Attis

Attis, (Yunanca: Ἄττις, also Ἄτυς, Ἄττυς, Ἄττης^[1]) Eski Anadolu (Frigya) tanrılarından biri. Efsanelere göre Adonis kadar güzeldi, bu yüzden Anadolu tanrılarının anası Kybele ona gönül verdi. Ondan hayat boyu kendisine sadık kalma sözü almıştı ancak Attis Sakarya Nehri'nin perisi Sagaratis'e gönül verdi.^[2] Kybele buna çok öfkelendi ve peri kızının hayatının bağlı olduğu ağacı keserek Attis'i de delirtti.^[3]

Frig - Zeus, Sibyl ve Attis, Eskişehir arkeoloji müzesi

Attis-Kybele, İsis ve Dionysos Sabazios'a bağlı ve sonradan Yunanistan ile Roma İmparatorluğu'nu istila eden Doğu Gizemleri, Bacchanalia, Eleusis törenleri ile birçok ortak özellikler taşımaktadırlar. Ancak, Doğu Gizemlerinde katılanların kendinden geçişleri (vecd) çok daha şiddetli, üstelik tanrılarla bütünleşme arzusunun yarattığı psikolojik gerilim çok daha tehlikeliydi. Örneğin, baş rahibin tanrının adını taşıdığı Attis tapımında inisiyeler kendilerini hadım ederlerdi. Tanrı ile bütünleşme, ya boğa kurbanı (Taurobolium) sırasında kana bulanma ya da sunak üzerinde kendi kollarının bıçakla kesilmesi ile sağlanırdı.^[4] Ayrıca bir kutsal evlenme töreni düzenlenir ve inisiye büyük tanrıça ile cinsel ilişki kurardı. Frigya gizemlerinde, dramatik olarak ifade edilen, Attis'in ölümü ve dirilmesi çok belirgindi. Bu törenlerin gerçekleştirildiği "Hilaria" (sevinç ve neşe) bayramı ilkbahara rastlardı.^[5]

Kaynakça

^ "William Smith. A Dictionary of Greek and Roman biography and mythology.". 23 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2020.
^ "Attis (Phrygian deity) 4 Kasım 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.," Britannica Online Encyclopedia
^ Roman, Luke; Roman, Monica (2010). Encyclopedia of Greek and Roman Mythology (İngilizce). Infobase Publishing. s. 94. ISBN 978-1-4381-2639-5. 7 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2020.
^ Mark Merrony, "An Ivory Throne for Herculaneum 31 Mart 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.," Minerva, Mart-Nisan 2008. A picture accompanies the article.
^ "Regio IV – Regio I – Santuario di Attis (IV, I, 3)". www.ostia-antica.org. 13 Mayıs 2006. 19 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2020.

Vikipedi'nin kardeş projelerinden Attis hakkında daha fazla bilgi edinin
	Commons'ta dosyalar

Asya mitolojileri listesi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.

[1] "William Smith. A Dictionary of Greek and Roman biography and mythology.". 23 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2020.

[2] "Attis (Phrygian deity) 4 Kasım 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.," Britannica Online Encyclopedia

[3] Roman, Luke; Roman, Monica (2010). Encyclopedia of Greek and Roman Mythology (İngilizce). Infobase Publishing. s. 94. ISBN 978-1-4381-2639-5. 7 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2020.

[4] Mark Merrony, "An Ivory Throne for Herculaneum 31 Mart 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.," Minerva, Mart-Nisan 2008. A picture accompanies the article.

[5] "Regio IV – Regio I – Santuario di Attis (IV, I, 3)". www.ostia-antica.org. 13 Mayıs 2006. 19 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2020.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]