Nekropsi (patoloji)
Nekropsi ya da nekroskopi, necroscopie'den (necro:ölü - leş, opsie:görme) köken alır.[1][2] İnsan dışındaki hayvanların kadavralarına veteriner hekimlerce uygulanan inceleme işlemidir.
Nekropsi hematolojik, biyokimyasal, tanısal görüntüleme, endoskopi veya tanısal cerrahi gibi klinik muayeneye değer katan bir uygulamadır.[3] Bilimsel araştırmalarda ve adli durumlarda bilgi vermek söz konusu olduğunda daima kadavra tümden incelenerek lezyonlu doku ve organların yanında normal görülenlerinde durumunun kaydedilmesi gerekir.[4] Nekropsi uygulaması; sürü sağlığı, hayvan bakımevlerindeki hayvanların sağlığı ve insan sağlığı için önem arz etmektedir.[5]
Birçok bölgede şarbon hastalığı gibi tehlikeli ve bulaşıcı hastalığa sahip olan hayvanlara nekropsi yapılması uygun görülmez veya yasaktır.[6][7]
Genel kuralları
değiştirNekropsi zamanı: Ölümden sonra mümkün olduğunca hızlı yapılmalıdır. Bozulmayı önlemek için nekropsi zamanına kadar kadavra soğuk tutulmalıdır.[8]
Nekropsi yeri: Nekropsi salonları ya da kırsal alanlar.
Kadavranın imhası: Krematoryumlar bu iş için en uygun olan yerlerdir.Fakat en çok kullanılan yöntem kadavranın kireçli çukura gömülmesidir.[1]
- Kadavra önce dıştan incelenir. Hayvanın kimliği, kadavranın beden yapısı, besi derecesi, ölüm anında hayvanın pozisyonu, ölüm belgeleri ve ölüm zamanı belirlenir ve anamnez alınır.[10]
- Daha sonra sırt üstü pozisyonda düz ve uygun zemin üzerine konur.
- Daha iyi inceleme yapılabilmesi içın, genellikle ön bacakların kadavradan kısmen ayrılması gerekir.
- Arka bacaklar ise bacakların iç yüzündeki kasların koksa-femoral eklem hizasından kesilmesiyle iki yana açılır.
- Vücut boşluklarının açılmasına geçilir.
- Bu amaçla karın duvarı orta çizgi boyunca sternumdan anal bölgeye kadar kesilir, karın boşluğu açığa çıkarılır.
- Göğüs boşluğu da her iki yandaki kaburgaların kesilip, sternum ve bağlayıcı dokuların uzaklaştırılmasıyla açılır.
- İç organların çıkarılıp incelenmesi güdülen amaç çerçevesinde yapılır.
Kaynakça
değiştir- ^ a b Pendik Veteriner Kontrol Enstitüsü (PDF), 22 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF), erişim tarihi: 18 Ocak 2020
- ^ "necropsy - Wiktionary". en.wiktionary.org (İngilizce). 18 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Şubat 2020.
- ^ ÖZYİĞİT, Musa Özgür. "Koyun ve Kuzuların Nekropsi Bulgularının Makroskobik Olarak Değerlendirilmesi." Turkiye Klinikleri Veterinary Sciences-Internal Medicine-Special Topics 3.1 (2017): 101-108.
- ^ BÜYÜKBAŞ ve KÜÇÜKBAŞ HAYVANLARDA SİSTEMİK NEKROPSİ TEKNİKLERİ, Veteriner Hekim Dr. Yavuz ULUSOY (PDF), 19 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF), erişim tarihi: 20 Ocak 2020
- ^ "Necropsy". vdl.uky.edu (İngilizce). Kentucky Üniversitesi Veteriner Tanı Laboratuvarı. 3 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2020.
- ^ "Şarbon Hastalığı hakkında". web.harran.edu.tr. 11 Eylül 2018. 29 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Şubat 2020.
- ^ "Anthrax facts". American Veterinary Medical Association (İngilizce). 4 Aralık 2001. 27 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Temmuz 2020.
- ^ "Sample Collection – Necropsy". MU Veterinary Medical Diagnostic Laboratory (İngilizce). 3 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2020.
- ^ Labaratuvar Hayvanları ile Bazı Vahşi Hayvanlarda Nekropsi Yöntemleri
- ^ "Nekropsi ve Demonstrasyon" (PDF). avys.omu.edu.tr. Ondokuz Mayıs Üniversitesi. s. 65. 29 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 29 Şubat 2020.