anichter
Apparence
anichter | anichî |
Etimolodjeye
[candjî]Bodje « niche » avou l’ betchete « a- » des viebes et avou l’ dobe cawete « -ter » des viebes.
Prononçaedje
[candjî]- AFE :
- diferins prononçaedjes : Prononçaedje a radjouter
- prononçaedje zero-cnoxheu : Prononçaedje a radjouter
- Ricepeures : ani·chter
Viebe
[candjî]Djin et tins | Codjowa |
---|---|
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) | anichtêye |
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) | anichtez |
Cåzants Ind. pr. (nos, ns) | anichtans |
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) | anichtêynut |
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) | anichtêyrè |
Cåzant D.I.E. (dji, dj’) | anichtéve |
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) | anichtêye |
pårt. erirece (dj’ a, vos av) | anichté |
Ôtes codjowaedjes | come tchicter |
anichter (viebe å coplemint)
- manni.
- Il ont anichî tos leus beas solés.
- N' anichîz nén vosse bele blanke tchimijhe, la.
- Dji n' les lai nén cori dvant l' ouxh, peu k' i n' anichtexhe leus cayets.
- brouyî l' aiwe, tot djåzant des broûs.
- Avou les grossès plouves, li Smwès esteut foirt anichtêye.
- crexhou dins les dinrêye, tot djåzant d' crouwås.
- C' esteut on frumint foirt anichté.
- manni l' air, tot djåzant d' mwais prodûts.
- Ces troyreye di foumires la k' anichtèt l' boune air di l' Årdene.
- (imådjreçmint)manni l' oneur d' (ene sakî).
- I n' fåt nén anichter on curé: ça poite måleur. — Motî d’ Bastogne (fråze rifondowe).
- (viebe å prono) anichî ses mousmints, ses mwins, si figueure.
- Ni t' va nén co anichter dins les bôjhes. — Motî d’ Bastogne (fråze rifondowe).
Ratourneures
[candjî]- On n' est anichté ki pa pus niche ki lu dijhêye po solåcyî onk k' on-z a cdjåzé. Loukîz a : « tchôdron ».
Parintaedje
[candjî]Ortografeyes
[candjî]Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
E rfondou walon :
- anichter : R13
Ratournaedjes
[candjî]crexhou dins les dinrêye
- Francès : rempli de mauvaises herbes
manni l' oneur d' ene sakî
- Francès : salir la réputation, l'honneur
crexhou dins les dinrêye
- Francès : on n'est jamais sali que par de la merde