 1934 ìsch dr Alavedra Sekreter gsìì vu dr Generalitat de Catalunya, unt’r d’ Presidantaschàfta vum Francesc Macià un vum Lluís Companys. Unter’m Franquischa Regime ìsch dr Alavedra ìm Janner 1939 ìns Frànkriich gànga, nohdam àss’r fìr a kurza Zitt ìm Làger vu Prats de Molló]igschpärrt worra ìsch. Ar hàt zehna Johra üssgebìrgert glabt, un ìsch numma ànna 1949 ìm Schpània z’ruckkumma. Wahrend dara Verbànnung hàt’r z’ Prada de Conflent glabt, wo-n-’r oft dr Pompeu Fabra gtroffa hàt. Ar hàt ìhm a literàrischa Bìldnis gwìdmet ìn sim Büach Personatges inoblidables vum Johr 1968.[2] Z’ Perpinyà ìm Südfrànkriich ìsch dr Alavedra Vorsìtzender gsìì vu dr „Casal Català“ un ìsch ìn àndra Veraina gsìì.

Zwìscha 1929 un 1935 hàt dr Alavedra àn da Zittschrìfta Mirador[3] un D'Ací i d'Allà mìtgmàcht. Àb 1931 hàt’r fìr s’ Àlltagliga L’Opinió gschrìewa, un ìsch doo Hàuiptuffsätzer worra. Züadam hàt’r dr Àbschnìtt „Mirador indiscret“ ärschàfft ìm Última Hora, ema Àlltagliga vu dr Repüblikànischa Lìnka vu Kàtàlonia. Dr Alavedra hàt sìch salbscht àn d’ Rundfunk ìntrassiart, un ìsch àb 1930 àm Ràdio Barcelona gsìì. Àlles, wàs ar àn dam Ràdio gmàcht hàt, fìndet ma ìm Draibüach „El fet del dia“ vum Johr 1935. Dr Alavdra hàt àui fìr d’ Verbànnungs-Zittschrìft La Nostra Revista gschrìewa. Bis ìm Dezamber 1936 isch’r Vorsìtzender gsìì vum Ateneu Barcelonès.

Ìm Alavedra sina Hàuiptwark ìsch El Passebre, a Gedìcht, wo-n-’r fìr sina Tochter Maria gschrìewa hàt, un wo ma z’äärscht ànna 1948 veräffentligt hàt.[N 1] Dàs Gedìcht hàt dr Pau Casals ìm Müsik umgschàfft, ìm Form vun’ma Oratorium, unter’m Tìtel Poema del pessebre. Züadam hàt dr Alavedra a s’ Laawa vum Pau Casals gschrìewa ìn’ma Büach, wo ma 1962 veräffentligt hàt. Ar hàt àui s’ Laawa vum Casals verzehlt ìn’ma d’ Kìnder- un Jugendsbüach, wo „L'extraordinària vida de Pau Casals“ haisst un ànna 1970 veräffentligt worra ìsch.

Üsserdam ìsch dr Alavedra Frìnd gsìì mìt dr Sangera Concepció Badia i Millàs gsìì. Ar hàt ìhra Laawa verzehlt ìm Büach „Conxita Badia, una vida d'artista“, wo 1975 ärschìena ìsch. Ar hàt àui s’ Laawa vum Francesc Macià gschrìewa ìn’ma Büach („Francesc Macià. El camí cap a la Presidència de la Generalitat, 1859-1926“), wo noh-n-em Àblawa ànna 1993 veräffentligt worra ìsch. Dr’züa hàt ma ìm Alavedra si Büach „Pelegrins en Montserrat i altres escrits“ ànna 1971 veräffentligt.

Witterscht hàt dr Alavedra dräi Romàna un Gschìchtla üss em Ditscha ìns Kàtàlànischa ìwersätzt: Im Westen nichts Neues[N 2] vum Erich Maria Remarque (1929), Fräulein Else[N 3] vum Arthur Schnitzler (1931), un ìm Goethe sina Leiden des jungen Werthers[N 4] (1967)

Dr Alavedra ìsch àm 23. Novamber 1981 z’ Barcelona gschtorwa.[4] Ar ìsch uf em Frììdhoof vu Montjuïc beardigt worra. Si Suhn Macià Alavedra i Moner ìsch Politiker gsìì: ar ìsch unterànderem Laiter gsìì vu dr Pàrtäi Convergència Democràtica de Catalunya (CDC), un a Regiarungsrot vu dr Generalitat de Catalunya.

sina Warksàmmlung

ändere

Zitter 2008 ìsch ìm Alavedra sina Warksàmmlung àn dr Nàzionàlàrkiv vu Kàtàlonia z’ fìnda. Doo kààt ma Màteriàlsàmmlung fìnda ìwer ìhn un sina Fàmìlia, Briafa, gschtàlterischa Wark, unterànderem ìwer d’ vum „El Pessebre“ vum Pau Casals ìn Öiropà un Àmerikà un Màteriàl ìwer ìm Alavedra si verainliga un politischa Iisàtz.[5]

Literàtür

ändere
  • Joan Alavedra i Segurañas. In: Grand enciclopèdia catalana. Grup Enciclopèdia Catalana, Barcelona (katalanisch, enciclopedia.cat).
  • Joan Alavedra i Segurañas. In: Grand enciclopèdia de la música. Grup Enciclopèdia Catalana, Barcelona (katalanisch, enciclopedia.cat).
  • Josep Maria Figueres: Joan Alavedra, el periodisme i labiografia. In: Sàpiens. 6. März 2017 (katalanisch, sapiens.cat [abgerufen am 3. Juni 2021]).
  • Alavedra i Segurañas, Joan. In: Visat, revista digital de literatura i traducció (Hrsg.): Diccionari de la traducció catalan. (katalanisch, visat.cat [abgerufen am 3. Juni 2021]).

Ainzelnohwiisa

ändere
  1. Tomàs Garcés: Esbós per a una biografia de Joan Salvat-Papasseit. In: Carme Arenas Noguera (Hrsg.): Joan Salvat-Papasseit - Obra Completa. Cercle de Lectors / Galàxia Gutenberg, 2006 (katalanisch).
  2. Jordi Manent i Tomàs: Cartes de Pompeu Fabra a l'exili. Band XIX, Nr. 145. AUSA, 2000, S. 217–236 (katalanisch).
  3. Josep Maria Huertas: 'Mirador', la Catalunya impossible. Proa, Barcelona, ISBN 84-8256-855-8, S. 170 (katalanisch).
  4. Falleció Joan Alavedra, biografó de Pau Casal. In: El País. 4. November 1981 (spanisch, elpais.com [abgerufen am 3. Juni 2021]).
  5. Fons 825, data d'ingrés: 13 de juny; registre d'entrada núm. 2.381

Füassnota

ändere
  1. S’ Gedìcht „El Passebre“ ìsch nochamol druckt worra ìn da Johra 1958, 1968 un 1972
  2. veräffentligt unter’m kàtàlànischer Tìtel: „Res de nou a l’oest“
  3. veräffentligt unter’m kàtàlànischer Tìtel: „La senyoreta Elsa“
  4. veräffentligt unter’m kàtàlànischer Tìtel: „Les desventures del jove Werther“