Lipofuscin

Lipofuscin, canlı organizmadaki bazı hücrelerin yıkımı nedeniyle oluşan, yaşlanma ya da yıpranma pigmenti olarak bilinen, suda çözülmeyen kahverengi (Latince firscus: kahverengi) bir pigmenttir. Hücre çeperlerinin (membran) yıkım ürünlerinin (lipidler ve fosfolipidler) proteinlerle oluşturduğu karmaşık bileşiklerdir. Pigmentin oluştuğu ve biriktiği yerlerde herhangi bir etkisi görülmez; ancak, bu alanlardaki serbest oksijen radikalleri adı verilen zararlı kimyasalların lipidler üzerindeki olumsuz etkilerinin (lipid peroksidasyonu) göstergesidir.^[1][2]

Çıplak gözle incelendiğinde, bulunduğu organlar yıpranma nedeniyle küçülmüştür (atrofi) ve kahverengine boyanmıştır; bu olguya “esmer atrofi” nitelemesi yapılır. Yaşlılarda karaciğer, kalp, böbrek, adrenal bezler ve sinir dokuları ile açlıkta ve kanser kaşeksisi olgularında saptanırlar. Mikroskopla yapılan incelemelerde, hücre sitoplazmalarında ve özellikle çekirdeklerin çevresinde sarı-kahverengi minik tanecikler olarak görülürler.^[1][2]