1991 ел

1991 (бер мең тугыз йөз туксан беренче) ел — кәбисә булмаган ел, милади тәкъвим буенча сишәмбе көнне башлана. Бу безнең эраның 1991 елы, II меңьеллыкның 991 елы, XX гасырның 91 елы, XX гасырның 10 унъеллыгының 1 елы, 1990 елларның 2 елы. 1991 елдан бирле 33 ел үтте.

• Салкын сугыш тәмамлану, ССРБ таркалу елы.

• 20 гыйнвар — Кырым халкы референдумда утрауларына автономия статусын кайтаруны яклап чыга.
• 20 гыйнвар — Латвия башкаласы Рига каласында баррикадалар ясала.
• 3 март — Референдумда Латвиянең 74 %-ты һәм Эстониянең 83 %-ты ССРБдан бәйсезлек өчен тавыш бирәләр.
• 17 март — ССРБ-ны саклау турында референдум уза. 6 республика аны үткәрүдән баш тарта.
• 9 апрель — Гөрҗистан Югары Шурасы илнең дәүләт суверенлыгын һәм ССРБ-дан бәйсезлекне игълан итә.
• 19 апрель — Татарстанның Апас районынан Кайбыч районы бүленеп чыга.
• 14 май ― Татарстан Югары Шурасы Татарстан Президенты вазифасын гамәлгә куя.
• 12 июнь — Минтимер Шәймиев Татарстан Республикасының беренче Президенты итеп сайлана.
• 25 июнь — Словения һәм Хорватия Югославиядән бәйсезлекне игълан итә.
• 27 июнь — Югославия халык армиясе Словениягә бәреп керә.
• 30 июнь — Кырым татарлары милли мәҗлесе суверенитны игълан итә, милли гимны һәм байракны раслый.
• 5 июль — Татарстан ССР Югары Шурасы сессиясендә Мөхәммәт Сабиров республиканың Премьер-министры итеп раслана.
• 29 июль — РСФСР Литва бәйсезлеген таный.
• 16 август — Татарстан һәм Башкортстан арасында дуслык һәм хезмәттәшлек турында Шартнамә төзелә.
• 19 август — ССРБда ГКЧП оештырыла.
• 20 август — Эстония бәйсезлеге игълан ителә.
• 21 август — Латвия үз бәйсезлеген торгызуы турында игълан итә.
• 21 август — ГКЧП таркала.
• 4 сентябрь — Кырым дәүләт суверенитеты турында декларация кабул ителә.
• 6 сентябрь — ССРБ Эстония, Латвия, Литва дәүләтләренең бәйсезлеген таный.
• 6 сентябрь — Ленинградка тарихи Санкт-Петербург атамасы кайтарыла.
• 8 сентябрь — Македония бәйсезлекне яулый.
• 17 сентябрь — Латвия, Литва, Эстония, Төньяк һәм Көньяк Корея илләре БМО-га керделәр.
• 21 сентябрь — Референдумда Әрмәнстанның бәйсезлеген 99 % хуплаган.
• 22 сентябрь — Таҗикстанда Компартия тыелды.
• 23 сентябрь — Әрмәнстан үз бәйсезлеген игълан итә.
• 30 сентябрь — Татарстан президентының Татарстан Фәннәр академиясен оештыру турында боерыгы чыга.
• 15 октябрь — милли хәрәкәт вәкилләре, Татарстан суверенитетын закон белән ныгытуны таләп итәр өчен, Югары Совет утырышы барган бинага бәреп керү омтылышын ясыйлар.
• 24 октябрь — «Татарстан Республикасының дәүләт бәйсезлеге акты турында» карар кабул ителә.
• 26 октябрь — Төрекмәнстанда узган референдумда халыкның күпчелеге ил бәйсезлеге өчен тавыш биргән.
• 16 декабрь — БМО үзенең 1975 елда кабул ителгән сионизм расизмга тиңләгән карарны кире кага.
• 25 декабрь — Михаил Горбачев ССРБ президенты постыннан китә. РСФСР исеме Россия Федерациясенә үзгәртелә.
• 26 декабрь — ССРБ таркалуы, Бәйсез Дәүләтләр Берлеге оешмасы төзелә.

Шулай ук карагыз: Төркем:1991 елда туганнар

• 25 март — Динә Гарипова, Татарстан җырчысы, Беренче канал оештырган җыр бәйгесе җиңүчесе (2012).
• 7 май — Дания Нәгыйм, шагыйрә.
• 23 май — Лена Майер-Ландрут, алман җырчысы, Ослода узган халыкара Евровидение 2010 җыр бәйгесе җиңүчесе.
• 10 июль — Айдар Җаббаров, театр режиссеры.
• 21 август — Артур Шайдуллин, драма актеры.
• 28 сентябрь — Ринат Фәхретдинов (1991), катнаш көрәш (MMA) белән һөнәри шөгыльләнүче спортчы.

Шулай ук карагыз: Төркем:1991 елда вафатлар

• Җәмил Гыйльманов, татар галиме, тарихчы.
• Әхмәт Галиәкбәров, татар артисты.
• 19 гыйнвар — Гозәер Абдураманов, Советлар Берлеге Каһарманы.
• 28 март — Әмир Нәҗип, шәркыятьче галим, тюрколог.
• 3 апрель — Грэм Грин (ингл. Henry Graham Greene), инглиз язучысы.
• 12 апрель — Нури Арсланов, татар шагыйре, Г.Тукай исемендәге ТР Дәүләт премиясе лауреаты.
• 3 май — Гайшә Рахманкулова, беренче татар хатын-кыз профессиональ рәссам.
• 24 июнь — Әхмәт Исхак, татар шагыйре, тәрҗемәче.
• 30 июнь — Тамара Ханым, биюче, ССРБ халык артисты.
• 21 август — Дмитрий Комарь, август фетнәсендә һәлак булучы, Советлар Берлеге Каһарманы.
• 30 август — Газиз Кашапов, татар язучысы, журналист.
• 28 октябрь — Газиз Зыятдинов, Академия театры артисты.
• 11 ноябрь — Михаил Куприянов, ССРБ халык рәссамы.
• 18 декабрь — Альберт Сафин, татар язучысы.

• Гөлшат Зәйнашева, татар шагыйрәсе («Илле җыр» китабы өчен)^[1].
• Әбрар Кәримуллин, татар галиме («У истоков татарской книги», «Татарская книга пореформенной России», «Татарская книга XX века» трилогиясе өчен)^[2].

• Физика өлкәсендә Нобель премиясе — Пьер Жиль де Жен.
• Химия өлкәсендә Нобель премиясе — Рихард Эрнст.
• Физиология һәм медицина өлкәсендә Нобель премиясе — Эрвин Неер, Берт Сакман.
• Әдәбият өлкәсендә Нобель премиясе — Надин Гордимер.
• Икътисад өлкәсендә Нобель премиясе — Рональд Коуз.
• Тынычлык өчен Нобель премиясе — Аун Сан Су Чжи.

	Викиҗыентыктагы медиафайллар?