со-ба-ка

собак/а ж
1 it, kuchuk; ◆ дворовая ~а koʻppak it, koʻp pak; ◆ охотничъя ~а ovchi it, tozi; ◆ цепная ~а zanjirdagi it; ◆ сторожевая ~а qoʻriqlovchi (qoʻriqchi) it; ◆ ~а-ищейка iskovuch it; ◆ они грызутся, как ~и ular bir-biri bila n itdek olishadi, ular bir-biri bilan it-mushuk; ◆ ~а лает, ветер носит посл. it hurar, karvon oʻtar; ◆ не та ~а кусает, что лает, а та, что молчит посл. hurgan itdan qoʻrqma, yuvosh itdan qoʻrq;
2 прост. бран. it, itvachcha, itdan tarqagan; ◆ как ~ (нерезаных) кого прост. juda koʻp, tiqilib (achib-bijib) yotibdi, it ham boqmaydi; ◆ вот где ~а зарыта! разг . gap (ish, masala) mana qayerda, hamma gap (ish, masala) mana shunda;◆ каждая ~а прост . hamma, har kim, it ham, bit ham;◆ об этом каждая ~а знает buni hamma (it ham) biladi, buni bilmagan odam yoʻq;◆ ни одна ~а прост . hech kim, hech zot, hech bir inson, it ham;◆ об этом ни одна ~а не знает buni hech kim (it ham) bilmaydi;◆ как ~а устал itdek (juda, gʻoyat) charchadim; (как) ◆ ~а на сене oʻziga ham qilmaydi, birovga ham bermaydi; na oʻziga qiladi, na birovga;◆ ~у съесть на чём, в чём разг. juda yaxshi bilmoq, suvdek bilmoq, ezib ichib yubormoq;◆ он на этом деле ~у съел bu ishni u juda yaxshi (besh qoʻldek) biladi (ezib, ichib yuborgan), bu ishda uning tishi chiqqan (sochi oqargan); ◆ с ~ами не сыщешь кого axtarib topish juda ham qiyin, kunduzi chiroq yoqib ham topib boʻlmaydi; ◆ ~ вешать на кого разг. aybni birovga qoʻymoq (toʻnkamoq, agʻdarmoq).