II. Vahtang Gurieli
II. Vahtang Gurieli (Gürcüce: ვახტანგ II გურიელი; ö. 1814 veya 1825[1]), 1792'den 1797'ye Guria'nın prensliğini yapmış Gurieli hanedanı üyesidir. Abisi II. Simon'un ölümüyle tahta geçen II. Vahtang, küçük kardeşi Kaihosro tarafından tahttan indirildi. Vakhtang'ın iktidarı yeniden kazanma çabaları sonuç vermedi.
Hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]Vahtang Gurieli, yaşlılığı ve Guria'daki siyasi istikrarsızlıklar nedeniyle en büyük oğlu II. Simon'un lehine tahttan çekilen V. Giorgi Gurieli'nin ikinci oğluydu. Simon tahta çıktıktan sonra, hırslı kardeşi Vahtang'ın isyan etmesini engellemek için ona Supsa Nehri'nin sağ kıyısında 500 hanelik bir tımarlık alan verdi. Buna karşın Vahtang, Cumati Manastırı'nı ele geçirerek kardeşinin otoritesine karşı çıktı. Vahtang, Simon'un 1792'de ölümü üzerine Guria'nın taht varisi Mamia'nın küçük yaşından yararlanarak Guria hükûmetini ele geçirdi ve İmereti Kralı II. Solomon'un kendisini Guria prensi olarak tanımasını sağladı.[2]
Vahtang, yeğeni Mamia'yı halefiyet hakkından mahrum etmeye çalıştı; dul-prenses Marine, Vahtang'ı Mamia'ya zulmetmekle suçladı.[3] Simon'un diğer kardeşi Kaihosro, Marine ve oğlu Mamia'yı koruması altına aldı. Kaihosro, Vahtang'ın 1794 İmereti iç savaşındaki kararsız konumu ve Osmanlı İmparatorluğu ile yakınlaşmasını sebep göstererek 1797'de Vahtang'ı görevden aldı. Kaihosro ve Marine prensliği yönetirken Mamia prens naibi oldu. Vahtang hapsedildi; ancak kısa süre sonra serbest bırakıldı ve İmereti'ye sürgün edildi. Kısa süre sonra İmeretili II. Solomon ile arası bozulan Vahtang, Çıldır Eyaletinin başkenti Ahıska'ya gitti. Ahıska'dayken Kaihosro'nun isteği üzerine Ahıska paşası Selim tarafından 1804'te hapsedildi. Guria tahtı için Vahtang'ı tercih eden II. Solomon, 1805'te Vahtang'ın kardeşi Davit'in Osmanlı paşasına fidye vererek Vahtang'ı serbest bırakmasını sağladı. Hem Vahtang hem de Kaihosro, birbirlerine karşı Ruslardan destek istediler. Vahtang'ın taht talepleri reddedildi; ancak Gürcistan'daki Rus komutan Prens Pavel Tsitsianov'un arabuluculuğuyla Guria'ya dönmesine izin verildi ve eski malikanesine geri döndü.[2]
Ailesi
[değiştir | kaynağı değiştir]Vahtang Gurieli, 1798'de Prens Dimitri-Zaal Orbeliani'nin kızı Prenses Mariam (ö. 1841) ile evlendi. İki oğlu ve iki kızı oldu:[1]
- Prens Davit (1802-1856), 1850'de Rus ordusunda Podporuçik oldu. Didi-Niko Dadiani'nin kızı Prenses Ekaterine ile evlendi. Çocuklarından Mamia Gurieli (1836–1891) Gürcistan'da tanınmış bir şairdi;
- Prens Konstantine, çocukken öldü;
- Prenses N., Prens Tavdgiridze ile evlendi;
- Prenses N., Prens Davit Mikeladze ile evlendi.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b Noble families of the Russian Empire. Vol. 4: Princes of the Kingdom of Georgia (Rusça). Vesti. 1993. ss. 39-41.
- ^ a b "ვახტანგ III გურიელი" [II. Vahtang Gurieli]. Gürcistan Sovyet Ansiklopedisi (Gürcüce). 4. Tiflis: Metsniereba. 1979. s. 337.
- ^ Acts collected by the Caucasian Archaeographic Commission, Vol. II (PDF) (Rusça). Tiflis: Typography of the Chief Administration of the Viceroy of Caucasus. 1868. ss. 541-547. 6 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 4 Mart 2021.