[go: up one dir, main page]

Fevrî n' est ki 28 ou 29 djoûs long; mins nerén, pa troes côps e l' istwere i gn a-st avou, dins des payis k' i gn a, on moes d' fevrî avou 30 djoûs.

Li Suwede (eyet li Finlande, k' adon endè fjheut pårteye) decida di passer do calindrî djulyin eviè l' calindrî grigoryin a pårti di 1700, tot simplumint e n' nén radjoutant les djoûs di pus des anêyes bizetes po les 40 ans shuvants. Do côp, 1700 n' a nén stî bizete el Suwede, mins nerén, 1704 eyet 1708 ont stî bizetes ambedeus, mågré l' plan. Çoula fjha ki l' calindrî suwedwès a stî on djoû trop lon pa rapoirt å calindrî djulyin mins co dijh djoûs pa drî l' calindrî grigoryin. Cisse confuzion a stî coridjedje e 1712 tot radjoutant deus djoûs bizetes, çou ki dna ciste anêye la ene date do 30 di fevrî (corespondant å 29 di fevrî do calindrî djulyin, ey å 11 di måss do calindrî grigoryin). Ci 30 di fevrî 1712 la a stî adon li 61inme djoû d' l' anêye, avou 306 djoûs dmorant disk' a l' fin d' ene anêye di 367 djoûs.
Li candjmint del Suwede viè l' calindrî grigoryin a stî fwait finålmint e 1753.

E 1929 l' Union Sovietike meta-st en alaedje on calindrî revolucionåre sovietike avou tos les moes di 30 djoûs, eyet les 5 ou 6 djoûs dmorant estant des djoûs d' condjî sins moes. Do côp, i gn ourit e 1930 ey 1931 on 30 di fevrî, mins e 1932 les moes ont stî rmetous dins leu longeu di dvant. Ces deus 30 di fevrî 1930 et 1931 la ont stî adon les 60inmes djoûs d' l' anêye, avou 305 djoûs dmorant disk' a l' fin d' l' anêye.

A noter eto kel moes d' fevrî aveut bén 30 djoûs les anêyes bizetes do calindrî djulyin d' oridjene, ça fwait 12 côps inte les anêyes 710 eyet 746 di Rome (-44 eyet -8 di noste ere). Mins nerén ci n' esteut nén on 30 di fevrî, la k' on n' loméve nén les djoûs do moes come asteure; on djheut li Pridie Calendas Martias. On pout vey eto ki, normålmint, i n' åreut dvou aveur ki 9 anêyes bizetes, et nén 12, so ces 36 ans la... Et c' est po rimerciyî l' impreur Ågusse, ki s' rinda conte di l' aroke, k' on dna si no a on moes (awousse) eyet l' passer di 30 a 31 djoûs; do côp, on rsaetcha on djoû å moes d' fevrî, ki n' fijha pus adon ki 29 djoûs el plaece di 30 les anêyes bizetes, eyet 28 el plaece di 29 les ôtes anêyes.


Vey eto:

28 di fevrî - 29 di fevrî - 1î d' måss - 2 d' måss - les 366 djoûs d' l' anêye

djanvî, fevrî, måss, avri, may, djun, djulete, awousse, setimbe, octôbe, nôvimbe, decimbe