Robert Mugabe
Robert Gabriel Mugabe (21 Februarie 1924 – 6 September 2019)[1][2] was 'n Zimbabwiese politikus. Hy was vanaf 1980 die staatshoof van Zimbabwe, eers as eerste minister en later as president. In die laaste jare van sy presidentskap is hy deur vele as 'n diktator beskou wat ter wille van magsbehoud die ekonomiese welsyn van die Zimbabwiese bevolking opgeoffer het.
| Robert Mugabe | |
 Robert Mugabe in 2008 | |
President van Zimbabwe
| |
| Ampstermyn 22 Desember 1987 – 21 November 2017 | |
| Vise | Simon Muzenda Joice Mujuru Emmerson Mnangagwa |
|---|---|
| Eerste minister | Morgan Tsvangirai (2009–2013) |
| Voorafgegaan deur | Canaan Banana |
| Opgevolg deur | Emmerson Mnangagwa |
Eerste minister van Zimbabwe
| |
| Ampstermyn 18 April 1980 – 22 Desember 1987 | |
| Vise | Simon Muzenda |
| President | Canaan Banana |
| Voorafgegaan deur | Abel Muzorewa (Zimbabwe-Rhodesië) |
| Opgevolg deur | Morgan Tsvangirai (2009) |
13de President van die Afrika-unie
| |
| Ampstermyn 30 Januarie 2015 – 30 Januarie 2016 | |
| Voorafgegaan deur | Mohamed Ould Abdel Aziz |
| Opgevolg deur | Idriss Déby |
10de Sekretaris-generaal van die Beweging van Onverbonde Lande
| |
| Ampstermyn 6 September 1986 – 7 September 1989 | |
| Voorafgegaan deur | Zail Singh |
| Opgevolg deur | Janez Drnovšek |
Persoonlike besonderhede
| |
| Gebore | 21 Februarie 1924 Masvingo, Suid-Rhodesië |
| Sterf | 6 September 2019 (op 95) Singapoer |
| Politieke party | ZANU–PF (1987–2017) ZANU (1963–1987) ZAPU (1961–1963) NDP (1960–1961) |
| Eggenoot/-note | Sally Hayfron (1961–1992) Grace Mugabe (1996–sy dood) |
| Kind(ers) | Nhamodzenyika, Bona, Robert Peter, Bellarmine Chatunga |
| Alma mater | Universiteit van Fort Hare Universiteit van Suid-Afrika Universiteit van Londen |
| Religie | Rooms-Katolieke Kerk |
| Handtekening | 
|
Mugabe is naby die destydse Fort Victoria (vandag Masvingo) gebore en het aan talle universiteite studeer, waaronder die Universiteit van Fort Hare in Suid-Afrika, asook in Accra, Ghana.
Politieke loopbaan
wysigIn 1960 het hy na Suid-Rhodesië teruggekeer en 'n stigterslid van die ZANU-party geword. Vanaf 1964 het hy tien jaar in die tronk deurgebring. Daarna het hy Rhodesië verlaat en na Mosambiek gegaan om met die Zimbabwe African National Liberation Army (ZANLA, die militêre afdeling van die ZANU-party) teen Ian Smith se blanke regering van Rhodesië te veg. In die loop van dié konflik het die ZANLA ook wit boere se plase aangeval. Die uiteinde van die oorlog teen blank-Rhodesië was dat die land na Zimbabwe hernoem is en dat Robert Mugabe ná die eerste vrye verkiesing op 4 Maart 1980 Zimbabwe se eerste minister geword het. Daar word gesê dat hy in 1982 meer as 20 000 Ndebeles laat vermoor het, omdat hulle sy teenstander Joshua Nkomo ondersteun het.
In 1987 is die amp van die eerste minister van Zimbabwe afgeskaf en het Mugabe die president van die land geword. Hy kon die verkiesings van 1990 met verreweg die meeste stemme wen, maar het hom begin radikaliseer. Later was sy regering 'n diktatuur en is hy deur ander partylede dikwels "koning" genoem.
In reaksie op kritiek het hy by 'n staatsbegrafnis van een van sy kabinetsministers gesê:
| "Ek is steeds die Hitler van die tyd. Dié Hitler het slegs een doelwit, geregtigheid vir sy eie mense, soewereiniteit vir sy mense, erkenning van die onafhanklikheid van sy mense en hul reg tot hul hulpbronne. As dít Hitler is, laat my dan 'n Hitler tienvoudig wees. Tien keer, dit is waarvoor ons staan!"[3] |
Hy is verbied om na die Europese Unie te reis weens die erge skending van menseregte in sy land. Op 30 Januarie 2015 het hy president van die Afrika-unie geword en dié amp tot 30 Januarie 2016 beklee.[4] Sy bynaam was Uncle Bob.[5] Ná 'n de facto-staatsgreep het Mugabe op 21 November 2017 as staatshoof bedank[6] en van die openbare toneel verdwyn.
Dood
wysigMugabe is weens swak gesondheid op 6 September 2019 in die ouderdom van 95 in Singapoer oorlede.[1]
Lees ook
wysigVerwysings
wysig- ↑ 1,0 1,1 "Zimbabwe ex-President Robert Mugabe dies aged 95" (in Engels). BBC News. 6 September 2019. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 4 Februarie 2020. Besoek op 6 September 2019.
- ↑ David Smith (6 September 2019). "Robert Mugabe: former Zimbabwean president dies aged 95". The Guardian (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 6 Desember 2019. Besoek op 6 September 2019.
- ↑ (en) 'Hitler' Mugabe launches revenge terror attacks Geargiveer 12 September 2012 op Wayback Machine, The Telegraph, 26 Maart 2003
- ↑ "Zimbabwe's Mugabe, 90, becomes African Union chairman" (in Engels). Reuters. 30 Januarie 2015. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 24 Desember 2019. Besoek op 30 Januarie 2015.
- ↑ Onyango-Obbo, Charles (8 Januarie 2015). "Mugabe to become most powerful 91-year-old African; and also region's lion king". Mail & Guardian (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 27 September 2017. Besoek op 20 Januarie 2015.
- ↑ The Guardian, 21 November 2017: Robert Mugabe resigns as president of Zimbabwe. Besoek op 21 November 2017
Eksterne skakels
wysigWikimedia Commons het meer media in die kategorie Robert Mugabe.
- (en) Webwerf van Zimbabwe se regering Geargiveer 24 Oktober 2008 op Wayback Machine
- (en) Joseph Winter: Mugabe’s Descent into Dictatorship (13 Maart 2002)
- (en) The Daily Mail:The battle to ban Mugabe's men