Salamander

Salamander
Ne viersalamander
Taxonomische indêlienge
Ryk: Animalia Stamme: Chordata (Chordabêestn) Klasse: Amphibia (Amfibieën)
Orde
Caudata

Salamanders (Caudata) zyn en orde van amfiebiejn die leevn in olle continentn buutn Oceanië en Antarctica. 't Zyn apeuprès 500 sôortn en ze zyn ollemoale koedbloedig en ze zien der oek ollemoale redelyk gelykig uut: e lank en fyntig lyf, korte potjes en e langn steirt. Voe nunder vôort te plantn goan der vele were no 't woater, oloewel dander vele sôortn anders nôois in 't woater zittn. Ze leevn wel ollemoale up natte plekkn (lyk busschn).

't Zyn fossieln evoundn van salamanders uut 't Jura-tydperk (200 toet 145 meljoen joar eleen).

Olle salamanders plantn nunder vors met eiers. Sommigte leggn die eiers geweune in 't woater (de sôortn oel ier droain mêestol woaterplantn derround), mo 't zyn der oek die d'eiers uutbroedn in nunder lyf en de joungn (oek e sôorte dikkoptjes, mo z'en uutwendige kieuwn die loater were weggoan) toune in 't woater loatn volln ('n viersalamander is zuk êen).

De bevruchtienge van d'eiers gebeurt nie deur penetroatie, mo 't vintje legt en optje zoad, da 't wuvetje toune upnimt en ezo neur eiers bevrucht.

De sôortn salamanders die in nuze streekn leevn, kruupn ollêne mor in 't woater an ze moetn poarn en eiers leggn (buutn 'n viersalamander, die ze dikkoptjes in 't woater lat volln, mo der bykan nôois in goat). J'et oek salamanders die ossan in 't woater bluuvn, mo nie oel ier. 't Zyn der zest die nunder kieuwn nôois verliezn.

't Kommn 4 sôortn zeker vôorn in West-Vloandern.

• Klêen woatersalamander (Lissotriton vulgaris)
• Alpnwoatersalamander (Mesotriton alpestris)
• Kamsalamander (Triturus cristatus)
• Vinpôotsalamander (Lissotriton helveticus)

• Viersalamander (Salamandra salamandra): 't zittn der nog up 'n Franschn kant van Zwortnberg en ze zyn an 't probeern voen der were up'n Vlamschn kant te krygn. Ze zyn doa verdreevn deur 't verlôorn goan van nunder leefgebied (deur recreoasche en slicht ounderoud van de busschn).