[go: up one dir, main page]

İçeriğe atla

Zarfatik: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
k 88.235.181.201 tarafından yapılan değişiklikler geri alınarak, Rapsar tarafından değiştirilmiş önceki sürüm geri getirildi.
YBot (mesaj | katkılar)
 
(13 kullanıcı tarafından yapılan 16 ara revizyon gösterilmiyor)
3. satır:
|Kendi dilindeki adı= צרפתית Tzarfatit
|ülkeler= [[Fransa]]
|kişi sayısı= 14.yy'da yüzyılda nesli tükendi
|sıra=
|dil ailesi= [[Hint-Avrupa dil ailesi|Hint-Avrupa]]
:[[İtalik diller|İtalik]]
::[[RomanRomen dilleri|RomanRomen]]
:::[[Batı İtalo]]
::::[[Batı]]
:::::[[Gallo-İberce]]
::::::[[Gallo-RomansRomen]]
:::::::[[Gallo-Rhaetian]]
::::::::[[Oïl dilleri|Oïl]]
18. satır:
|resmi= -
|kurum= -
|alfabe= [[İbrani Alfabesialfabesi|İbrani]]
|iso1=oc|iso2=roa|iso3=zrp|sil=
|wikidili=
}}
 
'''Zarfatik''' (ya da '''Yahudi Fransızcası'''), nesli tükenmiş bir [[Musevi dilleri|Yahudi dilidir]]. Eskiden Kuzey [[Fransa]]'da ve [[Mainz]], [[Frankfurt am Main]] ve [[Aachen (kent)|Aachen]] gibi [[Almanya]]'nın batısındaki şehirlerde konuşulurdu.
 
{{Musevi dilleri}}
== Köken ==
''Zarfatik'' kelimesi [[İbranice]]'de [[Fransa]] anlamına gelen '''TzarfatZarfat'''(צרפת) sözcüğünden türemiştir. [[Yidiş]]'in doğmasına yol açan [[Eski Yüksek Almanca]]'yı benimsemeden evvel [[Yahudiler|Yahudi]]lerin ''Yahudi Fransızcası'' konuştuğu teorileri vardır.
 
[[Rashi]] ve [[Rabbi Moshe HaDarshan]] gibi ünlü [[haham]]ların 11.yy'da yüzyılda [[İbrani Alfabesi|İbrani alfabesiylealfabesi]]yle yazılmış Zarfatik metinleri vardır. Baskılar ve kovulmalar sonucu Yahudiler göç etmek zorunda kalınca bu dilin varlığı 14.yy'da yüzyılda son bulmuştur.
 
== Özellikleri ==
''Zarfatik'''te [[İbranice]]'de olmayan sesli harfler yerine noktalama isaretleri kullanılmıştır.
 
Diğer [[MuseviYahudi dilleri]]nden farklı olarak bu dile [[İbranice]]'den çok fazla kelime girmemiştir. Bu yüzden ''Zarfatik''in yeni bir dil olmasından ziyade '''Eski Fransızca''''nın bir lehçesi olma ihtimali üzerinde durulur.
 
== Dış Bağlantılar ==
* [http://www.jewish-languages.org/judeo-french.html Musevi dilleri projesi - Judæo-French sayfası]
* [http://www.ethnologue.com/show_language.asp?code=zrp Ethnologue.com'da "Zarphatic" sayfası]
 
== Dış Bağlantılarbağlantılar ==
* [http://www.jewish-languages.org/judeo-french.html Musevi dilleri projesi - Judæo-French sayfası]{{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20090501012749/http://www.jewish-languages.org/judeo-french.html |tarih=1 Mayıs 2009 }}
* [http://www.ethnologue.com/show_language.asp?code=zrp Ethnologue.com'da "Zarphatic" sayfası]{{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20071223174120/http://www.ethnologue.com/show_language.asp?code=zrp |tarih=23 Aralık 2007 }}
 
{{Hint-Avrupa-dil-taslak}}
{{musevilikYahudilik-taslak}}
 
{{Portal|Yahudilik}}
{{Otorite kontrolü}}
 
[[Kategori:Antik diller]]
[[Kategori:MuseviYahudi dilleri]]
[[Kategori:Ölü RomanRomen dilleri]]
[[Kategori:Aşkenaz kültürü]]
 
[[br:Zarfateg]]
[[cs:Carfatština]]
[[de:Zarfatische Sprache]]
[[en:Zarphatic language]]
[[fr:Sarphatique]]
[[he:צרפתית יהודית]]
[[hr:Judeofrancuski jezik]]
[[hu:Cárfátít nyelv]]
[[it:Zarfatico]]
[[ja:ツァルファティート]]
[[ku:Zarfatîk]]
[[lad:Sarfatiko]]
[[pl:Język zarfatit]]
[[sv:Zarfatiska]]

17.50, 14 Ağustos 2022 itibarı ile sayfanın şu anki hâli.

Zarfatik
צרפתית Tzarfatit
Ana dili olanlarFransa
Konuşan sayısı14. yüzyılda nesli tükendi  (tarih gerekli)
Dil ailesi
Varsayılan
  • Zarfatik
Yazı sistemiİbrani
Dil kodları
ISO 639-1oc
ISO 639-2roa
ISO 639-3zrp

Zarfatik (ya da Yahudi Fransızcası), nesli tükenmiş bir Yahudi dilidir. Eskiden Kuzey Fransa'da ve Mainz, Frankfurt ve Aachen gibi Almanya'nın batısındaki şehirlerde konuşulurdu.

Yahudi dilleri

Zarfatik kelimesi İbranicede Fransa anlamına gelen Zarfat(צרפת) sözcüğünden türemiştir. Yidişin doğmasına yol açan Eski Yüksek Almanca'yı benimsemeden evvel Yahudilerin Yahudi Fransızcası konuştuğu teorileri vardır.

Rashi ve Rabbi Moshe HaDarshan gibi ünlü hahamların 11. yüzyılda İbrani alfabesiyle yazılmış Zarfatik metinleri vardır. Baskılar ve kovulmalar sonucu Yahudiler göç etmek zorunda kalınca bu dilin varlığı 14. yüzyılda son bulmuştur.

Zarfatik'te İbranicede olmayan sesli harfler yerine noktalama isaretleri kullanılmıştır.

Diğer Yahudi dillerinden farklı olarak bu dile İbraniceden çok fazla kelime girmemiştir. Bu yüzden Zarfatikin yeni bir dil olmasından ziyade Eski Fransızca'nın bir lehçesi olma ihtimali üzerinde durulur.

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]