Mantar zehirleri

Zehirli mantarların toksinleri yapısal açıdan iki gruba ayrılmaktadır. Bu iki grup içinde çok sayıda zehirleyici madde çeşitleri bulunur. Bu maddeler değişik türlerde zehirlenmelere yol açar. Bugüne kadar yapılan çalışmalara göre mantar zehirlenmeleri 9 Grup altında toplanmıştır.

• Azot içeren bileşikler
  • tuaranımsı mantar.
  • Antrakinonlar
• Azotsuz bileşikler
  • Oksolanlar
  • Azot heterosiklik bileşikler
  • Amid ve peptidler
  • N-N bağlı bileşikler

1. Falloides sendromu (Amanita phalloides mantarı)
2. Orellanus sendromu
3. Giromitra sendromu
4. Muskarin sendromu (Amanita muscaria mantarı)
5. Pantherina sendromu (Amanita pantherina mantarı)
6. Psilosibin sendromu
7. Koprinus sendromu
8. Paksillus sendromu
9. Gastrointestinal sendrom

Semptomlar:

1. mide bulantısı ve kusma
2. Kanlı ve sulu ishal
3. Kas krampları
4. Karın bölgesinde ağrı

Ciddi durumlarda ise karaciğer yetmezliği, yüksek ateş ve koma gibi ağır semptomlar görülebilir ve ölüm yenildikten sonra 2-4 gün sonra gerçekleşir.

• Gyromitra
  • Gyromitra ambigua
  • Gyromitra brunnea
  • Gyromitra californica
  • Gyromitra caroliniana
  • Gyromitra esculenta
  • Gyromitra fastigiata
  • Gyromitra gigas
  • Gyromitra infula

Mantar zehirlenmelerinde ciddi belirtiler daima mantarı yedikten hemen sonra başlar, toksin böbreklere bir saat sonra ulaşır. Bazı hastalarda belirtiler günler sonra ortaya çıkmaya başlar.

Tipik belirtiler şunlardır:

• Yorgunluk
• Şiddetli ağrı
• Baş dönmesi
• Soğuk terleme
• Kusma
• Sarılık
• Şiddetli ishal
• Hayal görme

Bir mantarın zehirli olup olmadığının teşhisi için genel bir kural yoktur. Halk arasında zehirli mantarların tanınması ile ilgili söylenen kurallar ise yanıltıcı olabilir. Örneğin:

• Parlak ve canlı renklidirler: Yanlış. Ölümcül derecede zehirli olan Amanita virosa beyazdır.
• Zehirli mantarlar böceklenmez: Yanlış. Omurgasızlar için zehirli olmayan bazı mantarlar insanlar için tehlikeli olabilir. Örneğin Amanita phalloides en çok ölüme neden olan mantar olmasına karşın sıklıkla böcek larvaları da barındırır.
• Gümüş veya soğana temas edince kararır: Yanlış. Tüm yaşlanan mantarlar genelde kararmaya meyillidir.
• Yeterince pişirilince zehiri geçer: Yanlış. Bazı zehirlerin kimyasal yapısı ısıya dayanıklıdır. pişse bile etkilerini kaybetmez.

Dolayısıyla mantar zehirlenmelerinden belirli bir kuralı yoktur, bu yüzden kesin olarak teşhis edilmemiş olan veya şüpheli mantarların yenmemesi gerekir.

• Halüsinojen mantarlar
• Türkiye'nin zehirli mantarları listesi

Tıp ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.

Mantar ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.