Pub
Pub. tesislerinde tüketilmek üzere alkollü içecek servisi yapmak üzere lisanslı bir içki mekanıdır. Britanyalı sosyal kültürünün en önemli parçalarından birisi olan pub, "Public House" kelimelerinin kısaltılmasından oluşur. İnsanların boş vakitlerini geçirdiği, dinlendiği ve bir arada bulunduğu, alkol tüketilen yerlerdir.[1]
Terim ilk olarak 17. yüzyılın sonlarında İngiltere'de, özel evleri, tavernalar, birahaneler, meyhaneler ve hanlar gibi halka açık olanlardan ayırmak için ortaya çıktı.[2] Bugün kesin bir tanımı yoktur ancak CAMRA bir pub'ın şu dört özelliğinin olduğunu belirtir:
- üyelik veya ikametgah olmadan halka açıktır
- yiyecek tüketilmesini gerektirmeden fıçı bira veya elma şarabı servis eder
- yemek için düzenlenmemiş en az bir kapalı alana sahiptir
- bardan içecek satın alınmasına izin verir (yani, sadece masa servisi değildir)[3]
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Kökenler
[değiştir | kaynağı değiştir]Bira, birinci yüzyılda Roma İmparatorluğu'nun gelişinden önce İngilizlere özgü bir içkiydi, ancak ilk meyhaneler, tabernae (modern İngilizce "taverna" kelimesinin kökeni) olarak adlandırılan Roma yol ağının inşasıyla ortaya çıktı.[4]
Beşinci yüzyılda Roma otoritesinin ayrılması ve Roma-Britanya krallıklarının çöküşünden sonra, Anglosaksonlar, ilk olarak 10. yüzyılda belgelenen, evlerden çıkmış olabilecek birahaneler kurdular. Bu birahaneler hızla insanların sosyal olarak bir araya geldiği, dedikodu yaptığı ve toplulukları içinde karşılıklı yardımlaşmayı ayarladığı toplantı evlerine dönüştü.
Æthelred the Unready'nin Wantage kanunu, birahanelerde düzenlenen toplantılarda huzurun bozulması durumunda para cezası öngörür.[5]
Erken Orta Çağ'da bir gezgin manastırlarda gecelik konaklayabilirdi ancak daha sonra hac ve seyahatlerin popülerliğiyle birlikte pansiyonlara olan talep arttı. Londra Pansiyoncuları'na 1446'da lonca statüsü verildi ve lonca 1514'te Worshipful Company of Innholders oldu.[6] 1577'de İngiltere ve Galler'deki içki işletmelerinin vergi amaçlı bir anketinde[7] 14.202 birahane, 1.631 han ve 329 meyhane kaydedildi ve bu da her 187 kişiye bir pub anlamına geliyordu.[8]
Hanlar
[değiştir | kaynağı değiştir]Hanlar, gezginlerin konaklama ve genellikle yiyecek ve içecek arayabilecekleri binalardır. Genellikle kırsalda veya bir otoyol boyunca bulunurlar. Avrupa'da, muhtemelen ilk olarak Romalılar'ın iki binyıl önce bir yol sistemi inşa etmesiyle ortaya çıktılar.[9] Avrupa'daki bazı hanlar birkaç yüzyıl öncesine aittir. Seyahat edenlerin ihtiyaçlarını karşılamanın yanı sıra, hanlar geleneksel olarak topluluk buluşma yerleri olarak da işlev görmüştür.
Avrupa'da, hanları tavernalardan, birahanelerden ve publardan ayıran şey, konaklama imkânıdır[10]. İkincisi, alkol (ve Birleşik Krallık'ta, alkolsüz içecekler ve genellikle yiyecek) sağlama eğilimindedir, ancak daha az yaygın olarak konaklama imkânı sağlar. Hanlar genellikle daha eski ve görkemli kuruluşlardır: tarihsel olarak yalnızca yiyecek ve konaklama sağlamakla kalmaz, aynı zamanda yolcuların atları için ahır ve yem ve bazı yollarda posta arabası için dinlenmiş atlar da sağlarlardı.
Ünlü Londra hanları arasında George, Southwark ve Tabard bulunur. Ancak artık bir han ile diğer türdeki işletmeler arasında resmi bir ayrım yoktur. Birçok pub, uzun süredir kurulmuş eski yolcu hanları oldukları için veya belirli bir tür imajı çağrıştırmak için veya birçok durumda sadece "in" kelimesiyle bir kelime oyunu olarak, örneğin Welcome Inn'de olduğu gibi, İskoçya'daki birçok pub'ın adında "in" kelimesiyle bir kelime oyunu olarak adlarında "Inn" kelimesini kullanır. Bir hanın orijinal hizmetleri artık diğer işletmelerde de vardır. Oteller, pansiyonlar ve moteller diğer hizmetlerden daha çok konaklama müşterilerine odaklanır ancak genellikle yemek verirler. Pub'lar öncelikle alkol servisi yapan işletmelerdir. Restoranlar ve meyhaneler yiyecek ve içecek servisi yapar. Kuzey Amerika'da "han" kelimesinin konaklama yönü, Holiday Inn gibi otel marka adlarında ve konaklama işletmecilerinden hancı olarak bahseden bazı eyalet yasalarında yaşamaya devam etmektedir. Londra'daki Mahkeme Hanları ve Şansölye Hanları başlangıçta avukatların iş yapmak için buluştukları sıradan hanlar olarak ortaya çıktılar, ancak İngiltere ve Galler'de hukuk mesleğinin kurumları haline geldiler.
Modern pub'ın ortaya çıkışı
[değiştir | kaynağı değiştir]Bugün bildiğimiz haliyle pub'lar ilk olarak 19. yüzyılda ortaya çıktı.[11] Bu zamandan önce birahaneler pek ayırt edilemezdi ve özel evlerden ve kırsal yolların kötü standartlarından, büyük kasabalardan uzakta, mevcut tek birada genellikle meyhane sahibince imal edilirdi.[12] Sanayi Devrimi'nin gelişiyle, Birleşik Krallık'ın birçok bölgesi endüstriyel faaliyetlerdeki artış ve hızlı nüfus artışıyla dönüşüme uğradı. Bira ve halkın sosyal etkileşimde bulunabileceği mekanlara olan talep çoktu ancak müşteriler için yoğun bir rekabet de vardı.
Cin evleri ve saraylar giderek daha popüler hale gelirken, 1830 Birahane Yasası bira evlerinin çoğalmasına neden oldu. 19. yüzyılın ortalarına gelindiğinde, barlar yaygın olarak özel amaçlı olarak inşa edilmişti ve barları rekabette öne çıkarmak için özel evlerden ayıran mimari özellikleri bünyesinde barındırabiliyordu. Mevcut birçok meyhane de bu dönemde yeniden geliştirilerek diğer bina tiplerinden özellikler ödünç alınmış ve günümüzde barları anında tanınır kılan özellikler kademeli olarak geliştirilmişti. Özellikle ve Birahane Yasası'nın amaçlarına aykırı olarak, birçoğu cin evlerinden ve saraylardan ilham almıştı.
Bar tezgahları erken bir benimsemeydi, ancak süslü aynalar, asitle hakkedilmiş camlar, cilalı pirinç armatürler ve cömertçe döşenmiş yüzeyler, ilk olarak cin evlerinde ortaya çıkan özelliklerdi. El pompalarının (veya bira pompalarının) piyasaya çıkması gibi yenilikler daha çok kişiye daha hızlı hizmet verilmesini sağlarken, bira endüstrisindeki teknolojik gelişmeler ve gelişmiş ulaşım bağlantıları bira fabrikalarının birayı üretildiği yerden çok uzaklara teslim etmesini mümkün kıldı.[13]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Arşivlenmiş kopya". 22 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2022.
- ^ Cooper, Stephen (28 Mart 2014). "Origins of the English pub" (PDF). chivalryandwar.co.uk. 7 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 11 Eylül 2024.
- ^ Wickham, Melisa; Cominetti, Nye (2017). Closing time: London's public houses (PDF). Greater London Authority. ISBN 978-1-84781-654-2.
- ^ "Great British Pub". 14 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Stenton, Frank (1970). Anglo Saxon England. ISBN 9780198217169.
- ^ "Company History". Innholders Company. 19 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Temmuz 2019.
- ^ Monckton, Herbert Anthony (1966), A History of English Ale and Beer 11 Eylül 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Bodley Head (p. 101)
- ^ Hanson, David J (Mayıs 2013). Boyle, Peter; Boffetta, Paolo; Lowenfels, Albert B; Burns, Harry; Brawley, Otis; Zatonski, Witold; Rehm, Jürgen (Ed.). Historical evolution of alcohol consumption in society. Oxford University Press Scholarship Online. doi:10.1093/acprof:oso/9780199655786.001.0001. ISBN 9780199655786.
- ^ "8 Ways Roads Helped Rome Rule the Ancient World". HISTORY.com. 29 Ağustos 2018. 24 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Şubat 2020.
- ^ Pub Rooms, pub accommodation 28 Ocak 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
- ^ "How did historic alehouses taverns and inns evolve into the pubs we see today?". Morning Advertiser. 5 Mart 2019. 28 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Eylül 2024.
- ^ "The Oxford Companion to Beer definition of public houses (pubs)". Craft Beer and Brewing. 12 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Eylül 2024.
- ^ Haydon, Peter (1994). The English Pub, A History. Londra: Robert Hale Limited. ss. 197-220. ISBN 9-780709-056942.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kültür ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |