Darmstadtiyum

Darmstadtiyum (Fonetik: /ˌdɑ(ɹ)mˈʃtatiəm/), eski adıyla ununnilium (Fonetik: /ˌjuːnuːˈnɪliəm/, sembol Uun) veya eka-platin, sembolü Ds, atom numarası 110 olan kimyasal element.

Süper ağır elementlerden biridir. Çok çabuk bozunur: kütle numarası 267 ile 273 arasında olan izotoplarının yarı ömürleri mikrosaniyelerle ölçülür. Daha ağır izotopları, kütle numarası 279 ile 281 olanlar, daha yakın zamanlarda sentezlenmişlerdir ve daha kararlıdırlar. Yarı ömürleri sırasıyla 180 milisaniye ile 11.1 saniyedir.

Tarihi

Darmstadtiyum ilk kez 9 Kasım 1994'te, Darmstadt, Almanya'daki GSI Helmholtz Ağır İyon Araştırma Merkezinde, Jorge Rigol önderliğinde bir ekipçe sentezlenmiştir. Ds, kurşun bir hedefin nikel atomlarıyla bombalanması sonucu oluşan nükleer füzyon ile elde edilmiştir:^[1]

{208 \atop 82}\mathrm {Pb} +{62 \atop 28}\mathrm {Ni} \quad \rightarrow \quad {269 \atop 110}\mathrm {Ds} +{1 \atop 0}\mathrm {n} \;

Element keşfedildiği yerin adıyla isimlndirilmiştir. Yeni isim IUPAC tarafından 16 Ağustos 2003'te resmiyet kazanmıştır.

İlginç Bilgiler

Bazı bilim insanı (eğlence için) policium adını önermişlerdir. Çünkü elementin atom numarası olan 110, Alman polisinin acil durum numarasıdır.

Ayrıca bakınız

Kararlılık adası

Kaynakça

^ Holleman, A. F.; Wiberg, E. "Inorganic Chemistry" Academic Press: San Diego, 2001. ISBN 0-12-352651-5.

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Darmstadtiyum ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

WebElements.com - Darmstadtium 18 Haziran 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
IUPAC: Element 110 is named darmstadtium
Apsidium - darmstadtium
(Almanca) https://web.archive.org/web/20070928002740/http://www.darmstadtium.de/index.cfm

[1] Holleman, A. F.; Wiberg, E. "Inorganic Chemistry" Academic Press: San Diego, 2001. ISBN 0-12-352651-5.

[1]