Hanya Kuşatması (1692)
Hanya Kuşatması, 1684-1699 Osmanlı-Venedik Savaşı'nda evre.
| Hanya Kuşatması | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1684-1699 Osmanlı-Venedik Savaşı | |||||||||
 XVII. yüzyılda Hanya kalesi ve limanı | |||||||||
| |||||||||
| Taraflar | |||||||||
 Osmanlı İmparatorluğu |
 Venedik Cumhuriyeti Malta Şövalyeleri Papalık Toskana Büyük Dükalığı | ||||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||||
|
Fındık Mehmed Paşa Ispanakçı İsmail Paşa Palabıyık Yusuf Paşa |
Domenico Mocenigo Amiral Porzi (ölü) | ||||||||
| Güçler | |||||||||
|
1.500 asker 1.500+8.000 asker takviye |
16.000 asker 61 savaş gemisi | ||||||||
| Kayıplar | |||||||||
| Hafif | 4.000 | ||||||||
Domenico Mocenigo komutasındaki Venedik donanması 1692 yılında Girit'in ikinci büyük kenti Hanya'ya çıkarma yapıp Hanya Kalesini kuşattıysa da, kalenin yardımına gelen Kandiye Muhafızı Fındık Mehmed Paşa komutasındaki Osmanlı birlikleri tarafından büyük bir yenilgiye uğratılarak geri çekilmek zorunda kaldı.
Kuşatma öncesi
değiştir1684-1687 arasında Mora'yı ele geçirmeye başaran Venedik, 1688'den itibaren eski kolonilerine yöneldi. Bununla birlikte, 1688 yılında Eğriboz, 1689 yılında Gabella ve 1691 yılında Avlonya önünde Osmanlılar karşısında büyük yenilgiler alan Venedik 1692 sefer mevsiminde (yeniden) Eğriboz, Sakız, Midilli (ada) ve Hanya seçeneklerini değerlendirdi. Sakız ve Midilli'nin uzak, Eğriboz'un da çok güç hedefler olduğu sonucundan hareketle, Hanya'ya saldırılması kararlaştırıldı ve Venedik donanması Girit'e yöneldi.[1]
Kuşatma
değiştirBir yıl önce ölen Giovanni Cornaro'nun yerine Donanma Komutanlığına getirilen Domenico Mocenigo'nun hedefi Girit'in ikinci büyük kalesi Hanya oldu. Malta, Floransa ve Papaplık gemilerinin de dahil olduğu 61 parçalık müttefik donanması 17 Temmuz 1692 tarihinde[1] karaya 16.000 asker çıkardı. Buna karşılık, Hanya kalesindeki Türk garnizonu Ispanakçı İsmail Paşa komutasındaki 1.500 askerden ibaretti.
Kendisinden sayıca 11 kat fazla düşmana karşı meydan muharebesi vermesi mümkün olmadığından İsmail Paşa kaleye kapandı ve Kandiye Muhafızı Fındık Mehmed Paşa'dan yardım istedi. Mehmed Paşa da bir taraftan Kandiye ve Resmo garnizonlarından 1.500 askeri Hanya'ya takviye gönderirken diğer taraftan ise İstanbul'u Hanya'nın büyük bir Venedik gücü tarafından kuşatıldığını haber verdi.
Kandiye ve Resmo'dan gelen takviye birliği Venedik ordusuna büyük kayıplar verdirerek yardı ve Hanya kalesine girdi. Bu ilk başarının verdiği moral sayesinde Hanya garnizonu Venediklilerin teslim olma çağrısını içeren teklifini reddetti.
Öte yandan, Hanya'nın kuşatıldığını öğrenen Osmanlı Padişahı II. Ahmed, Fındık Mehmed Paşa'yı Girit Serdarı olarak atadı, Kaptan-ı derya Palabıyık Yusuf Paşa komutasındaki Osmanlı Donanmasını yardıma gönderdi ve Mora Serdarı Koca Halil Paşa'ya Korint'e saldırmasını emretti.
Halil Paşa Korint'teki Venedik muhafızlarını mağlup ederek Mora'ya girdi ve Anabolu ve İnebahtı'ya kadar akınlar yaptı. Venedik Başamirali Mocenigo, Mora'dan gelen haberlere çok büyük önem atfederek ve Venedik'daki Savaş Konseyi'nin tavsiyesi hilafına, Hanya kuşatmasını hafifletti ve Mora'ya takviye birlik gönderdi. Ancak, Venedik birlikleri Mora'ya ulaştıklarında ise Türk birliği çoktan Mora'dan ayrılmış, şaşırtma harekâtı başarılı olmuş, Venedikliler Hanya önünde zaman ve güç kaybetmişlerdi.[2]
Hanya kalesindeki Türk garnizonu huruç harekâtlarıyla kuşatanlara kayıplar verdirirken bir seferinde Malta Amirali Porzi ve 200 şövalyeyi öldürmüşlerdi. Osmanlı Donanması'nın adaya gelişiyle takviye alan Fındık Mehmed Paşa 8.000 askerle Hanya'yı kuşatan Venedik ordusunun üzerine yürüdü. İki ateş arasında kalmak istemeyen ve kuşatma boyunca 4.000 asker zayiat veren Venedik ordusu 28 Ağustos 1692'de kuşatmayı kaldırdı ve ağırlıklarını da bırakarak yeniden gemilere binerek Benefşe'nin yolunu tuttu.[3]
Kuşatma sonrası
değiştirHanya ve Mora'daki yenilgiler Venedik Savaş Konseyinin 20 Kasım 1692'de 74 yaşındaki Venedik doçesi Francesco Morosini 'yi Başkomutanlığa getirdi. Bununla birlikte, 1693 yılında kaydadeğer askerî harekâtlara girişemeyen Morosini 6 Ocak 1694'te Anabolu'da öldü.