Tetanos
Tetanos[1] ya da kazıklı humma, gram-pozitif, anaerobik bir basil olan Clostridium tetani bakterisinden ileri gelen ve çizgili kaslarda uzun süreli sertleşme ve kasılmayla belirginleşen toksik ve ölümcül bir enfeksiyon hastalığıdır.[2]
Bakteri, toprakta spor şeklinde bulunur. Ne zaman ki anaerob bir yara içine girebilirse germinasyon oluşturur. Basilin klasik görünümü davul tokmağını andıran basil şeklindedir.[3] Terminal sporu, basile tipik " davul tokmağı" görünümü verir. Toprakta yaşayan Clostridium tetani sporları, derideki bir yara, çizik vb (portantre) aracılığıyla organizmaya girmesinden kaynaklanan hastalıkta, giriş noktasında üreyen basilin çıkardığı toksinlerin organizmanın her yanına dağılması sonucunda 2-12 gün süren kuluçka döneminin ardından, önce çene kaslarında görülen ağrılı kas kasılmaları (çene kilitlenmesi) bütün vücuda yayılır. Tedavi edilmezse çok ağrılı kasılma nöbetleriyle sürer ve ölümle sonuçlanır.
Clostridial etkenlerin oluşturdukları hastalık tablosuna göre tetanos nörotoksik tipte bir infeksiyondur.[3]
Belirtilere yönelik (semptomatik) tedavi
değiştirYeniden canlandırma ortamında, kasılmaları ve nöbetleri önlemek için yüksek dozda uyuşturucu verilmesine, hastanın tedavi komasına sokulup solunumunun yeniden canladırılmasına dayanır.
Temel tedavisi
değiştirKoruyucu önlemler alınması, yani kısa süre içinde insan kökenli tetanos anti serumu verilmesidir; bebeklik döneminde ya da 15 yaşlarında da uzun süreli koruyucu önlem olarak da, tetanos aşısı yapılmalıdır.
Korunma
değiştir- Paslı yüzeylere temas etmeme.[3]
- Yaraların antiseptik solüsyonlarla temizlenmesi.[3]
- Kapalı ortam oluşturabilecek yaraların hidrojen peroksit (oksijenli su) ile dezenfeksiyonu.[3]
- Tetanos aşısı olmak.
Kaynakça
değiştir- ^ "Arşivlenmiş kopya". 20 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2012.
- ^ "MedlinePlus". 21 Mart 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2012.
- ^ a b c d e Thompson, Judith (2017). The unvaccinated child : a treatment guide for parents and caregivers (1. bas.). Norman, Oklahoma. ISBN 978-0999516522.
Dış bağlantılar
değiştir- Tetanoz, Medline Plus21 Mart 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Tetanus Surveillance -- United States, 1998-2000 (Data and Analysis) 22 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Video: Generalized tetanus in a 70-year-old woman (Neurology) 4 Mayıs 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (video)
- Video: Tetanus in dogs 12 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (video)