[go: up one dir, main page]

İçeriğe atla

Joseph Kasavubu

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Joseph Kasavubu
1. Kongo-Léopoldville Devlet Başkanı
Görev süresi
1 Temmuz 1960 - 24 Kasım 1965
Yerine gelen Mobutu Sese Seko
Kişisel bilgiler
Doğum 1910
Tshela, Belçika Kongosu
Ölüm 24 Mart 1969
Boma, Kongo Demokratik Cumhuriyeti

Joseph Kasa-Vubu ya da alternatif olarak Joseph Kasavubu (d. 1910? - ö. 24 Mart 1969), Kongolu öğretim görevlisi ve siyasetçi. Kasavubu, Afrika kıtasında yer alan Kongo-Leopoldville'de (günümüzde Kongo Demokratik Cumhuriyeti) ülkenin ilk devlet başkanı olarak 1960 ile 1965 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

Kongo'daki Katolik misyonerlerden eğitim gördü; bir süre öğretmenlik yaptı. 1942'de Belçika sömürge yönetiminde resmî görev aldı ve Kongolulara açık en yüksek mevki olan başkatipliğe kadar yükseldi.

Kongo bağımsızlık hareketinin ilk önderlerinden olan Kasavubu 1940'ların sonlarında, kültür derneği ya da mezunlar birliği gibi adlar altında siyasi bağımsızlık amacıyla etkinlik gösteren örgütlerde önemli görevler aldı. Ülkedeki en büyük ve en güçlü kabile topluluklarından Bakongoların bir üyesi olarak, 1950'lerde kabilesine belirli ölçüde özerklik sağlayacak federal yapılı bağımsız bir Kongo devleti kurulmasını savunuyordu. 1955'te, güçlü bir kültürel ve siyasi bir dernek olan Abako'nun (Bakongo Birliği) başkanlığına getirildi. 1957'de Belçika yetkililerin izniyle yapılan ilk belediye seçimlerinde, Abako'nun adayları Leopoldville'de (Kinşasa) seçimleri kazandılar. Kasavubu, Dendale belediye başkanlığına seçildi.

1960'taki ilk ulusal seçimlerde Lumumba'nın partisi, Kasavubu önderliğindeki Abako ile müttefiklerinden daha çok oy topladıysa da, hiçbir taraf kendi başkanlığında bir koalisyon oluşturamadı. Sonunda bir uzlaşma sağlanarak Kasavubu cumhurbaşkanı, Lumuba başbakan oldu; ama kısa sürede ikisi arasında sorunlar baş gösterdi.

Bağımsızlıktan kısa bir süre sonra Kongo ordusunda isyan çıktı; bunun üzerine Belçika, bu ülkede yaşayan yurttaşlarını koruma gerekçesiyle Kongo'ya müdahale etti. Bu arada Moise Tshombe önderliğindeki Katanga da bağımsızlığını ilan etmişti. Birleşmiş Milletler'in girişimleri ülkede düzeni sağlamakta yetersiz kalınca, Başbakan Lumumba'nın SSCB'den askeri yardım alacağı bildirildi. Bunun üzerine Kasavubu, Albay Joseph Mobutu komutasındaki ordunun da desteğiyle Lumumba'yı görevden uzaklaştırdı ve yeni bir hükûmet atadı. 1960 sonlarında Mobutu'nun yaptığı darbeyi de dolaylı olarak destekledi. Bundan kısa bir süre sonra Lumumba'nın öldürülmesi, Kasavubu'yu özellikle Afrika devletleri karşısında güç duruma düşürdü. 1964'te Tshombe'nin başbakan olmasını sağlayan Kasavubu'nun Kongo siyasi yaşamındaki rolü, Mobutu'nun 1965'te gerçekleştirdiği ikinci darbeyle sona erdi.

Önce gelen:
-
Kongo Cumhuriyeti devlet başkanı
1960 - 1965
Sonra gelen:
Mobutu Sese Seko

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]