Rex Harrison

Reginald Carey Harrison adı verilen Rex Harrison 5 Mart 1908 o zaman Lancashire kontluğu içinde (günümüzde Merseyside'da) bulunan Huyton küçük kentinde doğdu.^[1] Liverpool'da akademik özel bir okul olan "Liverpool College"'da eğitim yaptı.^[2] Çocukluğunda geçirdiği kızamık, onun sağ gözünü hemen hemen kaybetmesine neden oldu. .^[3]

18 yaşında iken 1924'te Liverpool'da repertuvar tiyatro kariyerine girdi ve "Reginald Carey" ilk isimlerinin değiştirerek "Rex (Kral)" adını kullanmaya başladı. Önce tiyatro aktörü olarak çalıştı ve en son tiyatro rolünü 11 Mayıs 1990'da oynadı. Genç iken 1930'lu yıllarda İngiltere'de Londra'da tiyatrolar merkezi "Batı Yakası (West End)"'de erkek oyunculuk yaptı. Bu arada 1936'da tiyatro yazarı Terrence Rattigan tarafından yazılmış olan "Gözyaş Dökmeden Fransızca (French Without Tears)" adlı güldürü oyununda oynadığı başrol ile isim yaptı.

II. Dünya Savaşı döneminde askere alındığı için tiyatro kariyeri aksadı. Kraliyet Hava Kuvvetleri bünyesinde subay olarak görev yaptı ve yüzbaşı rütbesine kadar erişti.^[4]

Savaştan sonra Rex Harrison tiyatro aktörlüğü kariyerine Londra'da başladı ve New York'ta devam etti. Bu sıralarda rol aldığı oyunlar arasında "Çan, Kitap ve Mum (Bell, Book and Candle)" (1950), "Gözlenmiş Venüs (Venus Observed)", "Kokteyl Partisi (The Cocktail Party)", "Yalıçapkını Kuşu (The Kingfisher)" ve "Dört Albayın Aşkı (The Love of Four Colonels)" sayılabilir.^[5] Sahne oyunları içinde "Bin Günlerin Anna'sı (Anna of Thousand Days)" adlı oyunda İngiliz Kralı VIII. Henry rolü ile ilk "Tony Ödülü"'nü aldı. 1957'de George Bernard Shaw'nin oyunu Pygmalion'dan adapte edilen My Fair Lady adlı müzikal filmde Henry Higgins roliüyle "Tony Ödülü" kazandı. Bundan sonraki önemli roller arasında 1973'te Londra ve Broadway'de Luigi Pirandello'dan çeviri IV. Henry komedi-trajedisi; 1981'de "My Fair Lady" müzikal oyununun Julie Andrews ile birlikte yeniden tekrarlanıp sahnelenmesı; 1985'te Claudette Colbert ile birlikte Broadway için sinema filmi aslından yeniden hazırlanan "Hepimiz Değil miyiz? (Aren't We All)" komedisi; 1989'da Edward Fox ile Londra'da yeniden yapım J.M.Barrie komedisi "Sevilen Chrichton (Admirable Crichton)"; George Bernard Shaw'un "Kalpkırılma Evi (Heartbreak House)"' oyunda Shotover rolü, "Sezar ve Kleopatra" oyununda Sezar rolü; Los Angeles'de yapımlanan "Şeytanın Çırağı (The Devil's Disciple)" oyununda General Burgoyne rolü sayılabilir.

Rex Harrison 1970'li yılların sonlarında Hollywood'daki film kariyerinden ayrılmakla beraber; glokom, diş problemleri ve unutkanlıktan muzdarip olmasına rağmen ölümüne kadar Londra ve Broadway'deki tiyatro oyunculuk kariyerine devam etti. 1984'te George Bernard Shaw'nun "Heartbreak Hotel (Kalpkırılma Oteli)" adlı oyundaki Yüzbaşı Shotover başrolü ile üçüncü defa "Tony Ödülü" adaylığı kazandı.

1990'da Manhattan'daki evinde yaşamakta iken pankreas kanseri teşhis edildi ve bu sırada son rolünü Somerset Maugham'ın "Daire (The Circle)" adlı oyununda oynamaktaydı.

 

Rex Harrison'un aktörlük yaptığı ilk film 1930'da futbol temasını işleyen "Büyük Oyun (The Great Game)" adlı bir İngiliz filmi olmuştur. Oyunculuk yaptığı diğer önemli filmler arasında 1938'de A.J. Cronin romanından adapte edilen "Kale (The Citadel)" adlı İngiliz filmi, 1940'ta bir "thriller" janrlı "Münihe Gece Treni (Night Train to Münich)"; 1941'de George Bernard Shaw oyunundan adapte edilmiş "Binbaşı Barbara"; 1945'te Noel Coward oyunundan adapte edilen fantezi-komedi janrında "Eğlenen Ruh (Blithe Spirit)"; 1946'da Amerikan yapımı 19. yy.da bir Siam Kralı çocuklarına murrebiye olan İngiliz hanımın biyografisi olan dram janrlı "Anna ve Siam Kralı", 1947'de Amerikan yapımı romantik-fantezi janrında "Hortlak ve Mrs. Muir" ve 1947'de Amerikan yapımı macera filmi janrında "Harrow'un Tilkileri"; 1960'ta American yapımı "thriller" janrlı "Geceyarısı Danteli (Midnight Lace)"; 1963'te ABD-İngiltere ortak yapımı tarihî epik film Kleopatra (film, 1963) ve 1965 ABD yapımı dramatik tarihsel janrda Acı ve İlham filmleri sayılabilir.

1964'te Birleşik Krallık yapımı, yönetmenliğini George Cukor'un yaptığı George Bernard Shaw'un Pygmalion adlı oyundan adapte Broadway'de müzikal oyun olarak büyük sükse yapan Benim Güzel Meleğim (My Fair Lady) filmiyle üne kavuşmuştur. Bu filmdeki Profesör Henry Higgins rolüyle "En İyi Erkek Oyuncu Oscar ödülü"; ayrıca "Tony ödülü" ve "Altın Küre ödülü" kazanmıştır.

1967'de "Doktor Doolittle" adlı bir Amerikan yapımı filmde başrolü çeşitli hayvanlarla birlikte oynadı. Bu filmin yapımı sırasında Rex Harrison ile filmin direktörü ve yapımıcısı arasında çok grift çatışmalar olmuştur.

1968'de Amerikan yapımı, 17.yy İngiliz oyun yazarı Ben Jonson'un "Volpone" adlı bir komedisinden adapte edilmiş komedi janrında Bal Kutusu (Honey Pot) adlı bir filmde de başrolü oynadı. Bu filmde yardımcı rolleri oynayan Maggie Smith ve Cliff Robertson ile iyi arkadaşlık kurdu ve ölümünden sonra New York'ta yapılan kilise ihtifal töreninde bu iki aktör ona mersiye olan konuşmalar yapmışlardır.

Rex Harrison daha sonra birkaç filmde rol oynamakla beraber 1970'li yılların sonlarında Hollywood'daki film kariyerinden hemen hemen ayrılmıştır.

Rex Harrison 1934'te Colette Thomas'la yaptığı ilk evlilikle birlikte 6 defa evlilik yapmıştır. Bu evlilikler, dönemleri ve çocukları şöyle özetlenebilir:

• Colette Thomas, 1934–1942 (boşanma); bir erkek çocuk; aktör ve şarkıcı Noel Harrison.
• Lilli Palmer, 1943–1957 (boşanma); bir erkek çocuk; roman ve tiyatro oyunu yazarı Carey Harrison
• Kay Kendall, 1957–1959 (eşinin ölümü)
• Rachel Roberts, 1962–1971 (boşanma)
• Elizabeth Harris, 1971–1975 (boşanma); üç üvey çocuk
• Mercia Tinker, 1978–1990 (ölümü))

Eşlerinden üçü (Lilli Palmer, Kay Kendall ve Rachel Roberts) sahne ve sinema aktörlüğünde isim yapmış kişilerdi. 1947'de Rex Harrison daha Lilli Palmer ile evli iken Carole Landis adlı Amerikalı film oyuncusu ile yakın ilişki kurmuş; o 1948'de intihar edince büyük bir skandal ortaya çıkmış ve Rex Harrison'un Amerikan film şirketi Fox ile yaptığı kontrat iki tarafında rızası ile bozulmuştu. Kay Kendall ile evliliği eşinin lösemi hastalığına yakalanıp gençken ölmesi ile trajik şekilde sona erdi.

Rex Harrison Hollywood, Kaliforniya'da bulunan Hollywood Bulvarı tretuvarına film yıldızlarının isimlerinin bronz yıldızlar halinde konulduğu "Hollywood Walk of Fame (Hollywood Şöhret Yolu)" üzerinde 6909 numaralı ve 1380 numaralı binalar önünde bulunan iki bronz yıldız ile şereflendirilmiştir. 25 Temmuz 1989'da Britanya Kraliçesi II. Elizabeth tarafından törenle "Sir" unvanı verilmiştir. Bu tören sırasında bando "My Fair Lady" müzikal oyunundan parçalar çalmıştır.

ABD New York'ta Manhattan'da 2 Haziran 1990'da 82 yaşındayken pankreas kanseri nedeniyle hayatına gözlerini yumdu.

Rex Harrison'un Londra, New York ve İtalya'da Portofino'da evleri bulunmaktaydı. Portofino'daki villası Hristiyan aktörler evliyasına atıfla "San Genesio" olarak adlandırılmıştı.

Rex Harrison kendi hayatını yazan iki otobiyografi eseri yayımlamıştır. Bunlardan ikincisi "Bir Lanetli Ciddi İş: Komedi İçinde Hayatım (A Damned Serious Business: My Life in Comedy)" adı ile vefatından sonra 1991'de yayımlanmıştır.

 

Wikimedia Commons'ta Rex Harrison ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

• Rex Harrison: IBDB Internet Broadway verileri9 Mayıs 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
• Rex Harrison: IMDB Internet Sinema verileri1 Haziran 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
• Harrison, Rex (1990) Damned Serious Business:My Life in Comedy Bantam Press (İngilizce) ISBN 978-0593021705 Otobiyografi