[go: up one dir, main page]

İçeriğe atla

İoannis Metaksas: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Peykbot (mesaj | katkılar)
k düzen
İmmoBot (mesaj | katkılar)
k Kaynakça: kaynakça şablonu düzenleniyor..., değiştirildi: {{kaynakça|30em}} → {{kaynakça}}
 
(26 kullanıcı tarafından yapılan 43 ara revizyon gösterilmiyor)
1. satır: 1. satır:
{{Diğer anlamı|Metaxas}}
{{Diğer anlamı|Metaxas}}
{{Makam sahibi bilgi kutusu
{{Makam sahibi bilgi kutusu
|isim = Yannis Metaksas<br />{{lang-el|Ιωάννης Μεταξάς}}
| isim = İoannis Metaksas
| yerli_isim = Ιωάννης Μεταξάς
|resim = Metaxas.jpg
| yerli_isim_dil = Yunanca
|resim_büyüklüğü =
| resim = Ioannis Metaxas 1937 cropped.jpg
|makam = [[Yunanistan başbakanları listesi|Yunanistan Başbakanı]]
| resim_büyüklüğü =
|hükümdar = [[II. George (Yunanistan Kralı)|II. George]]
| makam = [[Yunanistan başbakanları listesi|Yunanistan Başbakanı]]
|dönembaşı = 13 Nisan 1936
| dönembaşı = 13 Nisan 1936
|dönemsonu = 29 Ocak 1941
| dönemsonu = 29 Ocak 1941
|öncegelen = [[Konstantinos Demertzis]]
| hükümdar = [[II. George (Yunanistan Kralı)|II. George]]
|sonragelen = [[Alexandros Koryzis]]
| öncegelen = [[Konstantinos Demertzis]]
|doğum_tarihi = {{birth date|1871|4|12|mf=y}}
| sonragelen = [[Aleksandros Korizis]]
|doğum_yeri = [[İthaka]], [[Yunanistan]]
|ölüm_tarihi = {{death date and age|1941|1|29|1871|4|12|mf=y}}
| doğum_tarihi = {{Doğum tarihi|1871|4|12|mf=y}}
|ölüm_yeri = [[Atina]], [[Yunanistan]]
| doğum_yeri = [[Fiaki|İtake]], [[Yunanistan]]
| ölüm_tarihi = {{Ölüm tarihi ve yaşı|1941|1|29|1871|4|12|mf=y}}
|doğum_adı =
| ölüm_yeri = [[Atina]], [[Yunanistan]]
|partisi = [[Özgür Düşünceler Partisi (Yunanistan)|Özgür Düşünceler Partisi]] (1922-1936)<br>Bağımsız (1936-1941)
| doğum_adı =
|eşi =
| partisi = [[Özgür Düşünenler Partisi]] (1922-1936) <br> Bağımsız (1936-1941)
|çocukları =
| eşi =
|ilişkiler =
| çocukları =
|yaşadığı_yer =
| ilişkiler =
|öğrenim =
| yaşadığı_yer =
|meslek =
| öğrenim =
|dini = [[Ortodoks Hristiyan]]
| meslek = Asker <br> Politikacı
|imza =
|takma_adı =
| dini =
| imza = Ioannis-metaxas-signature.svg
|bağlılığı = {{bayraksimge|Yunanistan|royal}} [[Yunanistan Krallığı]]
| takma_adı =
|alanı = [[Yunanistan Kara Kuvvetleri]]
| bağlılığı = {{bayraksimge|Yunanistan|royal}} [[Yunanistan Krallığı]]
|hizmetyılları = 1897-1923
| alanı = [[Yunanistan Kara Kuvvetleri]]
|rütbesi = [[Dosya:GR-Army-OF9-1912.svg|15px]] [[General]]
| hizmetyılları = 1897-1923
|birimi =
| rütbesi = [[Dosya:GR-Army-OF9-1912.svg|15px]] [[Korgeneral]]
|kumandaettiği =
| birimi =
|savaşları = [[1897 Osmanlı-Yunan Savaşı]]
| kumandaettiği =
|ödüller =
| savaşları = [[1897 Osmanlı-Yunan Savaşı]] <br> [[Balkan Savaşları]] <br> [[I. Dünya Savaşı]]
| ödüller =
}}
}}
'''İoannis''' veya '''Yannis Metaksas''' ({{dil|el|Ιωάννης Μεταξάς}}, 12 Nisan 1871, [[İtake]] - 29 Ocak 1941, [[Atina]], [[Yunanistan]]), 1936'dan 1941'deki ölümüne kadar [[Yunanistan başbakanı|Yunanistan Başbakanı]] olarak görev yapan bir Yunan subayı ve politikacıydı. Görev süresinin ilk dört ayı boyunca anayasal olarak ülkeyi yönetti ve daha sonra Kral [[II. Yeoryos|II. George]] tarafından atanmasının ardından [[Metaksas Rejimi|4 Ağustos Rejimi]]'nin [[diktatör]] lideri olarak ölümüne kadar yönetimde kaldı.


[[1897 Osmanlı-Yunan Savaşı]]'na katıldıktan sonra, askerî eğitim görmek üzere [[Almanya]]'ya gitti. [[Balkan Savaşları]] (1912-13) sırasında gösterdiği başarılarla adını duyurdu. 1913 yılında kurmay başkanı, 1915 yılında genelkurmay başkanı, 1916 yılında da general oldu. [[I. Dünya Savaşı]] sırasında Yunanistan'ın tarafsızlığını koruması gerektiğini savundu ve Başbakan [[Elefterios Venizelos]]'un [[Batı Anadolu]]'yu ele geçirme planlarına karşı çıktı.{{sfn|Συνοπτική Ιστορία του ΓΕΣ, 2001|s=140}} 1917 yılında [[I. Konstantin (Yunanistan)|Kral Konstantin]]'in tahttan indirilmesinden sonra ülkeyi terk ettiyse de 1920 yılında kralın tahta çıkarılması üzerine geri döndü. Aynı yıl Kralcı Liberal Parti'yi kurdu ve [[Nikolaos Plastiras]] hükûmetine karşı kralcı bir darbe girişiminde bulundu. Başarılı olamaması ve krallığın devrilmesi üzerine ikinci kez sürgüne gönderildi. Yunanistan'da cumhuriyetin ilanından sonra, 1928 yılında ülkesine geri döndü ve bakanlık yaptı.
'''İoannis Metaksas''' (Yunanca: Ιωάννης Μεταξάς) ([[12 Nisan]] [[1871]], [[İthaka]] - [[29 Ocak]] [[1941]], [[Atina]], [[Yunanistan]]), 1936-1941 arasında ülkesini [[diktatörlük]]le yöneten [[Yunan]] general ve devlet adamı.

[[1897 Osmanlı-Yunan Savaşı]]'na katıldıktan sonra, askeri eğitim görmek üzere [[Almanya]]'ya gitti.[[Balkan Savaşları]] (1912-13) sırasında gösterdiği başarılarla adını duyurdu. 1913'te kurmay başkanı, 1915'te genelkurmay başkanı, 1916'da da general oldu.[[I. Dünya Savaşı]] sırasında Yunanistan'ın tarafsızlığını koruması gerektiğini savundu ve Başbakan [[Elefterios Venizelos]]'ın [[Batı Anadolu]]'u ele geçirme planlarına karşı çıktı. Koyu bir kralcı olan Metaksas 1917 yılında [[I. Konstantin (Yunanistan)|Kral Konstantin]]'in tahttan indirilmesinden sonra ülkeyi terk ettiyse de 1920'de kralın tahta çıkarılması üzerine geri döndü. Aynı yıl Kralcı Liberal Parti'yi kurdu ve [[Nikolaos Plastiras]] hükümetine karşı kralcı bir darbe girişiminde bulundu. Başarılı olamaması ve krallığın devrilmesi üzerine ikinci kez sürgüne gönderildi. Ama sonradan ülkesine dönerek, cumhuriyet döneminde bakanlık yaptı (1928).
Daha sonra kral yanlısı küçük bir partinin başkanlığını üstlenerek hükümete karşı sert bir muhalefet yürüttü. 1935'te krallığın kurulmasından kısa süre sonra Nisan 1936'da, Kral [[II. Georgios]] tarafından başbakanlık, savaş bakanlığı ve parlamento başkanlığı görevlerine atandı. Mayıs ayında güçlü ve anti-komünist bir rejimin kurulması amacıyla sıkıyönetim ilan etti. Bu dönemde [[Yunanistan Komünist Partisi]] yasadışı ilan edilecek ve solculara karşı yaygın tutuklama ve sürgünler yaşanacaktır.
Daha sonra kral yanlısı küçük bir partinin başkanlığını üstlenerek hükûmete karşı sert bir muhalefet yürüttü. 1935 yılında krallığın kurulmasından kısa süre sonra Nisan 1936 tarihinde, Kral [[II. Georgios]] tarafından başbakanlık, savaş bakanlığı ve parlamento başkanlığı görevlerine atandı. Mayıs ayında güçlü ve [[Antikomünizm|anti-komünist]] bir rejimin kurulması amacıyla sıkıyönetim ilan etti. [[Yunanistan Komünist Partisi]] yasa dışı ilan edildi ve solculara karşı yaygın tutuklama ve sürgünler yaşandı.


[[4 Ağustos]] [[1936]]'da parlamentoyu dağıtıp bütün siyasal partileri kapatarak ülkede tam bir dikta yönetimi kurdu. Bununla birlikte bazı ekonomik ve toplumsal reformlar yaptı. Ekim 1937'de [[Ankara]]'ya gelerek Cumhurbaşkanı [[Mustafa Kemal Atatürk]]'ü ziyaret etti. Dış politikada önce [[Nazi Almanyası|Almanya]] ve [[İtalya]]'ya yaklaştı. Almanlar, Yunan ekonomisini düzeltmek için Dr. Schacht'ı görevlendirdi. Nisan 1939'da İtalyanların [[Arnavutluk]]'u işgal etmeleri üzerine [[Büyük Britanya]] saflarına geçti. Ekim 1940'ta [[Benito Mussolini]]'nin Yunanistan toprakları üzerindeki isteklerini içeren ültimatomunu geri çevirdi. 1940'ta Yunanistan İtalyan işgaline uğradığında ülkeyi başarıyla savundu. Ölümüne değin iktidarda kaldı. Metaksas ölümünden sonra, Yunanistan'ın Alman işgali sırasında Kuzey Yunanistan'daki Metaksas tarafından yaptırılan surlar yerinde kaldı. Bu surlar Bulgar sınırı boyunca inşa edilmiş ve Metaksas Hattı olarak biliniyordu.
4 Ağustos 1936 tarihinde parlamentoyu dağıtıp bütün siyasal partileri kapatarak ülkede tam bir [[dikta]] yönetimi kurdu. Bununla birlikte bazı ekonomik ve toplumsal reformlar yaptı. Ekim 1937 tarihinde [[Türkiye]]'ye giderek [[Ankara]]'da Cumhurbaşkanı [[Mustafa Kemal Atatürk]]'ü ziyaret etti. Dış politikada önce [[Nazi Almanyası|Almanya]] ve [[İtalya Krallığı|İtalya]]'ya yaklaştı. Almanlar, Yunan ekonomisini düzeltmek için Dr. Schacht'ı görevlendirdi. Nisan 1939 tarihinde İtalyanların [[Arnavutluk]]'u işgal etmeleri üzerine Mussolini'nin Yunanistan için kötü emellerini anlayınca [[Büyük Britanya]] saflarına geçti. Ekim 1940 tarihinde [[Benito Mussolini]]'nin Yunanistan toprakları üzerindeki isteklerini içeren ültimatomunu geri çevirdi. 1940 yılında Yunanistan İtalyan işgaline uğradığında ülkeyi başarıyla savundu ve İtalyan kuvvetlerini ülkeden çıkardı. 29 Ocak 1941 tarihindeki ölümüne değin iktidarda kaldı.


Günümüzde, Metaksas Yunan tarihinin son derece tartışmalı bir figür olmaya devam etmektedir. Kurduğu diktatör devlette bazıları tarafından popüler politikaları, yurtseverliği, saldırganlıkla meydan okuması, ve İtalya'ya karşı askeri zaferi, başkaları tarafından takdir edilir.
Ölümünden sonra, [[Yunanistan Savaşı|Alman işgali]] sırasında Kuzey Yunanistan'da Metaksas tarafından yaptırılan tahkimat zinciri yerinde kaldı. Bu tahkimat zinciri Bulgar sınırı boyunca inşa edilmişti ve [[Metaxas Hattı|Metaksas Hattı]] olarak biliniyordu. Günümüzde, Yunan tarihinin son derece tartışmalı bir figür olmaya devam etmektedir. Bazıları tarafından kurduğu diktatörlükteki halkçı politikaları, yurtseverliği ve saldırganlığa meydan okuması, başkaları tarafından ise İtalya'ya karşı askerî zaferi takdir edilmektedir.


== Bibliyografya ==
{{s-start}}
* {{kitap kaynağı | başlık=Συνοπτική Ιστορία του Γενικού Επιτελείου Στρατού 1901–2001 | dil=Yunanca | çeviribaşlık=Helen Ordusu Genelkurmayının Kısa Tarihi 1901–2001 | yıl=2001 | yayıncı=Helen Ordusu Tarih Müdürlüğü |yer= Atina | isbn=960-7897-44-7 | kaynak={{harvid|Συνοπτική Ιστορία του ΓΕΣ, 2001}} }}

== Kaynakça ==
{{kaynakça}}

{{başlangıç kutusu}}
{{s-off}}
{{s-off}}
{{sıra kutusu| önce= [[Konstantinos Demertzis]] |başlık = [[Yunanistan başbakanları listesi|Yunanistan başbakanı]] |yıllar = 1936–1941 | sonra= [[Aleksandros Korizis]] }}
{{succession box|title=[[Yunanistan başbakanları listesi|Yunanistan Başbakanı]]|before=[[Konstantinos Demertzis]]|after=[[Alexandros Koryzis]]|years=13 Nisan 1936 - 29 Ocak 1941}}
{{s-end}}
{{bitiş kutusu}}


{{Yunanistan başbakanları}}
{{Yunanistan başbakanları}}
{{Antikomünizm}}
{{Yunanistan-biyo-taslak}}
{{Otorite kontrolü}}
{{Siyasetçi-taslak}}


{{DEFAULTSORT:Metaksas, Yannis}}
{{DEFAULTSORT:Metaksas, Yannis}}
[[Kategori:1871 doğumlular]]
[[Kategori:1871 doğumlular]]
[[Kategori:1941 yılında ölenler]]
[[Kategori:1941 yılında ölenler]]
[[Kategori:19. yüzyılda Hıristiyanlar]]
[[Kategori:19. yüzyılda Hristiyanlar]]
[[Kategori:20. yüzyılda Hıristiyanlar]]
[[Kategori:20. yüzyılda Hristiyanlar]]
[[Kategori:Yunanistan başbakanları]]
[[Kategori:Yunanistan başbakanları]]
[[Kategori:Yunanistan Dışişleri Bakanları]]
[[Kategori:Yunanistan dışişleri bakanları]]
[[Kategori:Yunan siyasetçiler]]
[[Kategori:19. yüzyıl Yunan siyasetçileri]]
[[Kategori:20. yüzyıl Yunan siyasetçileri]]
[[Kategori:Yunan antikomünistler]]
[[Kategori:Yunan generaller]]
[[Kategori:Yunan generaller]]
[[Kategori:Resim aranan siyasetçiler]]
[[Kategori:II. Dünya Savaşı siyasi liderleri]]

{{Link SM|el}}

07.59, 21 Mayıs 2024 itibarı ile sayfanın şu anki hâli.

İoannis Metaksas
Ιωάννης Μεταξάς
Yunanistan Başbakanı
Görev süresi
13 Nisan 1936 - 29 Ocak 1941
Hükümdar II. George
Yerine geldiği Konstantinos Demertzis
Yerine gelen Aleksandros Korizis
Kişisel bilgiler
Doğum 12 Nisan 1871(1871-04-12)
İtake, Yunanistan
Ölüm 29 Ocak 1941 (69 yaşında)
Atina, Yunanistan
Partisi Özgür Düşünenler Partisi (1922-1936)
Bağımsız (1936-1941)
Mesleği Asker
Politikacı
İmzası
Askerî hizmeti
Bağlılığı Yunanistan Yunanistan Krallığı
Branşı Yunanistan Kara Kuvvetleri
Hizmet yılları 1897-1923
Rütbesi Korgeneral
Çatışma/savaşları 1897 Osmanlı-Yunan Savaşı
Balkan Savaşları
I. Dünya Savaşı

İoannis veya Yannis Metaksas (YunancaΙωάννης Μεταξάς, 12 Nisan 1871, İtake - 29 Ocak 1941, Atina, Yunanistan), 1936'dan 1941'deki ölümüne kadar Yunanistan Başbakanı olarak görev yapan bir Yunan subayı ve politikacıydı. Görev süresinin ilk dört ayı boyunca anayasal olarak ülkeyi yönetti ve daha sonra Kral II. George tarafından atanmasının ardından 4 Ağustos Rejimi'nin diktatör lideri olarak ölümüne kadar yönetimde kaldı.

1897 Osmanlı-Yunan Savaşı'na katıldıktan sonra, askerî eğitim görmek üzere Almanya'ya gitti. Balkan Savaşları (1912-13) sırasında gösterdiği başarılarla adını duyurdu. 1913 yılında kurmay başkanı, 1915 yılında genelkurmay başkanı, 1916 yılında da general oldu. I. Dünya Savaşı sırasında Yunanistan'ın tarafsızlığını koruması gerektiğini savundu ve Başbakan Elefterios Venizelos'un Batı Anadolu'yu ele geçirme planlarına karşı çıktı.[1] 1917 yılında Kral Konstantin'in tahttan indirilmesinden sonra ülkeyi terk ettiyse de 1920 yılında kralın tahta çıkarılması üzerine geri döndü. Aynı yıl Kralcı Liberal Parti'yi kurdu ve Nikolaos Plastiras hükûmetine karşı kralcı bir darbe girişiminde bulundu. Başarılı olamaması ve krallığın devrilmesi üzerine ikinci kez sürgüne gönderildi. Yunanistan'da cumhuriyetin ilanından sonra, 1928 yılında ülkesine geri döndü ve bakanlık yaptı.

Daha sonra kral yanlısı küçük bir partinin başkanlığını üstlenerek hükûmete karşı sert bir muhalefet yürüttü. 1935 yılında krallığın kurulmasından kısa süre sonra Nisan 1936 tarihinde, Kral II. Georgios tarafından başbakanlık, savaş bakanlığı ve parlamento başkanlığı görevlerine atandı. Mayıs ayında güçlü ve anti-komünist bir rejimin kurulması amacıyla sıkıyönetim ilan etti. Yunanistan Komünist Partisi yasa dışı ilan edildi ve solculara karşı yaygın tutuklama ve sürgünler yaşandı.

4 Ağustos 1936 tarihinde parlamentoyu dağıtıp bütün siyasal partileri kapatarak ülkede tam bir dikta yönetimi kurdu. Bununla birlikte bazı ekonomik ve toplumsal reformlar yaptı. Ekim 1937 tarihinde Türkiye'ye giderek Ankara'da Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk'ü ziyaret etti. Dış politikada önce Almanya ve İtalya'ya yaklaştı. Almanlar, Yunan ekonomisini düzeltmek için Dr. Schacht'ı görevlendirdi. Nisan 1939 tarihinde İtalyanların Arnavutluk'u işgal etmeleri üzerine Mussolini'nin Yunanistan için kötü emellerini anlayınca Büyük Britanya saflarına geçti. Ekim 1940 tarihinde Benito Mussolini'nin Yunanistan toprakları üzerindeki isteklerini içeren ültimatomunu geri çevirdi. 1940 yılında Yunanistan İtalyan işgaline uğradığında ülkeyi başarıyla savundu ve İtalyan kuvvetlerini ülkeden çıkardı. 29 Ocak 1941 tarihindeki ölümüne değin iktidarda kaldı.

Ölümünden sonra, Alman işgali sırasında Kuzey Yunanistan'da Metaksas tarafından yaptırılan tahkimat zinciri yerinde kaldı. Bu tahkimat zinciri Bulgar sınırı boyunca inşa edilmişti ve Metaksas Hattı olarak biliniyordu. Günümüzde, Yunan tarihinin son derece tartışmalı bir figür olmaya devam etmektedir. Bazıları tarafından kurduğu diktatörlükteki halkçı politikaları, yurtseverliği ve saldırganlığa meydan okuması, başkaları tarafından ise İtalya'ya karşı askerî zaferi takdir edilmektedir.

  • Συνοπτική Ιστορία του Γενικού Επιτελείου Στρατού 1901–2001 [Helen Ordusu Genelkurmayının Kısa Tarihi 1901–2001] (Yunanca). Atina: Helen Ordusu Tarih Müdürlüğü. 2001. ISBN 960-7897-44-7. 
Siyasi görevi
Önce gelen:
Konstantinos Demertzis
Yunanistan başbakanı
1936–1941
Sonra gelen:
Aleksandros Korizis