hayit
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]ha-yit
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]a. a-i-c — bayram, tantana
Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]1 din. Yilda ikki marta: ramazon tamom boʻlgach uch kun va qurbon oyida oʻch kun boʻlib oʻta-digan diniy bayram. Toʻy tegishliniki, ha-yit barchaniki. Maqol. n ◆ Ilgari hayit kunlari Koʻmirsaroyda qoʻgʻirchoqbozlik, "cho-dirxayol" boʻlar edi. Oybek, „Tanlangan asarlar“ . ◆ Hayitdagi.. marosimlarga koʻp joylarda xalqlarning mahalliy odatlari — ◆ arafa kupi osh ulashish, yangi kiyim kiyish, hayitlik bvrish, sayl qilish, yaqin odasharini koʻrish va hokazo ham qoʻshilib ketgan. "UzME" .
- Katta hayit yoki qurbon hayiti Hijriy zulhijja oyi, yaʼni qurbon oyining oʻninchi kuni boʻladigan diniy bayram. ◆ Katta hayit boʻlsa — oʻtgan, kichigiga hali ancha bor. M. Ismoiliy, Fargʻona t. o. ◆ Qurbon hayiti arafasida qishloqi murid Tillaboy yana bir qoʻy keltirib tashladi. P. Tursun,
- Oʻqituvchi. Kichik hayit yoki roʻza hayiti Hijriy ramazon oyi tugashi bilan er-tasiga, yaʼni shavvol oyining birinchi kuni boʻladigan diniy bayram. ◆ Bunine ustiga kichik hayitning bahor fasliga toʻgʻri kel-gani nur ustiga aʼlo nur boʻldi. Mirmuhsin, „Meʼmor“ .
2 etn. Vafotiga yil toʻlmagan kishini hayit kunlari yoʻqlab aza tutish, eslash marosimi; maʼraka. ◆ Onasining hayiti yaqin-lashgan kunlar edi. Hademay akasining hayi-ti ham keladi.
3 koʻchma Biror muvaffaqiyat, gʻalaba mu-nosabati bilan boʻladigan umumiy shodlik, bayram. ◆ Paxta planimiz bajarilgan kuni sizu bizga hayit-da!gsh -Echkiga jon qaygʻusi, qassobga moy qaygʻusi. Men nima gʻamda-yu, sizga hayit ekan-da? — dedi Akmal Qudrat-ga. J. Abdullaxonov, Yoʻl.
4 Hayit (erkaklar va xotin-qizlar ismi).
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]ҲАЙИТ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.
Tarjimalari
[tahrirlash]Ruscha ru
hayit
1 рел. хайт, религиозный праздник; ◆ katta ~ большой праздник (первый после уразы); ◆ kichik ~ = qurbon hayit (см. qurbon 1); ◆ ~ yngiz muborak boʻlsin! с праздником!; ◆ ~ qilmoq 1) праздновать; 2) этн. справлять тризну; ◆ ~-maʼraka тризна, поминки (справляемые в дни хаита);
2 Хайт (имя собств. мужское).