Ekvator
Ekvator (lotincha: aequator — teng boʻluvchi), geografik ekvator, Yer ekvatori
1) Yer yuzasida qutblardan teng uzoqliqdan oʻtkazilgan katta aylana chiziq; Yerning aylanish oʻqiga perpendikulyar boʻlgan va uning markazidan oʻtuvchi yassi yuza bilan yer yuzasining kesishgan chizigʻi. Ekvator uzunligi 40 075 696 m. Ekvator Yer sharini ikkiga — Shimoliy va Janubiy yarim sharlarga boʻladi. Geografik kengliklar Ekvatordan qutblarga tomon hisoblanadi. Ekvatorda kecha va kunduz doimo teng boʻladi. Quyosh Ekvator ustida har yili 2-marta — bahorgi teng kunlik va yozgi teng quk/shklarda zenitda boʻladi;
2) Osmon ekvatori — osmon sferasi barcha nuqtalarining olam qutblaridan 90° da joylashgan katta doirasi. Osmon Ekvator tekisligi Yer Ekvator tekisligiga parallel va kuzatish joyidan biror tomonda ufq tekisligiga 90° — (r burchak ostida qiya joylashgan, f — bu yerda joyning kengligi. Osmon Ekvator osmon sferasini Shimoliy va Janubiy yarim sharlarga ajratadi.
Ekvator liniyasi dunyoning shakli tufayli osmonga eng yaqin nuqtadir[1].
| Ushbu maqolada Oʻzbekiston milliy ensiklopediyasi (2000-2005) maʼlumotlaridan foydalanilgan. |
 | Bu andozani aniqrogʻiga almashtirish kerak. |
- ↑ Equator Line/Countries on the Equator, Map Universal