Unità de mezura

Na unità de mezura^[1] ła ze na cuantità standarizada de na determenada grandesa fìzega, che ła vien doparada cofà rifarimento condividesto par ła mezura de cueła grandesa^[2], definia e adotada par convension o par leje^[3]. Łe unità de mezura łe ga da ver dei nomi e dei sìnbołi condividesti da ła comunità^[2]. Calsìase vałore de na cuantità fìzega ła połe vegner esprimesta cofà un mùlteplo o sotomùlteplo de ła unità de mezura doparada.

Na unità de mezura ła tołe el so vałore partendo da un sistema de refarensa o da un conponimento de altre unità previamente definie. Łe prime unità łe se conose cofà unità bàzeghe o de baze (fundamentałi), mentre che łe seconde łe se ciama unità derivae.^[4]

L'union de unità de mezure inte el cuało nisuna grandesa ła gàpia pì de na unità asociada el ze denomenà sistema de unità.^[5]

Tute łe unità łe ga cuantità scałari. Inte el cazo de grandese vetoriałi, se intèrpreta che ogni uno dei conponenti el sìpia esprimesto inte ła unità indicada^[3].

Inte ła istòria i se ga desviłupà vari sistemi de mezurasion, canbiando dipendendo da ła pozision zeogràfega. Col tenpo ła ze nasesta ła nesesità de poder convertir i vari sistemi de mezura de na determenada locałità inte i vari sistemi de mezura de un'altra locałità. Par tal motivasion, el ze sta adotà un stàndar globałe denomenà Sistema Internasionałe (SI), el cuało el ze un ponto de rifarimento zenerałe e che el ze ła evołusion del sistema mètrego.