Lista rzeczoznawców podręczników szkolnych to lista ekspertów o wybitnym dorobku naukowym lub dydaktycznym. Rzeczoznawcy opiniują podręczniki pod względem merytoryczno-dydaktycznym lub językowym. Każdy podręcznik – zanim zostanie dopuszczony do użytku szkolnego – musi dostać pozytywne opinie rzeczoznawców. Listę rzeczoznawców prowadzi:

• Minister Edukacji i Nauki – dla podręczników do kształcenia ogólnego i specjalnego,
• Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego – dla podręczników do kształcenia artystycznego.

Możesz zostać wpisany na listę rzeczoznawców podręczników do kształcenia specjalnego, jeśli masz:

• wykształcenie wyższe magisterskie w zakresie specjalności odpowiedniej dla danej niepełnosprawności lub kwalifikacje wymagane do nauczania w szkole specjalnej,
• doświadczenie i osiągnięcia w pracy naukowej lub dydaktycznej,
• kompetencje w dziedzinie technologii informacyjno-komunikacyjnych,
• rekomendację instytucji, która potwierdzi, że posiadasz wymagane doświadczenie i osiągnięcia.

Nie zostaniesz wpisany na listę rzeczoznawców, jeśli:

• toczy się przeciwko tobie:
  • postępowanie dyscyplinarne,
  • postępowanie karne o umyślne przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego lub
  • postępowanie karne skarbowe o umyślne przestępstwo skarbowe,
• jesteś ukarany karą dyscyplinarną,
• jesteś skazany prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe.
• nie masz pełnej zdolności do czynności prawnych i nie korzystasz z pełni praw publicznych.

• wniosek o wpis na listę rzeczoznawców – napisz go samodzielnie, nie ma gotowego formularza wniosku,
• ankietę osoby zainteresowanej wpisaniem na listę rzeczoznawców – otwórz plik w nowym oknie,
• kopie dokumentów, które poświadczają twoje wykształcenie,
• informacje o:
  • doświadczeniu i osiągnięciach w pracy naukowej lub dydaktycznej,
  • kompetencjach w dziedzinie technologii informacyjno-komunikacyjnych,
• oświadczenie, że:
  • przeciwko tobie nie toczy się postępowanie karne o umyślne przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego, postępowanie karne skarbowe o umyślne przestępstwo skarbowe lub postępowanie dyscyplinarne,
  • nie jesteś ukarany karą dyscyplinarną,
  • nie jesteś skazany prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe,
  • masz pełną zdolność do czynności prawnych i korzystasz z pełni praw publicznych,
• rekomendację – szczegóły znajdziesz w sekcji Od kogo możesz uzyskać rekomendację.

1. Przygotuj potrzebne dokumenty. Szczegóły znajdziesz w sekcji Co musisz przygotować.
2. Złóż dokumenty w urzędzie. Szczegóły znajdziesz w sekcji Gdzie składasz dokumenty.
3. Czekaj na informację o wpisie na listę rzeczoznawców. Szczegóły znajdziesz w sekcji Ile będziesz czekać.

Na twoją prośbę wniosek o wpis na listę rzeczoznawców podręczników do kształcenia artystycznego może także złożyć:

• Centrum Edukacji Artystycznej,
• placówka doskonalenia nauczycieli szkół artystycznych,
• szkoła wyższa.

To, gdzie składasz wniosek, zależy od listy rzeczoznawców, na którą chcesz zostać wpisany:

• Wniosek o wpis na listę rzeczoznawców podręczników do kształcenia ogólnego, specjalnego i zawodowego składasz w Ministerstwie Edukacji Narodowej,

Adres: Ministerstwo Edukacji Narodowej
al. Szucha 25
00-918 Warszawa

• Wniosek o wpis na listę rzeczoznawców podręczników do kształcenia artystycznego składasz w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego,

Adres: Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
ul. Krakowskie Przedmieście 15/17
00-071 Warszawa

Masz dwa sposoby złożenia wniosku:

• zanosisz do siedziby ministerstwa,
• wysyłasz pocztą.

Usługa jest bezpłatna.

Zostaniesz wpisany na listę rzeczoznawców w ciągu 30 dni od złożenia wniosku. Urząd powiadomi cię o tym pisemnie. W szczególnych przypadkach termin ten może się wydłużyć – powie ci o tym urzędnik.

• sprawdź listę rzeczoznawców podręczników do kształcenia ogólnego,
• sprawdź listę rzeczoznawców podręczników do kształcenia zawodowego,
• sprawdź listę rzeczoznawców do spraw podręczników, w tym podręczników pomocniczych, przeznaczonych do kształcenia specjalnego.

Jeśli starasz się na przykład o wpis na listę rzeczoznawców podręczników do kształcenia ogólnego, w tym specjalnego, rekomendację możesz uzyskać od instytucji, takich jak:

• stowarzyszenia naukowe,
• instytuty badawcze,
• jednostki naukowe Polskiej Akademii Nauk,
• Polska Akademia Umiejętności (PAU),
• uczelnie,
• komitety główne olimpiad przedmiotowych
• oraz dodatkowo: Rada Języka Polskiego przy Prezydium Polskiej Akademii Nauk, uczelnia prowadząca studia trzeciego stopnia w dyscyplinie naukowej językoznawstwo i prowadząca badania w zakresie języka polskiego lub Instytut Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk – jeśli ubiegasz się o wpis na listę rzeczoznawców sporządzających opinie językowe.

• potwierdzenie, że masz doświadczenie i osiągnięcia w pracy naukowej, dydaktycznej, artystycznej,
• zapewnienie, że będziesz prawidłowo wykonywać obowiązki rzeczoznawcy.

Z listy zostaniesz skreślony, jeśli złożysz wniosek o wykreślenie do ministerstwa, które prowadzi listę. Napisz wniosek samodzielnie – nie ma gotowego formularza wniosku.

Wniosek o wykreślenie z listy rzeczoznawców podręczników do kształcenia artystycznego – na twoją prośbę – może złożyć również instytucja, która składała wniosek o wpisanie cię na listę. Z listy zostaniesz skreślony także wtedy, gdy:

• zostaniesz ukarany karą dyscyplinarną lub skazany prawomocnym wyrokiem za:
  • umyślne przestępstwo,
  • umyślne przestępstwo skarbowe,
  • utracisz pełną zdolność do czynności prawnych lub pełnię praw publicznych,
• instytucja, która wydała ci rekomendację, cofnie ją.

Możesz zostać skreślony z listy, jeśli:

• dwukrotnie, bez uzasadnienia, odmówisz sporządzenia opinii,
• dwukrotnie, bez uzasadnienia, przekroczysz termin wyznaczony na sporządzenie opinii,
• podręcznik, który został dopuszczony do użytku szkolnego na podstawie twojej opinii, będzie zawierać błędy merytoryczne,
• opinia, którą sporządzisz, będzie niezgodna z wymaganiami określonymi w przepisach:
  • opinia merytoryczno-dydaktyczna powinna zawierać szczegółową ocenę poprawności podręcznika pod względem merytorycznym i szczegółową ocenę jego przydatności dydaktycznej, w tym ocenę materiału ilustracyjnego,
  • opinia językowa powinna zawierać szczegółową ocenę poprawności pod względem językowym, w tym ocenę tekstów zamieszczonych w materiale ilustracyjnym, oraz ocenę komunikatywności tekstu podręcznika.

Możesz zostać zawieszony w wykonywaniu zadań rzeczoznawcy, jeśli toczy się przeciwko tobie:

• postępowanie karne o umyślne przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego,
• postępowanie karne skarbowe o umyślne przestępstwo skarbowe,
• postępowanie dyscyplinarne.

• Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2020 r., poz. 1327 z późn. zm.)
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 3 października 2019 r. w sprawie dopuszczania do użytku szkolnego podręczników (Dz. U. z 2019 r., poz. 2013)